به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، این اثرکه مشتمل بر بيان ديدگاه امير المومنين در نهج البلاغه پيرامون عزّت و ذلت انسان است، فصل بندى يا باب بندى درآن صورت نگرفته و فقط شامل متن مىباشد.
متن کتاب که دارای يازده عنوان از كلمات اميرالمومنين در نهج البلاغه می باشد و مؤلف آنها را شرح داده است داراى حجم بسيار كم، ولى حاوى مطالب بسيار سودمند و مفيد مىباشد. مطالب و مباحث كتاب، بسيار ساده و روان بيان شده است به طورى كه براى عموم قابل فهم و درك مىباشد.
مؤلف، قبل از شروع سخنان امير المومنين( ع)، پيرامون عزت و ذلت در اسلام توضيحاتى بيان مى كند.
وى در ابتدا مىگويد:« تمام مردم به دليل تمايل طبيعى و كشش غريزه حب ذات، علاقه دارند كه در جميع شئون و مظاهر زندگى همواره از نعمت عزت و بزرگوارى برخوردار باشند و از خوارى و ذ لت بر كنار.
آيين مقدس اسلام مسأله عزت و احترام را در تعاليم خود مورد توجه قرار داده و مسلمانان را مؤظف نموده است كه در حفظ عزت و احترام كوشا باشند، بزرگوارى و شرافت خويش را مصون دارند و...».
مؤلف، در اين زمينه احاديثى از ائمه معصومين( ع) بيان مىنمايد و مختصرى توضيح مىدهد.
همچنین ترجمه كلمه« عزت» را از كتاب مفردات راغب بيان مىكند:
«( العزه حاله مانعه للانسان من ان يغلب) يعنى: عزت، يك حالت روحى و ترفّع روانى است كه نمى گذارد آدمى مغلوب ديگرى شود».
اولين عنوانى كه مؤلف بيان مىكند« على( ع) و مال» است. و در آن تنها جملهاى از نامه حضرت على( ع) به عثمان بن حنيف آورده مىشود. جمله مذكور چنين است:
« قسم به خدا كه از دنياى شما طلا و نقرهاى ندوختم و از غنايم آن مالى ذخيره نكردم و بر كهنه جامهاى كه در بر دارم جامه كهنه ديگرى آماده نساختم».
درعنوان دوم که با موضوع« على( ع) و مقام» است ،كلام معروف حضرت به ابن عباس بيان مىشود در زمانى كه حضرت كفش كنهه خود را وصله مىزدو فرمود:
« به خدا قسم اين كفش بى ارزش، نزد من محبوب تر از رياست و فرمانروايى بر شماست، مگر آن كه بتوانم در پرتو اين مقام اقامه حقى كنم يا باطلى را دفع نمايم».
مؤلف، در ادامه به بيان علل و عواملى متعددى مىپردازد كه مىتواند محيط را دگرگون نمايد و بر اوضاع و احوال فرد و جامعه تاثير بگذارد و مىتواند عزيزان را ذليل، و به ذليلان عزت و بزرگى ببخشد.
مؤلف، از ميان خطبهها، نامهها و حكمتها به سه عامل اشاره مىكند انقلاب،جهاد، رابطه حكومت و مردم.و در اين زمينه كلماتى از امير( ع) نقل مىكند و شرح مىدهد.
عناوين ديگرى كه در كتاب ذكر شده است بدين ترتيب است:
على( ع) و اقبال و ادبار مردم؛
على و تملق گويان؛
على و عرصه پيكار.
