سه‌شنبه ۱۷ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۲:۱۳
در تعریف دین زیبایی خواهی انسان را نادیده گرفته‌ایم

حوزه/ هرچه زمانه به جلو می‌رود نیازمندی‌های جدیدی را در زندگی انسان خلق می‌کند، لذا اگر این درهم آمیختگی را نادیده بگیریم دین را صد‌ها فرسنگ از انسان امروز دور کرده‌ایم.

به گزارش خبرگزاری«حوزه» از تهران، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در جمع دانشجویان ورزشکار شیعه و سنی، در سالن شهید ماموستا شیخ الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی، با طرح نظریه ای با عنوان «در هم آمیختگی جهشمند ابعاد مختلف انسانی» به توضیح و تشریح این اندیشه و دیدگاه پرداخت و نقش ورزش در تحقق و عینیت بخشی به این نظریه پرداخت.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان این که در اسلام، اندیشه کلانی وجود دارد که از آن می‌توان به اندیشه «در هم آمیختگی جهشمند ابعاد مختلف انسانی» یاد کرد، گفت: این اندیشه در صورت بررسی و تقویت علمی، قابلیت ظهور و بروز در قالب یک نظریه مهم را دارد؛ نظریه‌ای که اگر استقرار یابد، بسیاری از نگاه‌ها، سیاست گذاری‌ها، داوری‌ها و تعریف سازی‌ها نسبت به نوع حضور در جامعه و مسائل آن را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.

وی افزود: قرآن مجید وقتی انسان را تعریف می‌کند از موجودی درهم آمیخته سخن به میان می‌آورد، انسانی که به آن فجور و تقوا الهام شده است.یعنی الهام شدن فجور و تقوا به انسان بر تعبیه شدن مجموعه‌ای از استعداد‌ها، نیاز‌ها، علایق و خواسته‌های متعدد و متنوع در انسان دلالت دارد؛ مجموعه‌ای که بر اساس آن‌ها دو نوع زندگی پاک و غیر پاک (فاجرانه و تقواگرایانه) قابل تعریف و تحقق می‌شود.

*تقوا را نمی‌توان بر هر پاک بودنی اطلاق کرد

این محقق حوزوی با اشاره به این که هر یک از تقوا و فجور با دیگری معنا پیدا می‌کند، تصریح کرد: تقوا را نمی‌توان بر هر پاک بودنی اطلاق کرد. اگر تقوا بر «پاک بودن ناشی از نبود خواسته‌های در معرض فجور» قابل اطلاق باشد، ملائکه با تقوا‌ترین باید به حساب آیند و اگر فجور بر هر تعدی غیر همراه با استعدادهای منتهی به تقوا «معنی پیدا کند، حیوانات را باید فاجر به حساب آوریم.

 وی با بیان این مطلب که ارزش تقوا در گرو وجود و فعال شدن ابعاد و نیازهای متعددی در انسان است، خاطرنشان ساخت: تقوا به معنای اجتناب کردن است، چه چیزی را اجتناب کند موجودی که فجور به او الهام نشده است؟ آنچه ارزش دارد تقواست و ارزش تقوا در گرو وجود و فعال شدن ابعاد و نیازهای متعددی در انسان است که بر آوردن آن‌ها به دو صورت و شیوه قابل تحقق باشد.

*خلق نیازمندی های جدید در زندگی انسان

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، انسان را موجودی آمیخته از مجموعه‌ای از علائق مختلف و ابعاد گوناگون توصیف کرد و گفت: این علائق متنوع گر چه در ابتدا و در ظاهر بی‌ارتباط یا کم ارتباط با یکدیگر به نظر می‌آیند، ولی واقعیت این است که هرچه زمانه به جلو می‌رود و جامعه به پیش می‌تازد ابعاد مختلف نیازمندی در انسان به تداخل و تعامل بیشتر کشیده می‌شوند و این تداخل و تعامل خود در مواردی نیازمندی‌های جدیدی را در زندگی انسان خلق می‌کنند که به واقع باید گفت بروز آن‌ها جدید است و در مرحله کمون(نهفتگی) در انسان قرار داشته‌اند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی یاد آور شد: انسان امروزی، انسانی پیچیده است که در زندگی او علائق و نیاز‌هایش به همدیگر گره خورده‌اند.به طوریکه اقتصاد، فرهنگ، سیاست، هنر و.... بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند و این تاثیرگذاری مدام، مسائل جدیدی را پدید آورده است و حتی ابعاد ناشناخته‌ای از انسان را بروز داده است.

