چهارشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۲:۴۲
چارچوب های زندگی فردی و اجتماعی در قرآن

حوزه/ معاون آموزش مدرسه علمیه امام خمینی(ره) گفت: زندگىِ فردی و اجتماعی با قوام و سعادتمندانه‏، زندگى‏ است كه اعمال حياتى آن منطبق با خلقت و فطرت باشد.

حجت الاسلام روح ­الله فیضی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با تبیین علل بعثت پیامبران برای هدایت جامعه بشری، گفت: براى جامعه‏ شناسان و محققین، در مباحثى كه ارتباط با جامعه‏شناسى دارد، جاى هيچ شكى نيست كه وظائف اجتماعى و تكاليف اعتبارى كه منشعب از آن وظائف مى‏شود، سرانجام بايد منتهى به طبيعت شود. بدین جهت خداوند انسان را از همان آغاز خلقتش به تشكيل"اجتماع نوعى" هدايت كرد و هيچ زمانى نبوده كه نوع بشر، داراى چنين اجتماع نوعى نبوده باشد.

وی افزود: البته نمى‏خواهيم بگوئيم اجتماعى كه بشر طبق مقتضاى طبيعتش را تشكيل مى‏داد، همواره سالم هم بود. ممكن است عواملى آن اجتماع را از مجراى صحت و سلامت به سوى مجراى فساد كشانده باشد. همان طور كه ممكن است عواملى بدن طبيعى و سالم آدمى را از تماميت طبيعى آن خارج نموده و به نقص در خلقت گرفتارش كند، و يا آن را از صحت طبيعى به در آورده و مبتلا به بيمارى و آفتش سازد.

*حرکت هدفمند در زندگی

حجت الاسلام فیضی ادامه داد: پس اجتماع، با تمامى شؤون و جهاتش، چه اين كه اجتماعى صالح و فاضل باشد و چه فاسد، بالآخره منتهى به طبيعت مى‏شود. اجتماعى كه فاسد شده، در مسير زندگيش به عاملى برخورد نموده كه فاسدش كرده و نگذاشته به آثار خوب اجتماع برسد. پس تمامى موجودات و از آن جمله انسان در زندگي به سوى هدفى كه براى آن آفريده شده، هدايت شده است، و در خلقتش به هر ابزارى هم كه در رسيدن به آن هدف به آن ها نيازمند بوده، مجهز گشته است.

*ابعاد زندگی الهی و منطبق بر آموزه های قرآنی

وی در ادامه با تبیین ابعاد یک زندگی الهی و منطبق بر آموزه های قرآنی، گفت: زندگىِ با قوام و سعادتمندانه‏، زندگى‏ است كه اعمال حياتى آن منطبق با خلقت و فطرت باشد و وظائف و تكاليفش منتهى به طبيعت شود. انتهايى درست و صحيح، اين همان حقيقتى است كه قرآن بدان اشاره کرده و مى‏فرمايد: «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً، فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها، لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ، ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ؛ رو به سوى دينى بياور كه افراط و تفريطى از هيچ جهت ندارد، دينى كه بر طبق آفرينش تشريع شده، آفرينشى كه انسان هم، يك نوع از موجودات آن است. انسانى كه خلقت او و فطرتش تبديل پذير نيست، دين استوار، چنين دينى است».

*دین جزء ذات بشر است

وی تصریح کرد: دين، جزء نهاد بشر و خميره­ی ذات او است و از بشر قابل انفكاك نيست. البته ناگفته نماند که دين بما هو دين، فطرى بشر است، ولى بشر فقط كليات آن را از قبيل توحيد و پى بردن از علت به معلول و شُكر منعم، درك مي كند و درك جزئيات آن احتياج به آمدن پيامبران دارد و با توضيح آنها انسان به فطرى بودن دين بيش از پيش متوجه مي شود.

*چهار مرحله تکامل انسان

معاون آموزش مدرسه علمیه امام خمینی(ره) تهران با بیان این که قرآن کریم هدف از بعثت پیامبران را، تزکیه، تعلیم و تربیت نفوس مستعده بیان می کند، یادآور شد: در آیه «­رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُزَكِّيهِمْ انَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» پس از آن كه ابراهيم و اسماعيل تقاضاى ظهور پيامبر اسلام را مى‏كنند، خداوند متعال سه هدف براى بعثت او بيان مى‏دارد. نخست "تلاوت آيات خدا بر مردم"، اين جمله اشاره به بيدار ساختن انديشه‏ها در پرتو آيات گيرا و جذاب و كوبنده‏اى است كه از مجراى وحى بر قلب پيامبر(ص) نازل مى‏شود و او به وسيله آن، ارواح خفته را بيدار مى‏كند. سپس "تعليم كتاب و حكمت" را هدف دوم مى‏شمرد، چرا كه تا آگاهى حاصل نشود، "تربيت" كه مرحله سوم است صورت نمى‏گيرد. و آخرين هدف را كه مسئله" تزكيه" است، بيان مى‏دارد.

