به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در حاشیه شرکت در اجلاس اخیر الازهر با روزنامه فرامنطقه ای الشرق الاوسط مصاحبه کرد.
متن کامل این مصاحبه که از سوی خبرگزاری حوزه ترجمه شده، تقدیم خوانندگان ارجمند می شود:
شیخ احمد مبلغی رییس دانشگاه مذاهب اسلامی ایران و نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس بین المللی مبارزه با افراط و تروریسم در قاهره بر اهمیت این کنفرانس تاکید کرد به ویژه با توجه به اینکه برگزار کننده آن مؤسسه ای باسابقه و وزین در قلب جهان اسلام می باشد.
وی گفت: برگزاری کنفرانس در این شرایط زمانی، بسیار مهم و موفق است به ویژه در پرتو اتفاقات جاری کشورهای عربی و اسلامی.
مبلغی در گفتگو با "الشرق الوسط" در حاشیه این کنفرانس پیش بینی کرد که در آینده نزدیک شاهد همکاری میان قاهره و تهران برای از بین بردن تروریسم و خشونت باشیم و اینکه در روزهای آینده شاهد تبادل افکار و حصول فهم مشترک میان مصر و ایران در زمینه سیاسی و دینی باشیم.
وی افزود: ما باید بدانیم که ایستادگی در برابر تروریسم آسان نیست، زیرا تروریسم در منطقه ریشه دوانده و جامعه اسلامی باید برای مواجهه با آن متحد شوند.
دکتر مبلغی تاکید کرد که ایران هرگز از هیچ گروه معینی حمایت نمی کند بلکه حامی صلح و آشتی برای همه است. ما از گزینه منتخب ملت های عربی حمیات می کنیم و از هیچ گروه مشخص نظامی حمایت نمی کنیم. وی خاطر نشان کرد که تهران از تمام راه های نزدیکی میان شیعه و سنی به خاطر تفاهم و دوری از تفرقه استقبال می کند. وی افزود: ما همچنین از هرگونه گفتگو میان ایران و عربستان استقبال می کنیم تا راهی برای توتفق بیابیم و بر سخن عربستان تاکید می کنیم که داعش خطری برای امت اسلام است:
* این اولین دعوت الازهر از ایران است.. آن را چگونه ارزیابی می کنید؟
دعوت شیخ دکتر احمد الطیب، شیخ الازهر، در خور تقدیر و احترام است و شتاب ما در پاسخ به این دعوت به خاطر لزوم خروج از فضای تاریکی بود که کشورهای اسلامی در آن قرار گرفته اند. این دعوت زمینه ای است برای وحدت صفوف. البته به طور قطعی نمی توان چنین انتظاری داشت، اما زمینه ها و بسترهای خوبی برای وحدت صفوف و همکاری ها از طریق گفتگوی برابر میان الازهر به عنوان مرجع اسلامی اهل سنت و میان دولت ایران به عنوان مرجع شیعیان وجود دارد. در ابتدا لازم است از این تلاش الازهر برای ایجاد زمینه ای گسترده تر برای گفتگوی سازنده تشکر کنیم به ویژه با توجه به اینکه این اولین دعوت است و اولین گام عملی برای وحدت و برطرف شدن موانع روابط سازنده خواهد بود و ما نیز از شیخ الازهر برای بازدید از ایران برای گسترش روابط میان دانشگاه های اسلامی و الازهر دعوت خواهیم کرد.
دعوت الازهر از ایران در این زمان اقدامی هوشمندانه و مثبت برای التیام شکاف میان کشورهای اسلامی است به ویژه با توجه به نقش مهم ایران در منطقه عربی و جهان. البته همان طور که ایران نقشی بزرگ و مهم دارد، مصر نیز نقشی مهم در جهان عرب و اسلام دارد و ارتباط میان دو کشور در این زمان پیام های بزرگ و مهمی در بر دارد. از این رو نمایندگان کشورهای اسلامی باید فرصت این کنفرانس را در جهت وحدت و مبارزه با تکفیر مغتنم بشمرند.
