به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین اعرافی در دیدار با جمعی از اساتید و مدیران مدارس اسلامی کشور انگلیس و اسکاتلند، ضمن خوش آمدگویی و خیرمقدم به شرکت کنندگان در این دوره، اظهار داشت: وظیفه ای که شما در تبیین و تبلیغ معارف و ارزش های دینی بر دوش گرفته اید؛ همچون مسئولیت بزرگ انبیای الهی است.
وی ابراز داشت: اگر این مسئولیت خطیر در غرب پیگیری شود، از اهمیت مضاعفی برخوردار خواهد شد که نه تنها آینده اسلام در غرب به دستان شما و امثال شما رقم می خورد؛ بلکه به جرأت می توان گفت در یک افق وسیع تر آینده اسلام در همه دنیا با آینده اسلام در اروپا و آمریکا به عنوان کشورهای پیشرفته امروز گره خورده است.
رئیس جامعة المصطفی العالمیه سفر شرکت کنندگان در دوره های کوتاه مدت و فرصت های مطالعاتی جامعة المصطفی را مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: امیدواریم این سفر ضمن ارتقاء بینش و اندیشه الهی، در حوزه فعالیت تان تأثیرات سودمندی داشته باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر ضرورت توجه به ویژگی ها و ابعاد شخصیتی، روانشناختی و علمی در عرصه معلمی دینی تصریح کرد: معلم دین در دنیای امروز باید ضمن آشنایی با تحولی که علم بعد از رنسانس پیدا کرده، با نگاه عمیق اسلام به دین نیز آشنا باشد.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی افزود: متأسفانه در دنیای جدید، جریان علمی و منابع اصلی علم به منابع و روش های حسی تقلیل پیدا کرده و روح انحصار در روش های حسی را به خود گرفته است.
وی یادآور شد: تغیر نگاه حاکم بر روح فلسفه غرب، مهمترین نکته ای است که باید دست اندرکاران تربیت فرزندان مسلمان در کشورهای غربی به آن توجه نمایند که این نگاه باید از معرفت حسی صِرف، به نگاهی ترکیبی که در آن معرفت می تواند از منابع مختلف عقلی و نظری و نیز دینی ناشی شود، شکل بگیرد.
رئیس المصطفی حرکت علم امروز بشر به سمت نسبیت گرایی را مورد توجه قرار داد و اذعان داشت: با توجه به پایه های استواری که علی رغم وجود لایه های نسبی به وجود آمده، باید این تغییرات به سمت دانش های محکم و ثابت حرکت نماید.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: تغییر نگرش باید از وجهه نسبی علوم به سمت علوم مطلق و دارای منابعی مستحکم کشیده شود.
*نگاه های قدسی و معنوی باید بر علم حاکم شود
این استاد حوزه با بیان این که علم روز بشر در بیشتر مواقع ناظر به ابزار زندگی است، اظهار داشت: باید ضمن حفظ این نکته، با نگاهی فراتر؛ نگاه های ذاتی، قدسی و معنوی بر علم حاکم شود.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی با تأکید بر کسب آگاهی های بنیادین در حوزه فلسفه اسلامی، ابراز داشت: باید در حوزه معرفت شناسی بخش های مهم فلسفه اسلامی، گفتگوهایی برگزار نمود.
وی شناخت علوم اجتماعی و انسانی و درک صحیح روابط آن با اسلام را مهم ارزیابی کرد و گفت: در حوزه های علوم انسانی، اجتماعی و شناخت مناسبات این علوم، کارهای بسیاری در شهر مقدس قم انجام شده است که می توان از این ظرفیت ها حداکثر استفاده را نمود.
رئیس المصطفی پرورش شخصیت های کامل الهی را منوط به الهی نمودن روح حاکم بر دانش ها دانست و یادآور شد: در تربیت اسلامی باید ضمن شناخت صحیح رویکرد اسلام نسبت به علم، این معارف را به دیگران انتقال دهیم.
*برخی از آسیب های احتمالی در معرفی دین
عضو شورای انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نحوه معرفی دین در گستره جغرافیایی و نیز برخی از آسیب های احتمالی خاطرنشان ساخت: تحمیل انتظارات مضاعف به دین یکی از مهمترین آسیب هاست و به طور مثال نباید از دین به عنوان جایگزین علم استفاده نموده و انتظار داشته باشیم، پاسخگوی تمام مسائل در عرصه های گوناگون علمی دنیوی باشد.
