به گزارش خبرگزاری حوزه حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی، شب گذشته در چهارمین کرسی آزاداندیشی حوزه با موضوع نقش "قرآن در اجتهاد و درس های حوزه" که در سالن اجتماعات مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار شد با اشاره به این که گفت: رویکردهای سه گانه ای در عرصه فقه اسلامی نسبت به قرآن وجود دارد که به افراطیون، تفریطی ها و اعتدالیون تقسیم بندی می شوند، گفت: جریان افراطی را جریان قرآنیون نیز می نامند که بیشتر در بین اهل تسنن بروز و ظهور داشت و در تشیع به شکل کمرنگی جلوه کرد.
معاون بین الملل حوزه های علمیه ادامه داد: این گروه بیشتر در کشورهای عربی به ویژه در مصر جلوه کرد و کتب بسیاری نیز در این رابطه نوشته شد که این گروه نیز به شش دسته تقسیم می شوند؛ آنها قائل بودند که هیچ تمام احکام فقهی باید با متن قرآن تطبیق داده شود و نگاه خاصی به حدیث ندارند.
وی افزود: جریان تفریطی نیز به قرآن کمتر تو جه داشته و بیشتر در حوزه سنت و حدیث متمرکز شده است که این گروه در شیعه به عنوان اخباریون جلوه کرد و در اهل سنت به اهل حدیث مشهور هستند؛ این گروه نیز به 6 دسته تقسیم می شوند.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به این که جریان معتدل به بهرداری متوازن از قرآن و حدیث معتقد است، ابراز داشت:این جریان هم به شکل یکنواخت نیست و تفاوت دیدگاه در آن وجود دارد.
وی با بیان این که برخی از رویکردهای متفاوت در خصوص نحوه حضور قرآن در متن درسی حوزه است، افزود: یکی از این رویکردها مبتنی بر این نکته است که گفته می شود آیات الاحکام در قرآن مشخص است و هر کاری که قرار بوده در زمینه استخراج از مبانی قرآنی در فقه و اصول انجام شود، انجام شده است و نیازی به بحث های دیگر نیست.
این کارشناس قرآنی ادامه داد: نگاه دیگر بیان می دارد که درست است که پژوهش ها و تقسیم بندی هایی در این زمینه صورت گرفته است ولی این مساله نباید پژوهش های جدید را متوقف کند و می توان رویکردهای دیگری را ادامه داد تا بیش از این از قرآن بهره ببریم.
وی در تبیین رویکرد سوم نیز گفت: این رویکرد معتقد است که احادیث مورد استفاده جدی قرار گیرد، ولی در استنباط احکام باید قرآن محور بود و احادیث در حاشیه و مبین آن باشد.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی یادآور شد: در حوزه نگاه دوم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و این نگاه در حوزه علمیه قم رایج است و نکاتی که در این کرسی مطرح شد، نکات بسیار مهمی است نظیر این که تفسیر باید از جنبه حاشیه ای بودن قرآن خارج شود و به معنای حقیقی به متن بیاید.
وی با اشاره به این که ما می توانیم کلام قرآنی داشته باشیم، ابراز داشت: اخلاق قرآنی، فلسفه قرآنی، عرفان قرآنی، هم باید در حوزه نهادینه شود؛ مقام معظم رهبری نیز به این اصل مهم توجه داشتند و فرمودند که باید همه علوم را قرآن استخراج کنیم؛ البته خوشبختانه در المصطفی(ص) 10 گرایش در زمینه های مذکور ایجاد شده است.
این کارشناس قرآنی با تاکید بر ضرورت توجه بیش از پیش به مسئله حفظ قرآن در حوزه، گفت: همه طلاب الازهر مصر حافظ قرآن هستند؛ شاید اعتقاد داشته باشم که در حال حاضر نمی توان چنین انتظاری از حوزه داشت، ولی حفظ موضوعی قرآن در زمینه هایی کاربردی بسیار مهم است و طلاب باید در زمینه حفظ آیات الاحکام و احادیث و آیات موضوعی کوشا باشند.