وی در ادامه سخنان خود به مقوله ورزش به عنوان یکی از ابعاد مهم و تاثیرگذار در زندگی انسان اشاره کرد و اظهار داشت: به عنوان مثال در زندگی انسان امروزی مقوله‌ای به نام ورزش با عینیت، ابعاد و معنای خاص جهانی پیدا کرده است که شدت حضور آن در زندگی انسان وضعیتی را پدیده آورده است که بر ابعاد دیگر او، بر احساس او، بر نگاه او، بر اقتصاد او، بر سیاست او بر همگرایی او بر تمدن او تاثیر می‌گذارد.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: انسان امروزی‌‌‌ همان انسان دیروزی است از این حیث که واجد علائق درونی است با این تفاوت که ظرف زمانی امروز و تحول جامعه‌ای و اجتماعی امروز آن علائق نهفته و استعدادهای مخفی شده و خواسته‌های درونی شده را بروز داده و به میدان آورده و آن‌ها را در مسیر چند بعدی‌تر کردن انسان، پررنگ‌تر کردن این ابعاد در زندگی اجتماعی و به هم بسته‌تر شده آن‌ها قرار داده است.

*باید انسان را از نو تعریف کرد

استاد حوزه علمیه قم با تاکید بر این که با توجه به این نکته مهم، امروزه باید انسان را از نو تعریف کرد نه به این معنا که انسان جدیدی خلق شده است،گفت: بلکه به این معنی که انسان در فضاهای جدید و در بستر پیشرفت مستمر اجتماعی، ابعاد او نمود‌های جدید، صورت‌های جدید، تداخل یافتگی‌های جدید پیدا می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: براساس نظریه درهم آمیختگی جهشمند انسانی، انسان فقط مادی نیست، ماده و معنویت است، ماده و معنویت جدای از هم نیز نیست، بلکه مادی و معنوی به گره خورده هستند. انسان فقط دنیایی نیست، اخروی هم هست؛ دنیا و آخرتی که به هم گره خورده‌اند، راه آخرت او از دنیای او می‌گذرد که در ادبیات دینی آمده است «الدنیا مزرعة الاخره».

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه اگر این امتزاج و آمیختگی به درستی تعریف شود نگاه انسان را به اسلام دقیق‌تر می‌کند، تصریح کرد: نگاهی که بر اساس آن دیگر بر طبل زهد کاذب نواخته نمی‌شود. زهد کاذب در قبال زهد فعال زهدی است که در آن بر نه گفتن، سلب کردن، محدود کردن و بساط تحریم را دائما پهن کردن تمرکز می‌شود و بر پایه آن، حقیقت فعال تقوی بی‌معنا و ابعاد نیازمندی‌های انسان مهمل گذاشته می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی ادامه داد: راه ساخته شدن انسان ایده آل از رهگذر فعال شدن ابعاد مختلف انسان می‌گذرد نه مهمل گذاشتن او که مشکلات روحی و معنوی و مادی برای او به بار می‌آورد؛ البته فعال شدنی مثبت، سالم و پاک.

 وی افزود: هنر آن است که انسان در ساحت‌های اجتماعی باشد و ابعاد مختلف انسانی و نیازهای انسانی را مجال بروز و ظهور دهد، نه آن که ابعاد مختلف خود را بکشد و به صورت مرده و افسرده به جامعه پای بگذارد.