*علوم بشری محدود است

حجت الاسلام فیضی افزود: علوم بشر محدود و آميخته با هزاران نقطه ابهام و خطاهاى فراوان است و نسبت به آنچه را هم که مى‏داند گاهى نمى‏تواند دقيقا اميدوار باشد، چرا كه خطاهاى خود و ديگران را ديده است. اينجاست كه بايد پيامبران، با علوم راستين و عاری از هرگونه خطا كه از مبدء وحى گرفته‏اند، به ميان مردم آمده، خطاهايشان را بر طرف سازند، آنجا را كه نمى‏دانند به آنها بياموزند و آن را كه مى‏دانند به آنها اطمينان خاطر دهند.

*شیطان؛ عامل اصلی انحراف انسان

وی با بیان این که در این مسیر عوامل انحرافی فراوانی وجود دارد که هر یک به تنهایی می تواند این سیر تکاملی را متوقف و یا منحرف سازد، گفت: البته باید توجه داشت که از مهمترینِ عوامل منحرف کننده شیطان می باشد، چرا که او خطاب به خداوند سوگند ياد كرده كه چند برنامه را اجرا مى‏كند؛ اول این که از بندگان تو نصيب معينى خواهم گرفت­(وَ قالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبادِكَ نَصِيباً مَفْرُوضاً)، دوم؛ آنها را گمراه مى‏كنم­(وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ)، سوم؛ با آرزوهاى دور و دراز و رنگارنگ آنها را سرگرم ميسازم­(وَ لَأُمَنِّيَنَّهُمْ)، چهارم؛ آنها را به اعمال خرافى دعوت مى‏كنم، از جمله فرمان مى‏دهم كه گوشهاى چهار پايان را بشكافند و يا قطع كنند­(وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذانَ الْأَنْعامِ). و در آخر؛ آنها را وادار مي سازم كه آفرينش پاك خدايى را تغيير دهند. (وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ) اين جمله اشاره به آن است كه خداوند در نهاد اولى انسان توحيد و يكتاپرستى و هر گونه صفت و خوى پسنديده‏اى را قرار داده است، ولى وسوسه‏هاى شيطانى و هوى و هوس ها، انسان را از اين مسير صحيح منحرف مي سازد و به بيراهه‏ها مى‏كشاند و اين ضرر غير قابل جبرانى است كه شيطان بر پايه سعادت انسان مي زند زيرا حقايق و واقعيات را با يك سلسله اوهام و وساوس قلب مى‏كند و به دنبال آن سعادت به شقاوت تبديل مى‏گردد.

*انحراف امری عارضی است

وی افزود: دين به صورت خالص و پاك، در درون جان آدمى وجود دارد و انحرافات يك امر عارضى است، بنابراين وظيفه پيامبران اين است كه اين امور عارضى را زايل كنند و به فطرت اصلى انسان امكان شكوفايى دهند.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: با توجه به آیات و روایات و ادعیه ای که وجود دارد ملاحظه می شود، تمامی اعمال و مناسک و ادعیه وارده، ما را به سمت کمال و تحول رهنمون می کند. ولذا امام حسن مجتبی(ع) به اصحابشان فرمودند "خداوند برخی ماه ها را میدان مسابقه برای خلائق قرار داد و هرکس از این فرصت ها استفاده کند، سعادتمند می شود".

*ضرورت حفظ دستاوردهای معنوی

حجت الاسلام فیضی در پایان با تاکید بر حفظ دستاوردهای معنوی، خاطرنشان کرد: هنگامي كه ثمرات عبادت و بندگی برای انسان محقق شود، یعنی تسليم در برابر خداوند و گناه نكردن، آن گاه مي توان با مراقبت و استقامت، بر سختي ها و دشواري هايي كه براي تداوم روحیه بندگی وجود دارد، صبر کرد. چون انسان زمينه­ی عبادت را در خود فراهم نموده است. همچنین می تواند سختي هايي كه در مسير گناه نكردن وجود دارد را تحمل کند، چرا كه قلب و جان او در برابر آنچه خداوند براي او مقدر نموده تسليم مي باشد. علاوه بر این، با تقویت باورهای دینی و محکم کردن ایمان از طریق مطالعه، تفکر و اندیشه در قرآن، منابع دینی و کلام بزرگان و همچنین آشنایی با آموزه های دینی و اهداف آن ها و ممارست در انجام تکالیف دینی می توان از این دستاوردها محافظت به عمل آورد.

انتهای پیام

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha