به گزارش خبرگزاری«حوزه» از قزوین، مدرسه صالحیه قزوین به استناد کتیبهای که بر سردر آن بوده، در سال ۱۲۴۸ هجری قمری توسط حاج محمدصالح برغانی قزوینی از علما و مجتهدین پارسا و مؤلفین قرن سیزدهم هجری این دیار ساخته شده است.
این بنا با وسعتی حدود ۴۶۷۰ متر مربع یکی از بزرگترین مدارس علمیه ایران و از عظیمترین مدارس فلسفی شیعه در قرن سیزدهم هجری به شمار میرفته است. ساختمان مدرسه دارای سه طبقه و یک حیاط وسیع است. در پیرامون حیاط بیش از 55 حجره و چندین مَدرَس (محل درس) قرار دارد که توسط ایوانچههایی به فضای حیاط مرتبط میشوند.
مدرسه صالحیه در جانب غربی بازار قزوین و در محله دیمج، در غرب خیابان مولوی واقع شده که از محدودههای بسیار ارزشمند بافت تاریخی شهر قزوین به شمار میرود. این مدرسه دارای میانسرای (حیاط) بزرگی میباشد که فضاها در اطراف آن آرایش پیدا کردهاند. این بنا سه اشکوبه بوده و اشکوبه زیرین به صورت گودال باغچه ساخته شده است. در اشکوب میانی و فوقانی، حجرهها با یک ایوانچه رو به میانسرا قرار گرفتهاند که در حال حاضر تنها اشکوب میانی در حال بازسازی است.
مسجد مدرسه نیز در شمال مدرسه قرار گرفته و ورودیِ آن از خیابان مولوی است .ساختمان مسجد آجری بوده و سردرِ آن تزئیناتی از کاشی و اشعاری به خط نستعلیق زیبا به رنگ لیمویی بر روی کاشی لاجوردی دارد. این مسجد فاقد محراب میباشد.
*مهد تربیت علمای بزرگ
از جمله دانشآموختگان این مدرسه میتوان سید جمالالدین اسدآبادی، میرزای شیرازی و سید اشرفالدین حسینی (نسیم شمال) را نام برد.
*آغاز بازسازی
بازسازی و مرمت مدرسه صالحیه از سال ۱۳۸۴ آغاز شد و از سال ۱۳۸۸ شکل جدی تری به خود گرفت. به گفته مسئولان کار بازسازی و مرمت فاز اول این مجموعه ارزشمند به پایان رسیده و در حال حاضر 78 طلبه در آن مشغول به تحصیل هستند.
از آنجایی که به دلیل کمبود فضای حوزههای علمیه استان قزوین بسیاری از جوانانی که قصد طلبه شدن دارند مجبور به ترک این استان میشوند، ضرورت پایان بازسازی و مرمت کامل مدرسه صالحیه را دو چندان کرده است و به نظر می رسد با پایان کار بازسازی بخش زیادی از مشکلات این حوزه مرتفع خواهد شد.
*ضرورت تسریع در روند بازسازی
حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان قزوین در خصوص ضرورت اتمام بازسازی مدرسه صالحیه قزوین، گفت: در حال حاضر در پذیرش طلاب وضعیت سختی داریم؛ امسال میتوانستیم تعداد بیشتری از طلاب را که متقاضی بودند و امتحانات را هم پشت سر گذاشته و پذیرفته هم شده بودند را جذب کنیم، اما به دلیل کمبود فضا این شرایط فراهم نشد.
وی تصریح کرد: به دلیل فضای کم برای تحصیل طلاب عدهای سرگردان میمانند و منصرف میشوند و یا به استانهای دیگر برای ادامه تحصیل مراجعه میکنند.
امام جمعه قزوین بیان کرد: زحمتهای زیادی برای بازسازی و مرمت مدرسه صالحیه قزوین کشیده شده، اما از مسئولان میخواهیم ضمن حفظ میراث گذشتگان، عملیات بازسازی و مرمت را سریعتر انجام دهند.
*با استقرار طلبه ها مدرسه صالحیه رونق پیدا می کند
مرتضی روزبه، استاندار قزوین نیز در این رابطه گفت: تا طلبهها در این مدرسه مستقر نمی شدند آنجا اولویت پیدا نمیکرد.
وی با اشاره به ارزش و جایگاه مهم مدرسه صالحیه از جهات مختلف، تصریح کرد: وجود طلبهها موجب برکت میشود و این مهم سبب اتمام سریعتر فازهای بعدی این پروژه خواهد شد.
*هر سال ۵۰۰ جوان قزوینی فرصت طلبگی را از دست میدهند!
حجت الاسلام سیدمرتضی حسینی، نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: میراث فرهنگی سالهاست که در حال ترمیم و بازسازی مدرسه صالحیه است و هر ساله به دلیل عدم تکمیل شدن این مجموعه ۴۰۰ تا ۵۰۰ جوان، فرصت طلبه شدن را از دست میدهند.
