به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین جزائری رئیس دفتر تدوین متون آموزشی حوزه، در این نشست گفت: در طرح نظام جدید آموزش تناسبات مهمی همانند سرفصل، مقررات، اساتید، مجری و وسایل پشتیبانی دست به دست هم می دهد؛ اما آنچه که باید در دفتر تدوین متون آموزشی حوزه انجام پذیرد، بحث متون آموزشی است که با عنایت حضرت ولی عصر(عج) در یک سال اخیر، بیش از 10 متن در نیم سال اول آماده شده که نتیجه فعالیت گروه های علمی و اساتید بوده است.
وی اظهار داشت: دفتر تدوین متون درسی، نظرات مدارس مجری این طرح را در سراسر کشور جمع آوری کرده و حتی نمایندگانی از این دفتر به برخی از مدارس علمیه کشور اعزام شدند تا نظرات اساتید را دریافت نمایند؛ همچنین پیش نشستی هم در تابستان امسال برای استفاده اساتید و مدیران این طرح برگزار شد.
رئیس دفتر تدوین متون آموزشی ابراز داشت: کتاب «عقائد»، یکی از کتبی بود که اصلاحات جدی در آن صورت گرفت و تا به امروز قریب به 1 ماه از شروع دوران آزمایشی سیستم جدید می گذرد و منتظر دریافت نقطه نظرات اساتید هستیم تا برای تولیدات نیم سال دوم که در مرحله پیش چاپ آن قرار داریم، از این نظرات استفاده نماییم.
حجت الاسلام والمسلمین جزائری خاطرنشان ساخت: امیدواریم بیشتر متون جدید آموزشی تا فروردین سال 1395 به مرحله پیش چاپ برسد؛ البته اشکالاتی در این زمینه برای ما بیان شده که برخی از آنان در خصوص سرفصل، نحوه زمان بندی ساعت ها و ضعف در توزیع است که در حیطه اختیارات این دفتر نمی باشد.
وی یادآور شد: تمام مسئولیت بخش محتوای متون با این دفتر بوده و این جلسه را نیز برای دریافت نقطه نظرات فعالان حوزوی ترتیب دادیم تا بتوانیم با استفاده از این نظرات بر کیفیت متون آموزشی بیافزاییم.
رئیس دفتر تدوین متون آموزشی ادامه داد: در گذشته تصور می شد طلاب در سه مقطع سیکل، دیپلم و دانشگاه نیاز به یک کتاب دارند؛ اما پس از آغاز کار با برگزاری جلسات متعدد با شورای معاونین و شورای عالی حوزه های علمیه به این نتیجه رسیدیم که بر اساس مقاطع طلاب، متون آموزشی آنان را تدوین نماییم.
حجت الاسلام والمسلمین جزائری تصریح کرد: امروز برخی از
اشکالات در مبحث عقائد وجود دارد که باید مباحث را در این حوزه مطرح و به نتیجه برسیم.
وی با اشاره به نحوه چینش دروس و مباحث مطروحه در این کتب گفت: نباید متونی در این سطح مطرح شود که از سطح دبیرستان پایین تر باشد؛ اما در طرف مقابل نیز نباید طلاب را درگیر مباحثی کرد که دلیلی بر آن وجود ندارد.
رئیس دفتر تدوین متون آموزشی با اشاره به برخی انتقادات درباره متن سنگین این کتاب، اظهار داشت: اگر اکثر مدرسین این کتاب، مطالبی از آن را سنگین بدانند، باید بر روی آن بحث شده و تغییرات انجام شود.
*تالیف کتاب عقائد در 5جلد برای طلاب
در ادامه این نشست، حجت الاسلام والمسلمین برنجکار به ایراد سخن پرداخت و گفت: در دوره ای تصمیم گرفتیم که کتاب عقائد را در 5 جلد بنویسیم که این کار پس از تشکیل کمیته کلام انجام شد که هدف آن آشنایی طلاب با عقائد در سه مرحله آشنایی، شناخت و ... بوده است.
