به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری«حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین رضا رمضانی رئیس مرکز اسلامی هامبورگ در ادامه سلسله مباحث اسلام و حقوق بشر به اشترااکات و تفاوت ازدواج در حقوق بشر و اسلام و پرداخت و خاطر نشان کرد: ازدواج ضمن آنکه موجب انس و آرامش و تأمین نیازهای طبیعی به صورت صحیح و مشروع می شود، باعث تقویت فضیلت اخلاق نیز میشود و در سایۀ ازدواج، زن و مرد به عفت فردی ـ اجتماعی نائل میشوند و جلوی هر طغیانی و سرکش گرفته میشود.
متن بیانات رئیس مرکز اسلامی هامبورگ به این شرح است:
در بررسی ماده شانزدهم حقوق بشر از دیدگاه غرب و نیز در مواد هفتم و دهم حقوق بشر از دیدگاه اسلام به موضوع خانواده اشاره گردید که این مواد، خانواده را به عنوان رکن طبیعی و اساسی اجتماع دانستند. در توضیح این مطلب لازم است به برخی مباحثی که در این زمینه مطرح است اشاره شود.
اشتراک و تفاوت ازدواج در حقوق بشر غرب و اسلام
آنچه به عنوان مشترکات از این مواد میتوان استفاده کرد عبارت است از:
1ـ زن با مرد از جهت کرامت ذاتی و شخصیت مساوی است و از این جهت هیچ تفاوتی ما بین این دو صنف وجود ندارد.
2ـ زن دارای شخصیت اجتماعی است و مانند مرد حق زندگی با شخصیت انسانی دارد و باید مانند مرد از همۀ وسایل زندگی آبرومندانه برخوردار شود.
3ـ زن مانند مرد در تعهّدات و امور مالی خود استقلال دارد. اگر چه این حق در حقوق بشر از دیدگاه غرب با صراحت ذکر نشده است، ولی با نظر به دیگر رشتههای حقوق حاکم بر دنیای غرب، این حق برای زن محفوظ است.
4ـ ازدواج باید با کمال اختیار طرفین (مرد و زن) انجام بگیرد.
5ـ خانواده رکن طبیعی و اساسی اجتماع است و حق دارد از حمایت جامعه و دولت برخوردار شود.
امّا تفاوتهای حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب چند مطلب است:
1ـ اسلام برای سامان بخشی به نظام خانواده مسئولیتهای مشترک و مختص به زن و مرد را مطرح میکند؛ به عنوان مثال حقوق مهریه و نفقه، مانند خوراک و پوشاک و سایر وسایل زندگی را بر عهده مرد میگذارد و مسئولیت عاطفی و احساسات پاک حیات خانواده را که بسیار مهم است بر عهده زن گذاشته است؛ زیرا آنها بهتر از همه نسبت به این مسئولیت مهم میتوانند نقش ایفاء کنند. البته علاوه بر بیان حقوق متقابل، اسلام بر قواعد و ضوابط اخلاقی هم تأکید ویژه دارد.
2ـ تفاوت دیگر این است که در اسلام بر کفو و همتا بودن زن و شوهر تأکید شده که این همتایی میتواند در ایمان و اسلام و همسان بودن در امور ارزشی جلوه نماید.
3ـ تفاوت دیگر در تشکیل نظام خانواده از دو دیدگاه این است که اسلام برای حفظ همه شؤون زندگی و جهت دهی صحیح به احساسات، عواطف و تحریکات جنسی دختر، رضایت ولی او را شرط میداند که این قطعاً یک نوع حمایت فکری و معنوی در انتخاب صحیح خواهد بود؛ زیرا نباید امر ازدواج را از این جهت آسان گرفت و شرائط لازم را برای ازدواج صحیح را مورد غفلت قرار داد. متأسفانه بی توجهی در این امر باعث شده که بخش عمدهای از انتخابها در ازدواج اوّل میان دو جوان موفق نبوده و منجر به جدائی و طلاق گردید و به همین جهت است که در اسلام توصیهها و تأکیدهای فراوانی دربارۀ انتخاب همسر به دختر و پسر شده است و اگر این سفارشها مورد توجّه قرار میگرفت بسیاری از ازدواجها نتیجه مثبت میداد.
ازدواج از دیدگاه اسلام
در این قسمت مناسب است به برخی از مطالبی که اسلام درباره ازدواج به عنوان یک کانون مقدس و بنیان محکم خانواده مطرح می کند، اشاره گردد:
بسیار روشن است که ازدواج در حقیقت ایجاد یک مسئولیت جمعی است که نتیجه آن پدید آوردن مونس در طول زندگی است. این یک نیاز طبیعی برای انسان است که روایات اسلامی به آن اشاره کرده است. به همین جهت در تعبیر پیامبر اکرم (ص) ازدواج محبوبترین بناء نزد خداوند دانسته شده است: « مَا بُنِيَ فِي الْإِسْلَامِ بِنَاءٌ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَعَزُّ مِنَ التَّزْوِيج » و در خصوص انس و آرامشی که با ازدواج به دست میآید از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: « وَ خَلَقَ لِلرِّجَالِ النِّسَاءَ لِيَأْنَسُوا بِهِنَّ وَ يَسْكُنُوا إِلَيْهِنَّ وَ يَكُنَّ مَوَاضِعَ شَهَوَاتِهِمْ وَ أُمَّهَاتِ أَوْلَادِهِم » ثمره خلقت زنان، برای مردان آن است که مردان به واسطۀ زنان انس میگیرند و با آنان آرامش مییابند و نیاز جنسی خود را برآورده میسازند و آن همسران، مادران فرزندانشان میشوند.
ازدواج ضمن آنکه موجب انس و آرامش و تأمین نیازهای طبیعی به صورت صحیح و مشروع می شود، باعث تقویت فضیلت اخلاق نیز میشود و در سایۀ ازدواج، زن و مرد به عفت فردی ـ اجتماعی نائل میشوند و جلوی هر طغیانی و سرکش گرفته میشود. به همین جهت بر اساس روایات اسلامی ازدواج تا نیم یا دو سوم از ایمان جوان را از دستبرد شیطان حفظ میکند و در امان خواهد نگاه داشت. پیامبر اکرم (ص) فرمود: « مَنْ تَزَوَّجَ فَقَدْ أَحْرَزَ نِصْفَ دِينِهِ فَلْيَتَّقِ اللَّهَ فِي النِّصْفِ الْبَاقِي » . در نتیجه ازدواج، انسان به طهارت معنوی دست خواهد یافت و از کرامت نسبی که شخصیت واقعی انسان را بیان مینماید برخوردار خواهد شد و ترک این امر مقدس به صورت قاعده، باعث انحراف و اعوجاج از مسیر زندگی خواهد شد و تهدیدی جدّی را به دنبال خواهد داشت.