وی بیان کرد: سال گذشته میراث وعده داده بود در فصل پاییز این مجموعه آماده بازگشایی میشود اما این اتفاق نیوفتاد این موضوع فشار سنگینی به حوزه وارد میکند و باید مسئولان سریعتر در این خصوص تصمیم گیری کنند.
*استفاده از ماده 180
داود محمدی، نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی هم بیان کرد: برای فاز دوم مدرسه صالحیه میتوان از ماده ۱۸۰، اعتبارات استانداری و میراث فرهنگی استفاده کرد تا این فاز نیز که نیازمند ۹۰۰ میلیارد تومان اعتبار است اجرایی شود.
*مدرسه صالحیه بزرگترین مدرسه ایران بود
محمدعلی حضرتیها، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین نیز اذعان داشت: مدرسه صالحیه در زمان تأسیس خود، بزرگترین مدرسه ایران بوده و در آن زمان مدرسهای به این وسعت وجود نداشته است، ضمن اینکه طلبههای بسیار برجستهای هم در آن تحصیل کردهاند.
وی خاطرنشان کرد: مدرسه صالحیه مدرسه نوآموزان نبوده و برای دورههای عالی تحصیل علوم دینی استفاده میشده و وجود عالمان بزرگ دینی در آن گویای همین مطلب است که این مهم نشان دهنده اهمیت بالای آن دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین افزود: از زمان تحویل مدرسه به میراث فرهنگی حدوداً ۱۰ سال میگذرد و طرح مرمت و طرح توسعه این مجموعه هم طراحی شده است.
حضرتیها با بیان این که از سال ۹۰ روند بازسازی و مرمت به کندی پیش میرود یادآور شد: بخشی از کندی در روند بازسازی به دلیل کاهش اعتبارها بوده و بخش دیگر هم به دلیل شرایط پیمانی کار است اما کارهای خوبی تاکنون انجام شده و کارهای خوبی هم در دست انجام است.
*گنجایش 500 نفری مدرسه صالحیه
حجت الاسلام والمسلمین علی عباسی، معاون تهذیب حوزه علمیه استان قزوین نیز بر ضرورت تسریع در اتمام پروژه بازسازی مدرسه صالحیه، گفت: در حوزه علمیه قزوین کمبود مکان داریم و در برخی از مدارس طلاب به صورت فشرده حضور دارند که بحث های آموزشی را دچار اخلال خواهد کرد.
وی افزود: مدرسه صالحیه از قدیمی ترین مدارس حوزه علمیه قزوین است و در حال حاضر بخشی از آن تکمیل شده و تعدادی از طلبه ها در آن مشغول به تحصیل هستند و این حضور کمک خواهد کرد تا با سرعت بیشتری قسمت های بعدی تکمیل شود و در صورت تکمیل شدن کامل این مجموعه حدود 400 تا 500 طلبه می توانند در آن مشغول به تحصیل شوند.
*با تکمیل فاز دوم 30 طلبه جدید مشغول به تحصیل می شوند
حجت الاسلام میثم درگاهی، مدیر مدرسه صالحیه قزوین با اشاره به بهره برداری از فاز اول مدرسه، گفت: فاز اول مدرسه صالحیه شامل زیرزمین و ضلع شمالی مسجد به بهره برداری رسیده و در حال حاضر 78 طلبه در پایه های 5، 6 و 7 در این مجموعه مشغول به تحصیل شده اند.
وی تصریح کرد: فاز دوم شامل 5 حجره جدید است که با بهره برداری از آن 30 طلبه جدید در آن مستقر می شوند و بخش زیادی از کمبود فضای این مدرسه با بهره برداری از این فاز مرتفع می شود.
*سخن پایانی
به نظر می رسد که پایان کار بازسازی و مرمت مدرسه صالحیه تنها نیازمند همت و تلاش بیشتر مسئولان اجرایی استان دارد، چرا که همه شرایط برای این امر مهم فراهم است و تنها به قدری هماهنگی بیشتر بین مسئولان نیاز دارد؛ خوشبختانه تاکنون 78 طلبه در این مدرسه مستقر شده اند و با راه اندازی فاز دوم نیز بیش از 30 طلبه دیگر میتوانند وارد حوزه شوند.
مسئولان باید به این نکته هم توجه داشته باشند که خروج تعداد زیادی از جوانان، تهدیدی برای استان محسوب میشود و ضروری است مسئولان با ورود جدیتر به موضوع بازسازی و مرمت مدرسه صالحیه این تهدید را به فرصتی برای اسلامیتر شدن و ترویج بیشتر علوم اسلامی در استان تبدیل نمایند.
انتهای پیام