حجت الاسلام و المسلمین حسن عرفان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری«حوزه» ضمن تسلیت فرارسیدن شهادت امام باقر(ع) اظهار داشت: قبل از دوران امام باقر(ع) خلاء عظیم فرهنگی در جامعه اسلامی وجود داشت و علت آن هم چند مساله بود که یکی از آن ها که خلافت اُموی کاری در خصوص آن کرده بود این بود که مراجع علمی و فرهنگی را خانه نشین کرده بودند و این مساله از آن جا ناشی می شد که خلافت را جایگزین امامت کرده بودند.
وی افزود: یکی دیگر از عوامل ممنوعیت کتابت ، نقل و نشر حدیث بود که بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) شروع شد و تا زمان امام باقر(ع) ادامه یافت و بدین گونه در این مدت نسبتاً طولانی نقل و نشر احادیث ممنوع شد و گفتند که ما را کتاب خدا کفایت می کند اما انگیزه و دلیل اصلی پشت این قضیه این بود که بدین وسیله نگذارند عظمت و کرامت و منزلت اهل بیت (ع) برای عموم مردم تبیین شده و آنان از این حقیقت آگاهی لازم را پیدا کنند.
این پژوهشگر حوزه علمیه همچنین خاطرنشان کرد: از جمله دلایل حامیان منع نشر حدیث این بود که منزلت و شرافت و فضیلت والای امیرالمومنین علی (ع) و اولاد طاهرینش به مردم نرسد و آنان این گوهرهای بی مثال هستی را نشناسند.
وی افزود: در کنار این فقر فرهنگی و علمی که جامعه زمان امام باقر(ع) دچار آن بود، شاهدیم که در زمانه قبل از ایشان ، جامعه اسلامی سرگرم فتوحات و به دست آوردن غنائم از دیگر سرزمین ها بود و ضمن آن که جنگ ها و قیام هایی را در زمان امام علی (ع) و امام حسین(ع) همچنین پس از شهادت امام حسین (ع) رخ داده بود که این ها هم مزید بر علت می شد.
حجت الاسلام و المسلمین عرفان همچنین بیان داشت: در واقع این قیام ها و درگیری ها باعث می شد که افکار عمومی جامعه کمتر به مسایل فرهنگی و اخلاقی متوجه شود و حال آن که در زمان باقرالعلوم(ع)، نشر احادیث آزاد و همچنین لعن و سب امیرالمومنین(ع) ممنوع شد و لذا فرصت بسیار خوبی نصیب این امام همام شد تا برای تبیین و نشر حقایق اسلامی و دینی یک تحول عظیمی را ایجاد کند.