* به نظر شما آیا در آینده نزدیک شاهد همکاری ایران و مصر خواهیم بود؟
به نظر من در آینده ای نزدیک شاهد همکاری میان تهران و قاهره برای از بین بردن ترور و خشونت خواهیم بود و انتظار می رود در روزهای آینده شاهد گفتگو برای ایجاد فهم مشترک میان ایران و مصر در زمینه سیاسی و دینی باشیم که این اقدام به طور طبیعی بر سایر امت اسلام نیز تاثیر گذار خواهد بود و به حل و فصل بسیاری از مشکلات موجود کمک خواهد کرد. همچنین امیدوارم که به زودی اختلافات میان ما از بین برود و هرکدام از ما به اعتقادات مذهبی دیگری احترام بگذاریم. دست در اندرکاران و مسؤولان کشورها نیز باید بدانند که نیروهای استکبار جهانی هرگز از وحدت جهان اسلام خرسند نمیشوند و برای بی ثمر گذاشتن چنین کنفرانس هایی تلاش خواهند کرد و ما در مقابل وظیفه داریم به خاطر ملت ها و کشورهای خود متحد شویم و توصیه های چنین کنفرانس هایی باید در تمام کشورهای اسلامی اجرا شود.
* لطفا به صراحت بگویید که آیا مقامات ایران از دعوت قاهره استقبال کردند؟
از شما پنهان نمی کنم که مقامات ایرانی از این دعوت الازهر استقبال کردند به ویژه با توجه به اینکه این کنفرانس چنین عنوانی دارد. ما نیز با پیشنهادهایی مثبت و در بردارنده منافع جهان اسلام در این کنفرانس شرکت کردیم و انتظار داریم که این کنفرانس سرآغاز همکاری میان ما و کشور برادر مصر در آینده نزدیک باشد.
* الازهر بر این باور است که جهان اسلام برای مبارزه با تروریسم نیازمند وحدت است. به نظر شما آیا این دعوت می تواند صفوف امت شامل شیعه و سنی را متحد سازد؟
همان طور که بیان شد، دعوت الازهر قابلیت خوبی برای متحد ساختن صفوف دارد. این دعوت در زمانی بسیار مهمی صورت گرفته که جهان اسلام نیازمند همبستگی و باز شدن زمینه های متعدد گفتگو و تحکیم روابط و تمرکز بر امور مورد توافق و مشترک است و این مهم ترین مساله است به ویژه در شرایط موجود که حرکات افراطی ویرانگر شدت یافته و در جوامع اسلامی و عربی رو به گسترش است. از این رو ما باید بدانیم که ایستادگی در برابر تروریسم آسان نیست، زیرا تروریسم در منطقه ریشه دوانده و جامعه اسلامی باید برای مقابله با آن متحد شوند و در غیر این صورت نخواهیم توانست در مقابل این اندیشه افراطی بایستیم. به نظر من ایران مصر به عنوان دو کشور کهن، دو مرجع بزرگ اسلامی شیعه و سنی عمیق هستند به ویژه با توجه به اینکه علمای الازهر ید طولایی در تصحیح مفاهیم اسلامی عمیق دارند و کتب این علما حتی به زبان فارسی ترجمه شده و همین طور علمای ایران نیز چنین نقشی دارند. پس اگر بتوانیم در محدوده مشترک خود به هم نزدیک شویم خواهیم توانست صفوف خود را متحد سازیم و من معتقدم که همه ما باید این دعوت را به عنوان یک نقطه شروع مغتنم بدانیم.
* چگونه می توانیم زمینه های نزدیکی میان شیعه و سنی را عملی سازیم؟
ما باید در این زمینه بر مفاهیم مشترک تمرکز کنیم و از امور اختلافی دوری کنیم. به عنوان مثال یکی از روش های مفید در ایجاد تفاهم مشترک، ارتباطات علمی است. دانشگاه ها مراکز علمی هستند و کاری به اختلافات ندارند و الازهر و دانشگاه اسلامی تهران میتوانند با هم تبادل فرهنگی و علمی داشته باشند و این سرآغاز مهمی است که میتواند راه تفاهم مشترک و سازنده را هموار سازد و ما نیز باید این امور را بپذیریم، زیرا در ایجاد پایگاهی برای تفاهم و نزدیکی، سازنده خواهند بود.