*همخوانی دین با تحول انسانی

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان این که هنر آن است که به همه ابعاد انسانی آنچنان که تحول انسانی را فرصت بروز و ظهور می‌دهد مجال دهیم، گفت: بعد از آن می توانیم دین را به گونه‌ای تعریف کنیم و بروز دهیم که این تحول انسانی را در چارچوبی سلامت بخش و معنی بخش و هدایت بخش قرار دهد.

 حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به این که امروز نسل‌های کنونی دنبال اثبات خدا نیست، تصریح کرد: نوع انسان امروز فهیم‌تر از آن است که درباره خداوند شک کند (البته در فضای پهناور انسانی ملحدانی هم هستند اما یک جریان قوی نیست)؛ بنابراین نوع انسان امروز به دنبال آن است که چگونه و بر اساس چه مدلی می‌تواند خداوند را در زندگی پر تحول خود حضور ببخشد.

*جوان امروز خداوند را بیش از گذشته لمس می‌کند

این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: امروز ما نباید کوششمان را روی این بگذاریم تا برای جوان ثابت کنیم که خدا هست، چرا که او خود خداوند را در زندگیش بیش از گذشته لمس می‌کند.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی ادامه داد: هنر اصحاب علم و دین نیز آن است که خدا را در زندگی انسان امروز بروز، ظهور و حضور دهند و خدا را به گونه‌ای تعریف کنیم که در زندگی انسان امروزی با همه ارتباطاتی که با فضاهای پیچیده دارد، معنویت و اندیشه حاصل از آن حضور یابد.

*دور شدن صد‌ها فرسنگی انسان امروز از دین!

وی در باره ضرورت و اهمیت توجه به بحث امتزاج و آمیختگی ابعاد انسانی، نادیده گرفتن آن را مساوی با دور شدن صد‌ها فرسنگی انسان امروز از دین، ارزیابی کرد و  گفت: باید رفت دید در دین چه عناصری به ودیعت گذاشته شده که درصورت برجسته کردن و شناختن و شناساندن آن عناصر می‌توانیم خداوند و دین را در جامعه امروز با همه ابعاد و پیچیدگی‌ها ظهور و بروز دهیم. البته این سخن به معنای آن نیست که هیچ دایره سلبی و یا محدودیت‌هایی در زندگی نیست بلکه اصولا منطق اسلام، «یحلّ و یجمل» است که در کلام امام علی (ع) آمده است حلال و زبیا.

*زیبایی های دین را کنار گذاشته‌ایم!

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که مشکل این است که ما به بُعد و بخش حلال چسبیده‌ایم، اما زیبایی های دین را کنار گذاشته‌ایم،افزود: زندگی زیبای انسانی را‌گاه برخی از ما‌ها در تعریف دین نادیده گرفته‌ایم. بخشی از انسان‌، بخش زیبایی خواهی اوست. مگر دین چیزی جز حب است؟ مگر نه این است که حب به زیبایی گره خورده است و با نگاه زیبا بین انسان به حیات و طبیعت و خدا و... معنا می‌یابد.

*تبلور هویت خواهی در ورزش

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: در ورزش سلامت روحی به سلامت و احساس انسانی رقابت و رفاقت به همدیگر گره خورده و همگرایی انسانی با هویت خواهی قومی در ورزش جایگاه پیدا کرده است.

وی با بیان این که زمینه بازتولید و ظهور ادب و اخلاق انسانی در ورزش مجال و ظرفیت پیدا می‌کند، ابراز داشت: امروزه ورزش، یکی از‌‌‌ ابعادی است که براساس امکانات درونی انسان مجال بروز و ظهور پیدا کرده. البته همه ما باید از یک نکته اجتناب کنیم که تنها به یک بعد، مثلا ورزش نپردازیم و ابعاد دیگر را‌‌‌ رها کنیم، این دقیقا خلاف دیدگاه اسلام در« امتزاج ابعاد انسانی در جهت تعالی اوست».

انتهای پیام

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha