به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروز لک پیش از ظهر امروز در نشست علمی «همدلی و همزبانی» که در مرکز همایش های غدیر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد گفت: همدلی به مثابه تجلی اعتماد اجتماعی بین حاکمان و مردم، در اندیشه سیاسی اسلام مبتنی بر ایده مرکزی تعهد سیاسی می باشد.
وی افزود: این تعهد سیاسی از سوی مردم و جامعه باید رعایت شود؛ حکومت یک مسئولیت و امانت الهی است و به تعبیر امام علی(ع) حکومت یک امانت بر گردن انسان است نه طعمه ای برای استعمال.
عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) بیان کرد:بدین جهت است که آن حضرت پذیرش خلافت را عهدی الهی می دانستند؛ از سوی دیگر، حضور در عرصه سیاسی و مشارکت اجتماعی نیز نه تنها یک حق برای افراد و شهروندان محسوب می شود، بلکه تکلیف الهی نیز می باشد.
وی گفت:محوریت شریعت و آموزه های دینی در اسلام سبب تمایز ماهیت مشارکت در اندیشه اسلامی با الگوی مدرن غربی است؛ چنین تمایزی موجب می شود که الگوی جدیدی را برای مشارکت سیاسی در حکومت اسلامی با عنوان مشارکت سیاسی متعهدانه اضافه کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین بهروز لک بیان کرد: الگوی مشارکت سیاسی متعهدانه گونه ای از مشارکت در عرصه سیاسی است که حضور متعهدانه فرد را درعرصه سیاسی با استناد به مبانی دینی، یک تکلیف اعلام می کند و از فرد می خواهد تعهداتی رادر عرصه سیاسی بپذیرد.
وی گفت: در چنین نگرشی حق و تکلیف و تعهد به مشارکت در عرصه سیاسی تلفیق یافت است؛ اما مبنای مشارکت در عرصه سیاسی در نگرش غرب عمدتا مبتنی بر محوریت انسان و حقوق وی می باشد؛ انی امر به ویژه در نظام های لیبرال که فرد محور است غلبه دارد.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: مشارکت سیاسی در غرب که غالبا با شهروندی فعال همسان می شود، مبتنی بر اراده و خواست مردمی است؛ در این الگو مشارکت با شکل گیری اراده های آزاد فردی و بر اساس حق تعیین سرنوشت مبتنی بر قرارداد اجتماعی و مستقل از اشراف یا الزام آوری منابع دیگر صورت می گیرد؛ افراد صاحب حق یا اختیار هستند تا هرگونه که می خواهند رفتار کنند.
وی افزود: در نتیجه این حضور و رای آنها است که به حکومت مشروعیت و اعتبار می بخشد؛ در اینجا مشارکت فعال ناشی از حضور ارادی و مطابق خواست و نظرافراد فارغ از الزامات پیشینی یا فرافردی می باشد.
استاد حوزه بیان کرد: اما مشارکت سیاسی فعال متعهدانه در بستری دینی علاوره بر یک حق بودن، صبغه تعهد دینی نیز می یابد؛ از این الگو می توان به عنوان مشارکت سیاسی متعهدانه یاد کرد.
وی گفت: مشارکت سیاسی متعهدانه به لحاظ عمق شهروندی از گونه شهروندی های عمیق محسوب می شود؛ به نظر می رسد با چنین نگرشی به ماهیت همدلی و همزبانی بین دولت و ملت در اندیشه اسلامی نگاه کنیم؛ اساس و معیاری محکم و متقن برای روابط سیاسی و اجتماعی در جامعه خواهیم داشت که می تواند بنیانی مرصوص را برای زندگی سیاسی در حکومت اسلامی فراهم نماید.
پایبندی به اسلام، قانون اساسی و ولایت فقیه رکن اصلی همدلی و همزبانی است
در ادامه این نشست دکتر رضا عیسی نیا استاد دانشگاه نیز در سخنانی گفت: مساله همدلی مختص به زمان و مکان ما نیست، زیرا هر جامعه و نظام سیاسی برای بقای خود نیازمند همدلی است تا بتواند بر پایه آن بر مشکلات غلبه کند و زندگی همراه با آسایش و اطمینان و امید را برای شهروندان خود بیافریند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران و ملت بزرگ آن در این زمانه که در اطرافش هر روز آتشی افروخته می شود وبیش از هر نظام سیاسی دیگری محتاج همدلی است.
عیسی نیابا طرح این سوال که همدلی چیست گفت: با کسانی که به یکی از سه عنصر اصیلی در این زمینه باور داشته باشند می توان همدلی داشت؛ نخست کسانی که به اسلام باور دارند و دوم کسانی که به قانون اساسی پایبند هستند و سوم کسانی که به ولایت فقیه التزام نظری و علمی دارند.
استاد دانشگاه بیان کرد: البته در یک کلام می توان مطلب را خلاصه کرد و آن این که با کسانی که به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باور داشته و آن را خط کش و میزان اعمالشان می دانند.
وی خاطرنشان کرد: استلزاماتی که دولت استلزاماتی را که دولت برای رسیدن به همدلی باید مراعات کنند نیز بسیار مهم است؛ استلزامات همدلی مرتبط به دولت و دولتمردان است که اگر آن لوازمان از طرف دولت رعایت گردد نظام سیاسی به همدلی دست پیدا خواهد کرد و با رسیدن به همدلی پایداری نظام سیاسی نیز تضمین خواهد شد.
این محقق گفت: برخی از آن لوازم شامل از شفافیت، قانون و قانون مداری، پاسخگویی و مسوولیت پذیری، وفای به عهد، اعتماد سیاسی( بررسی وضعیت اعتماد اجتماعی و سیاسی در ایران و علل و عوامل بی اعتمادی و تاثیرات آن بر همدلی) هستند.
وی خاطرنشان کرد: ملت برای عملی سازی همدلی لازم است که به اصولی باور داشته باشند و در تحقق و عینی سازی آن نیز تلاش کنند؛ به طور کلی عمده ترین اصول و شاخص های الگوی همدلی ملت، شامل مشارکت، خیرخواهی، وفاداری به حکومت و پایبندی به حضور در صحنه ها و اطاعت از قانون است.