* آیا دانشگاه های ایران می پذیرند که اساتید الازهر در آنها به تدریس مذهب اهل سنت بپردازند؟
در واقع این دانشگاه های ایرانی با هدف علمی و برای دانشجویان ایرانی تاسیس شده و تاکنون اجازه تدریس از خارج را نداده ایم اما مجله ای تحقیقاتی داریم که تعدادی از اساتید مصر در آن مطلب منتشر میکنند. البته ما در دانشگاه مذاهب اسلامی ایران، مذهب اهل سنت را نیز تدریس می کنیم و این دانشگاه فقط مخصوص دانشجویان شیعه نیست اما ویژه ایرانیان است.
* در زمینه سیاسی، آیا ایران از گروه و نظام مشخصی در منطقه حمایت می کند؟
نه ایران از هیچ گروه معینی حمایت نمی کند، بلکه از صلح و آشتی همگانی حمایت می کند و این امکان وجود ندارد که ما از گروه مشخصی حمایت کنیم، زیرا حمایت ما به این معنا خواهد بود که ما این گروه را در اولویت های خود قرار دهیم حتی اگر این گروه دشمن کشوری باشد و بدین ترتیب ایران به دشمن آن کشور تبدیل خواهد شد. ما پشتیبان صلح و آشتی برای تمام کشورها هستیم و از هیچ گروه سیاسی به زیان دیگری یا به زیان کشور دیگر حمایت نمی کنیم و این به نظر من به این خاطر است که جامعه عرب نیازمند صلح و امنیت است و هرگونه ناامنی در منطقه به زیان همه خواهد بود و از این رو ما از انتخاب ملت های عربی حمایت می کنیم.
* گفته می شود ایران به دنبال نشر و تبلیغ تشیع در منطقه به ویژه کشورهای خلیج فارس و مصر است. نظر شما چیست؟
این سخن نادرست است. تلاش ما در جهت وحدت و همبستگی است نه اختلاف. از این رو ما از تمام راه های نزدیکی میان شیعه و سنی و حصول تفاهم و دوری از تفرقه استقبال می کنیم و این سخن ها که درباره ما گفته میشود نادرست است . روابط میان کشورهای منطقه و ایران خوب است و در غیر این صورت الازهر از ما برای چنین گفتگوی سازنده ای دعوت نمیکرد.
* روابط ایران با عربستان چگونه است؟
در روابط ایران و عربستان نقاط اختلاف زیادی وجود دارد که مربوط به سیاست منطقه می شود و نمی شود آن را انکار کرد و من در این زمینه نظری دارم که خیلی از مسؤولان بزرگ ایران با آن موافق هستند. من بر این باورم که می شود با عربستان مذاکره کرد و ما دست خود را به سوی همه دراز می کنیم و از هرگونه گفتگو میان ایران و عربستان برای یافتن راهی به سوی توافق استقبال می کنیم. عربستان به تازگی گفته که داعش خطری برای امت اسلام است و ما هم بر این باوریم. پس می توان از این مساله به عنوان نقطه مشترکی برای تفاهم استفاده کرد و حقیقت این است که الازهر این مساله را به عنوان نقطه تفاهمی میان ایران و عربستان مطرح کرد.
* آیا این بدان معنی است که الازهر نقش میانجی را میان ایران و عربستان بازی می کند؟
بله الازهر تلاش می کند این امر محقق شود و دعوت همزمان از ایران و عربستان در این همایش نیز با همین انگیزه بود و ما نیز از هرگونه تفاهم مشترک استقبال میکنیم.
* به نظر شما آیا اختلاف میان ایران و عربستان اختلافی سیاسی است یا ایدئولوژیک؟
به طور طبیعی این اختلاف سیاسی است و ایدئولوژی نیست و از این رو ما همچنان مانند گذشته از هر گونه پیشنهاد برای ایجاد زمینه تفاهم میان ایران و عربستان استقبال می کنیم.
ترجمه: سید احمد احمدزاده
