حجت الاسلام ایمن عبدالخالق، محقق مصری و دارای دکترای فلسفه است که آکادمی حکمت عقلی را اداره می کند. وی در مصاحبه با خبرگزاری «حوزه» با اشاره به معرفی این موسسه گفت: آکادمی حکمت عقلی یک آکادمی آموزشی و پژوهشی است که در سال 1390 تاسیس شده است .این آکادمی یک طرح تمدنی انسانی بزرگ به نام حکمت عقلی را معرفی می کند و هدف آن تحکیم عقل در همه شئونات زندگی شخصی، اجتماعی و سیاسی است.
وی ادامه داد: اولا ما اعتقاد داریم عقل پایه اول اندیشه ناب اسلامی است و دوم آنکه همه مشکلات اخلاقی اجتماعی و سیاسی که جوامع بشری از ان رنج می برند معلول نداشتن عقل در زندگی است.
ایمن اظهار کرد: اگر عقل و انسانیت از جامعه برود قانون جنگل حاکم می شود بنابراین زنده کردن روش عقلانیت در زندگی در دستور کار ما قرار دارد. برای رسیدن به این هدف یک سری سیاست های کلی در نظر گرفتیم. سیاست اول قانونمند کردن و ضابطه مند کردن اندیشه انسانی طبق مقرارت طبیعی و فطری عقل انسان است.
وی تصریح کرد: همانطور که در فیزیک و ریاضی قوانینی داریم باید برای ضابطه مند کردن زندگی هم قانون داشته باشیم. چرا امروز جوامع مختلف در امور مادی پیشرفت کردند اما در امور معنوی عقب مانده اند در واقع به دلیل رفتار دوگانه در برخورد با عقل است. از عقل در امور مادی تبعیت می کنند اما در امور معنوی از عقل پیروی نمی کنند ما به دنبال پر کردن این خلا هستیم.
روحانی مصری خاطر نشان کرد: عقل قانونش یکی است چه در امور معنوی وچه مادی فرقی نمی کند در امور اعتقادی و اخلاقی نیز بایستی عقل را زنده کنیم . در راستای این سیاست اول ما در اکادمی مباحث عقلی را علمی و منطقی می کنیم که اجرای آن برعهده بخش پژوهش ما است و توسط افرادی که در طول 15 سال آنها ر ا تربیت کردیم انجام می شود.
عقل گرایی در کشورهای مختلف، زمینه ساز دین گرایی است
وی افزود: اصلاح نظام آموزشی، سیاست دوم آکادمی است؛ ما اعتقاد داریم نظام آموزشی مدارس، دانشگاه ها و وزارت علوم و آموزش و پرورش نظام حسی است نه عقلی و این شامل کل جهان و اعم از ایران است در واقع علوم ریاضی و تجربی اصل است و بقیه علوم در حاشیه اند. بنابراین وقتی حس گرایی وجود دارد منجر به مادی گرایی و بی دینی می شود و در حال حاضر متوجه می شویم علت دور شدن جوانان از دین قوی شدن حس و مادی گرایی است چراکه موارد دین غیبی است و محسوس نمی باشد و برای همین در تکلیف دینی بلوغ عقلی را در نظر گرفتند .
مدیر موسسه آکادمی حکمت عقلی گفت: عقل دین را درک می کند و زمانی که عقل ضعیف شود دین هم ضعیف می شود. من با بعضی از مسئولان امر نشستی داشتم و درباره مشکل و ریشه دور شدن برخی از جوانان از دین گفت و گو کردم ،ریشه دور شدن دانش آموزان از دین بی عقلی است اگر عقل ضعیف شود دین هم ضعیف می شود ، برای تدریس معارف دینی زحمت زیادی می کشند اما در زنگ دینی بچه ها چه می کنند برخی از دانش اموزان می گویند: زنگ بیکاری! این خیلی خطرناک است و بچه ها شور نشاط در کلاس معارف ندارند چون نمی فهمند دین چه می گوید . عقل گرایی زمینه ساز دین گرایی است امروز شاهد جریان هایی مثل داعش هستیم ظاهرا متدین اند اما عقل ندارند و مسائل اسلام را غلط می فهمند .