*تأکید بر رعایت موازنه تعبد و عقلانیت در دین
این استاد حوزه نگاه حداقلی به دین را یکی دیگر از مهمترین آسیب های احتمالی معرفی دین برای مخاطبان جهانی عنوان و تصریح کرد: عدم شناخت صحیح و نیز معرفی و انتقال درست ابعاد و زوایای مختلف دین از مهمترین مؤلفه هایی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
حجت الاسلام والمسملین اعرافی رعایت نکردن موازنه و معادله تعبد و عقلانیت در دین را از دیگر چالش های پیش روی معلمان و مبلغان دینی دانست و افزود: دین دارای ابعاد تعبدی و پایه های عقلانی است که همواره این موازنه و معادله باید رعایت شود.
*مهمترین علت شکل گیری گروه های افراطی و تفریطی
وی با اشاره به گرایش های افراط و تفریط گونه در عصر حاضر بیان داشت: برهم زدن موازنه تعقل و تعبد، مهمترین علت شکل گیری گرایش های افراطی و تفریطی در جهان اسلام است که گروه هایی با کنار گذاردن عنصر عقلانیت، تندروی های کورکورانه را ایجاد نموده و به اسلام ضربه می زنند.
رئیس المصطفی اضافه کرد: متأسفانه امروز گروه هایی وجود دارند که با کنار زدن بُعد تعبدی دین، با رویکردی روشنفکرمآبانه انتظار دارند، عقل بشری تمام چیزها را درک کرده و ضمن پاسخ به تمامی مسائل، به تنهایی انسان را به سعادت برساند.
*نجات بخشی دین در گرو توجه به بُعد تمدن سازی
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی غفلت از بُعد جامعیت و تمدنی دین در همه ساحت های زندگی بشر را یکی دیگر از آسیب ها عنوان کرد و اظهار داشت: دین زمانی می تواند نجات بخشی خود را داشته باشد که بُعد تمدن سازی آن مورد توجه قرار گیرد.
این استاد حوزه ضمن تأکید بر نگاه درست به علم و اندیشه های بشری و نیز درک صحیح دین، یادآور شد: اگر مبلغان و معلمان دین از اندیشه جامعی در حوزه علوم بشری و دین برخوردار نباشند، نمی توانند در کار خویش موفق بوده و تأثیرات عمیق و مستمری داشته باشند.
*چند توصیه برای فعالان تعلیم و تربیت
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی در ادامه ضمن ارائه توصیه هایی در حوزه تعلیم و تربیت، ابراز داشت: در آموزش و تربیت دینی نباید منتقل کننده محض باشیم؛ بلکه در این نوع تربیت باید الگویی تمام برای دیگران بوده و در این نوع آموزش شخصیت فرد با آموزش و تربیت شدیداً گره خورده است.
رئیس المصطفی عشق به تربیت را از دیگر شاخصه های ورود به حوزه تعلیم دینی عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: آموزش و تربیت دینی هیچگاه بدون عشق به تربیت میسّر نمی شود؛ چراکه باید فراتر از مزد حرکت نموده و آمیخته به عشق و هدایت باشد.
عضو شورای انقلاب فرهنگی صبوری و بردباری را سومین نکته مهم در تربیت دینی دانست و تصریح کرد: بردباری و صبر همراه با عشق و مهربانی می تواند دلها را تسخیر نماید.
این استاد حوزه با تأکید بر ضرورت افزایش مستمر آگاهی های معلم دینی بیان داشت: اتصال با حوزه های علمیه و مراکز دینی و نیز افزایش روز افزون معلومات، گره گشای بسیاری از مشکلات خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی ضمن توصیه بر برحذر بودن از انجام فعالیت های جزیره ای در عرصه تربیت دینی اظهار داشت: معلم دینی باید تعاملات خویش را با دیگر معلمان و عناصر مؤثر در تربیت شخص افزایش دهد.
وی ادامه داد: ایجاد شبکه ای منسجم از معلم، دانش آموز، خانه و خانواده، مدیریت و دیگر معلمان؛ فعال نمودن دیگر شاخصه های تربیتی را به همراه دارد.
رئیس المصطفی مشارکت دانش آموزان و دانش پژوهان دینی در فعالیت های گوناگون آموزشی را با اهمیت دانست و افزود: در تربیت دینی بدون مشارکت دانش آموز نمی توان گامی به جلو برداشت.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی استفاده از ظرفیت هنر برای ترسیم مبانی و معارف دینی را مورد تأکید قرار داد و گفت: هنر نقش مضاعفی در پیشبرد مبانی دینی دارد.
حجت الاسلام والمسلمین اعرافی در پایان ملاطفت و ملایمت در گفتار را از مؤلفه های تعمیق مبانی دینی در مخاطب دانست و یادآور شد: در عرصه آموزش های دینی و برای نفوذ در اعماق شخصیت دیگران، باید با نرم زبانی تبیین معارف الهی دنبال شود.
نظر شما