مدیر انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم بیان داشت: از سیاست های تحریر این کتاب، این بوده که طلاب جدیدالورود این مباحث را در یک دور مطالعه کرده و گرفتار الفاظ پیچیده نشوند، اما بعدها این موضوع مطرح شد که این کتاب را طلاب مقطع سیکل بگذرانند، پس از اعتراض، مصوب شد طلاب مقطع دیپلم و مقطع دانشگاه نیز آن را مطالعه کنند؛ اما اگر شخصی مدعی شد که بر این مباحث مسلط است، این درس را نخواند.
وی اظهار داشت: پس از تحریر این کتاب و جمع آوری نظرات متخصصین و اساتید، بیش از 40 صفحه از این کتاب حذف شد تا طلاب به صورت ساده و روان بتوانند آن را فرا بگیرند.
حجت الاسلام والمسلمین برنجکار افزود: یکی از نکاتی که در تدریس دروس عقائد باید به آن توجه کرد، این است که باید اساتیدی که سطح 3 یا 4 کلام را گذرانده اند، این دروس را تدریس نمایند.
*ساده سازی کتب در حد معمول
وی یادآور شد: این دوره نیز آزمایشی است و مقرر شد در دوره های گوناگون، اشکالات کتاب به صورت کامل اصلاح شود؛ البته با تأیید حداکثری این کتاب مواجه شده ایم و نظرات گوناگونی نیز وجود دارد؛ اما نکته قابل توجه این است که نباید آن را به اندازه ای ساده سازی کرد که مطالب در ظاهر نیاز به استاد نداشته باشد.
مدیر انجمن کلام اسلامی خاطرنشان کرد: ساده نویسی در دروس حوزوی، حد و مرزی دارد و نباید به شکلی پیش برود که دروس، سطح علمی خود را از دست بدهند؛ چراکه طلاب باید با علمیت بالا پرورش یابند؛ مخصوصا در موضع علم کلام که نیاز مبرم به آن دارند.
همچنین در این نشست حجت الاسلام والمسلمین سجودی، گفت: پس از عرضه کتاب جدید عقائد، در مقاطع دیپلم و دانشگاهی با اشکالات کمتری مواجه بودیم؛ اما برخی مباحث موجود در کتاب عقائد مقطع سیکل را سنگین دانسته اند.
وی تصریح کرد: در زمان محدودی که برای تدریس وجود دارد، نمی توان خط به خط این مباحث را برای طلاب بیان کرد؛ چراکه با مشکل زمان مواجه هستیم.
*لزوم برنامه ریزی واقع گرایانه برای تالیف کتاب های درسی حوزه
معاون آموزش حوزه علمیه قم بیان داشت: کتب درسی حوزه باید به نحوی تحریر شود که نه آنقدر سنگین باشد که خط به خط نیازمند تعلیم استاد باشد و نه آنقدر سبک باشد که جدی گرفته نشود؛ بلکه باید توجه داشته باشیم که این کتب در مکان هایی تدریس می شود که ممکن است در آن مناطق فقر اطلاعات، تعلیمات و آموزش بوده و به همین دلیل، این دروس سخت تر فهمیده شود، لذا در این راستا نیازمند یک سری پیش مقدمات می باشند.
حجت الاسلام و المسلمین سجودی اذعان داشت: فرم های ارزیابی مرحله به مرحله در خصوص متن این کتاب، می تواند نتایج واقعی تری به کارگروه ها و مدیران آموزشی عرضه کند که در این راستا مدارسی که از کادر علمی قوی برخوردار هستند را انتخاب کرده ایم.
وی افزود: در این زمینه باید فرم شاخ
ص های ارزیابی به طلاب عرضه و در آن سوالاتی از این عزیزان مطرح شود تا بتوان مباحث سنگین را اصلاح و در صورت اشکال در محتوا و متن، آن را رفع کرد.