دوری از عقل گرایی منجر به سلفی گری می شود
ایمن ادامه داد: دوری از عقل گرایی در نظام آموزشی منجر به گرایش سلفی گری یا صوفی گری می شود. منشا عدالت از عقل است ؛ ما مخالف نظام آموزشی حسی و نقلی هستیم و به دنبال عقلانی کردن نظام آموزشی هستیم.
وی درباره اسلامی شدن نظام اموزشی گفت: زمانی که می گوییم می خواهیم نظام اموزشی را اسلامی کنیم، قرائت متعدد از اسلام مطرح می شود اما عقلانی کردن نظام آموزشی که منجر به اسلامی شدن و شناخت اسلام ناب است. ما این مسوولیت را بر عهده بخش آموزشی گذاشتیم و یک سری متون درسی از اول دبستان تا دکتری تدوین کردیم تا کنون از اول دبستان تا دوم راهنمایی نوشته شده و 8 جلد تدوین شده اما برای چاپ آنها به بودجه نیاز داریم و در صورت خواست مسوولان آموزشی در مدارس و مراکز آموزشی می تواند منتشر شود.
معرفی طرح حکمت عقلی به کشورهای عربی اسلامی
روحانی مصری با اشاره به معرفی بخش سوم آکادمی گفت: کادرسازی و آموزش افراد فرهیخته که قادر باشند در جامعه همان فرهنگ عقل گرایی را پرورش بدهند در دستور کار ما قرار دارد. این بخش از آکادمی بسیار مهم است بدون آماده سازی نیرو انسانی این طرح نمی تواند اجرا شود. تاکنون 400 نفر از این آکادمی در دوره کوتاه مدت 3 ماهه در حکمت نظری وعملی فارغ التحصیل شدند . بعضی ها به عراق لبنان سوریه رفته و به کشورهایشان برای اموزش این طرح رفتند و ما برنامه ای نیز برای پیگیری طلاب فارغ التحصیل داریم تا نتیجه بازخورد طرح پیگیری شود .
در حال حاضر حدود 50 نفر در حال آموزش اند و آموزش در دو سطح تخصصی و دوره تربیت مدرس 4 ساله برگزار می شود .شرط حضور در این دوره ها از اواخر مقدماتی سطح حوزه و دانشجویان و فارغ التحصیلان کارشناسی و کارشناس ارشد دانشگاه ها می شود.
ارتباط با مراکز فکری جهان اسلام
وی با اشاره به سیاست چهارم آکادمی گفت: برقراری ارتباط با همه مراکز فکری فلسفی وشخصیت های فرهیخته متفکر در کشورهای عربی و اسلامی و ایجاد یک شبکه ارتباطی برای ترویج تمدن ما از دیگر اقدامات این آکادمی است در همین راستا یک بانک اطلاعات تشکیل دادیم و از طریق اینترنت با آنها مرتبطیم که در حال حاضر حدود 14 هزار بازدید داریم .
عبدالخالق تصریح کرد: ما مراکز فرهنگی مصر و سایر کشورهای عربی را شناسایی کرده ایمیل و موبایل آنها را به دست آورده و محصولات آکادمی را به آنها ارائه می کنیم.
وی خاطر نشان کرد: ما سعی می کنیم برای تندروی دینی که امروز در جهان شاهدش هستیم راه حل عقلانی ارائه کنیم طرح ما انسانی است و طایفه ای نمی باشد .
استقبال علما از طرح آکادمی حکمت عقلی
روحانی مصری تاکید کرد: در همین راستا با برخی مراجع در قم و عراق همچون حضرات آیات مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، دفتر مقام معظم رهبری در قم و مسوولان جامعه المصطفی و نیز حوزه نجف حضرات آیات حکیم، بشیر نجفی و سیستانی دیدار داشته و نظرشان نسبت به طرح آکادمی مثبت بود.
وی در پایان گفت: در بحث ورود به صحنه درام به دنبال این بودیم که هنر را عقلانی کنیم بنابراین مستندی تولید کردیم به نام حقیقت پنهان شده که در مراحل آخر صداگذاری بوده و آماده اکران است و حدود 100 دقیقه است. دراین مستند، برخورد دوگانه با عقل به تصویر کشیده می شود و قصه و سناریو به همت اعضای هیئت علمی آکادمی نوشته شده است.
گفتگو: وجیهه سادات حسینی