به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، اندونزی به عنوان پرجمعیت ترین کشور اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ علما و شخصیت های دینی در اندونزی نیز عمدتا دارای گرایش های تقریبی بوده، معمولا شاهد تنش مذهبی در این کشور نیستیم. اصلی ترین نهادهای دینی این کشور یعنی نهضت العلماء و سازمان محمدیه همین روحیه را ترویج نموده و مردم اندونزی نیز روحیه بالایی در همزیستی مسالمت آمیز دارند. در عین حال اقدامات ولو محدود داعش در این کشور که در چند ماه اخیر پر سر و صدا تر از قبل مطرح شده، برخی نگرانی ها ایجاد کرده است.

در همین راستا، سفر آقای احمد الطیب شیخ الازهر به اندونزی ، توجه بسیاری از رسانه های منطقه ای و بین المللی را به خود جلب کرد. اما شیخ الازهر در همان آغاز سفر و ضمن حضور در مجلس حکماء اندونزی تاکید کرد که شیعه و سنی دو بال اسلام هستند؛ اظهاراتی که امیدها را برای تقویت رویکرد تقریبی در الازهر زنده تر از قبل کرد.

آنچه در پی می آید، اظهارات شیخ الازهر در دفتر مرکزی مجلس العلماء اندونزی است که در 5 پیام خلاصه شده:

خلاصه پنج پیام مهم شیخ الازهر به شرح زیر می باشد:

1- درگیری را متوقف کنید/ سرزنش صحابه عامل خروج از اسلام نیست

شیعه متنوع است، اما آنها برادرند، آنها مسلمانان باقی می مانند، البته، رفتار افراطی وجود دارد اما در همه شیعه نیست. هنگامی که با تعدادی از علما شیعه در خصوص سب صحابه گفتگو نمودم، پاسخ داده اند که این باور نظر ما نیست.

اگر به مطالعه کتاب های کلاسیک شیعه می پردازید، آن را پیدا نخواهید کرد. شاید تمایل به آن را در برخی پیدا می کنید، اما اکثریت شیعه به احترام صحابه پیامبر گرامی (ص) قائل اند. برخی علماء (سنی)  بر این باورند که سرزنش صحابه، فرد را از اسلام خارج می کند، اما برای ما الازهر، اینطور نیست. یعنی لزوما سب صحابه کسی را از اسلام خارج نمی کند و نمی توانیم آنها را تکفیر نماییم.

در واقع برخی از اختلافات ما با برادران شیعه، فرعی است، یعنی در مسئله «امام» شیعیان معتقدند، امام جزء اصول دین می باشد، در حالی که ما، سنی ها آن را از فروع دین می دانیم.

2- قدردانی از کار مجلس العلماء اندونزی

من دانم که اندونزی، بزرگترین کشور مسلمان و یکی از پیشگامان برای تحقق وحدت علماء از مدارس و مذاهب مختلف در یک سازمان و ظرف می باشد. چالش بزرگ ما اختلافات بین علماء است.

این اختلافات را اغلب به عامه مردم ارائه داده اند، لذا درگیری به وجود آمده،. می دانم که این سازمان (مجلس العلماء)، سازمان های با پیشینه مدارس و مکاتب را جمع کرده است و «الحمد لله»، خدا را شکر می کنم که شما نهایتاً در یک یا دو نظر به توافق رسیده اید و یک نظر به دیگری فضا را ایجاد کرده و به هم دیگر آسیب نرسانده اید.

این چیزی است که تلاش کرده ایم در خارج از اندونزی به وجود بیاوریم. و الحمد لله، این امر در اندونزی از طریق مجلس العلماء اندونزی تحقق یافته است. از مجلس العلماء اندونزی و توانایی آن در مدیریت اختلافات طبق نظر شرعی قدردانی می کنم. این رویای من است که یک مجمع متحد کننده گروه های صوفی، وهابی، حنبلی، شافعی و دیگر جریان ها در ظرف واحد را ایجاد نماییم.

3- شروع وحدت امت اسلامی از علماء

من باور دارم، تا زمانی که علماء در پیش خود متحد نشوند، امیدی وجود نخواهد داشت. شما به عنوان علماء می خواهید آشتی و صلح را گسترش دهید، در حالی که خود شما با سایر علماء در آشتی و صلح نیستید! لذا ضرب المثل وجود دارد: "فاقد الشیء لا یعطیه" مشکل اینجا است که این اختلافات به درگیری سفت و سخت به دلیل  تعصب مذهبی یا اندیشه های خاص و ادعای اشتباه دیگران تبدیل می شود.

اما متاسفانه، تلاش هایی که انجام شده، به جای احترام به اختلافات موجود، به تفرقه اندازی امت منتهی می شود. پدیده بدعت دانستن و تکفیر منجر به توجیه خون ریزی ظهور پیدا کرده، راه حل این است که به ادبیات و گفتمان کلاسیک برگردیم که چگونه به اختلافات رسیدگی می کردند. اختلافات نظر، گزینه های بسیاری را برای سهولت به ارمغان می آورد.

4-دشمنان خواهان پراکندگی و تفرقه ما هستند

و به خاطر بسپارید که اختلافات شیعه و سنی توسط دشمنان بزرگ نمایی شده تا امت اسلامی را به تفرقه بیندازند. قضیه سوریه را ملاحظه کنید که هیچ توجیهی برای بروز جنگ وجود ندارد، مگر اینکه کوبیدن شیعه به سنی و بالعکس را مطرح کرده اند. همچنین عراق پر هرج و مرج را نگاه کنید، بر چه اساسی است؟ بر اساس درگیری شیعه و سنی است.

همچنین در مسایل یمن توجه داشته باشید. ما به خوبی از این نقشه درگیری آگاه شده بودیم، لذا از ابتدا کمپین ایجاد کرده ایم که سنی و شیعه برادرند و جوهر ما برادری است. دشمنان اسلام می خواهند این درگیری همچنان ادامه پیدا کند، چرا که آنها نمی خواهند ما مسلمانان متحد بشویم.

5- مسلمانان را به راحتی تکفیر نکنید

آغاز ایده تقریب توسط شیخ محمود شلتوت شیخ الازهر و تعدادی از علمای دیگر بود. الازهر تأکید کرد که همانند مکتب اشعری، ما کسی را که از گروه مؤمن است، کافر نمی دانیم.

اعمال غیر اخلاقی و گناه انجام شده، موضوع دیگری است. مراقب باشید که دیگری را تکفیر نکنید. این مقام تنها متعلق به علماء است، اجازه ندهید که عوام الناس آزادانه ترویج کنند. اگر به عنوان مثال 99 درصد احتمال کفر وجود دارد و یک درصد احتمال اسلام موجود است، باز هم مراقب باشید. این راه الازهر است.

از این رو، هر ماه رمضان یک برنامه داریم که سنی و شیعه از مناطق مختلف، از جمله سوریه و عراق دعوت می شوند و اظهارات منع کشتن یکدیگر را ابلاغ کنند، زیرا که شیعه و سنی مسلمان هستند.

به جز کسانی که قرآن و مسائل اساسی دین را انکار کرده اند، تکفیر نکنید. مسلمانی که می گوید زنا و شراب حلال است، می تواند از دین خارج شود. اما مسلمانی که زنا و مشروب را حرام می داند؛ ولی آن کار را انجام می دهد، در مسلمان بودن باقی می ماند.