حجت الاسلام زارعی از دیگر شرکت کنندگان در این نشست بود و گفت: قرار بود کتابی از مرحله مقدمات تا مراحل بالاتر برای سه مقطع سیکل، دیپلم و دانشگاهی برای طلاب لحاظ شود، بنابراین با قطع نظر از حجم دروس، این کتاب به لحاظ سطح دانش سنگین نیست؛ چراکه بسیاری از طلاب از مقطع دیپلم وارد حوزه شده و در دبیرستان نیز کتب شهید مطهری(ره) را می گذرانند.
وی اظهار داشت: یکی از مشکلات امروز، عدم اهمیت به دروسی همچون عقائد است که در این راستا نباید از هر استادی که مطالعه خاصی در این زمینه ندارد، استفاده کنیم.
رئیس گروه اخلاق دفتر تدوین متون آموزشی حوزه ابراز داشت: از نکاتی که باید به آن توجه شود، دانشی بسته شدن کتب حوزوی است؛ به این معنا که باید از نظر نوع ادبیات و زبان عرضه، تفاوت قائل شویم.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام جویباری مدیر مدرسه علمیه جهانگیرخان، خاطرنشان ساخت: برخی از ارزیابان، انتقاداتی به کتب سیکل وارد کرده اند که به نظر می آید برای طلاب جدیدالورود کمی مشکل بوده و اساتید باید به نحوی آن را بیان کنند که طلاب جوان بهتر فرا بگیرند.
پاسخ، تشریح و تبیین حجت الاسلام والمسلمین برنجکار به اشکالات حجت الاسلام والمسلمین جویباری از دیگر بخش های این نشست بود.
*درگیرکردن ذهن طلاب با تدوین کتب حوزوی
همچنین حجت الاسلام خداوردی به بیان نقطه نظرات پرداخت و گفت: اگر متون درسی ساده باشد، دانش پژوه ناخودآگاه آن را متوجه نخواهد شد؛ به همین دلیل مهم است متون به نحوی تحریر شوند که ذهن طلاب را درگیر نماید.
در این نشست حجت الاسلام سلیمانی بهبهانی تصریح کرد: بنابر ارزیابی 4 استاد سطح عالی کلام، این کتاب از متن سنگینی برخوردار نبوده و برای تحصیل طلاب جدیدالورود، مناسب است.
در ادامه حجت الاسلام کریمی از مدرسه علمیه آیت الله بهجت(ره) به بررسی کتب ادبیات حوزه پرداخت و گفت: با مشورت از اساتید ادبیات حوزه، رضایت قابل قبول در اصلاح مشکلات متون و محتوای کیفی آن را دریافت کرده ایم.
وی با اشاره به برخی از اشکالات موجود در متن جدید کتاب ادبیات حوزه، اظهارداشت: به هم ریختگی برخی از قواعد در کتاب، عدم پوشش تمارین بر کل مطالب کتاب، وجود مطالب سنگین درکتاب صرف، عدم توازن نوشتاری و محتوایی در دو کتاب صرف 1 و صرف 2، کمبود اصلاحات و علائم به صورت نرم و رقیق در این کتاب و ... از جمله اشکالات کتاب ادبیات می باشد.
حجت الاسلام والمسلمین جزائری در بخش دوم از سخنان خود در پاسخ به اشکالات کتاب ادبیات حوزه، ابراز داشت: بخشی از مشکلات موجود، مرتبط با سرفصل های مصوب است و در زمینه عدم پوشش تمارین بر کل مطالب کتاب، باید مصداقی مشخص شود.
*افزایش واحدها و ساعات آموزشی درس ادبیات
وی در پاسخ به عدم توازن نوشتاری و محتوایی در دو کتاب صرف 1 و صرف 2، خاطرنشان ساخت: از آنجایی که کتاب صرف 1 در ابتدا و صرف 2 پس از آن خوانده می شود، مطالب مهم را در اواخر کتاب صرف 1 قرار دادیم تا طلاب با مشکل مواجه نشوند.
رئیس دفتر تدوین متون آموزشی حوزه های علمیه تصریح کرد: در این زمینه می توان با افزایش واحدها و ساعات آموزشی درس ادبیات، مشکلات آموزشی را کاهش یا رفع کرد.
در ادامه حجت الاسلام حسینی از اساتید ادبیات حوزه علمیه قم، بیان داشت: برای سال اول طلاب، برنامه ریزی سبکی انجام شده که به نظر می رسد برای ادامه کار، آنان را با مشکل مواجه کند؛ چراکه از ابتدا به مباحث سنگین عادت نکرده اند.
*برخی مشکلات کتاب ادبیات
وی اظهار داشت: تفکیک برخی از تعاریف در کتاب صرف، مشخص شدن اهداف تحریر برخی از مباحث و دقت تایپی در برخی از جملات می تواند برخی از مشکلات را کم نماید.
این استاد ادبیات حوزه ابراز داشت: بیان ناتمام برخی از مباحث از جمله افعال ناقصه، عدم فهم برخی از مطالب کتاب از سوی طلاب، عدم استفاده از پاورقی در برخی از موضوعات و ... از جمله مشکلات کتاب ادبیات می باشد.
*بیان تدریجی مباحث اخلاقی برای طلاب
در ادامه این نشست حجت الاسلام زارعی در بخش دوم از سخنان خود به تشریح کتاب اخلاق پرداخت و گفت: در این کتاب، بخش آداب بر بخش های اخلاقی مقدم شده؛ چراکه در درجه اول، بخش اخلاق از بخش آداب سنگین تر است و در درجه دوم، ظهور، بروز و تقویت اخلاق، از بخش آداب به دست می آید.
وی خاطرنشان ساخت: باید مباحث اخلاقی را به تدریج برای طلاب بیان کرد تا بتوان در این زمینه دستاورد داشت؛ چراکه طرح این مباحث با سرعت، آنچنان آموزنده نخواهد بود.
حجت الاسلام فرهاد عباسی از دیگر سخنرانان این نشست بود که گفت: انجام مناسب طراحی، تدوین متون و اجرای آن از صفر تا صد، از دغدغه های ما بوده است.
وی ضمن تقدیر از مدیریت صحیح در فعالیت های دفتر تدوین متون، تصریح کرد: خوشبختانه فعالیت ها در این دفتر به صورت کاملا دلسوزانه انجام شده و انتقادهای گوناگون، خللی در انجام کارها وارد نکرده است.
*آغاز طرح بازخوردگیری از متون درسی حوزه
مدیرکل آموزشی معاونت آموزش حوزه های علمیه با اشاره به برخی اختلاف نظرها در تدوین متون درسی، اظهار داشت: در این راستا طرح بازخوردگیری از متون را آغاز و به دنبال جمع بندی آن با نظام خاص هستیم.
حجت الاسلام عباسی ابراز داشت: در این راستا، 3 کارگروه در ضمن یک کمیته، مشغول به فعالیت شده تا در جلسات گوناگون به جمع بندی مناسب برسیم.
وی با اشاره به راه اندازی کارگروه و کمیته های گوناگون، خاطرنشان ساخت: کارگروه تکمیل متون درسی، کمیته امور آیین نامه و جداول درسی، کمیته نرم افزار آموزشی و ... از جمله این کارگروه ها و کمیته ها می باشند.
مدیرکل آموزشی معاونت آموزش حوزه های علمیه در پایان تصریح کرد: در حال حاضر برای سه مقطع سیکل، دیپلم و دانشگاهی، یک متن آموزشی وجود دارد؛ در حالی که باید برای هر مقطع، متنی جدا نوشت که نظر آیت الله حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه نیز همین می باشد.
