خبرگزاری «حوزه»، در ادامه سلسله مباحث تفسیری استاد قرائتی با موضوع «تفسیر قطره ای» به بیان نکته ها و پیام های آیه«اَلرَّحمنِ الرَّحيم» می پردازد.

خدایى که به او ایمان داریم، مظهر مهر، محبّت، بخشش و آمرزش است. نمونه‌هاىِ رحمت و محبّت او را در نعمت‌هاى فراوانى که براى ما آفریده است، مى‌بینیم. گُل‌هاى زیبا و خوشبو، میوه‌هاى خوش‌طعم و خوشمزه، خوردنى‌هاى لذیذ و پرانرژى، پوشیدنى‌‌هاى رنگارنگ و متنوع، همه و همه، هدیه‌هاى خداوند به ماست. مِهر مادر به فرزند را او در دل و جانِ مادران قرار داده و خود از هر مادرى مهربان‌تر است. قهر و عذاب او نیز برای تنبیه و توجّه بندگان گنهکار است، نه آنکه از روى کینه و ظلم باشد. لذا اگر با توبه، گذشته را جبران کنیم، خطاىِ ما را مى‌پوشاند و گناهانمان را مى‌‌بخشد.

*از اين آيه مى‌آموزيم:

خداوند، موجودات را با رحمت و محبّت خود تربيت مى‌كند؛ زيرا قبل از «رَبِّ العالَمين» و بعد از آن، خود را «اَلرَّحمنِ الرَّحيم» معرفى كرده‌ است. يعنى تربيت، با رحمت و بخشايش آغاز می‌شود و به‌پایان مى‌رسد. اگر معلّمان و مربّيانِ جامعه نیز بخواهند موفق باشند، بايد براساس محبت و دلسوزى عمل كنند.

* نكته‌های آیه «الرَّ‌حْمَـنِ الرَّ‌حِيمِ»  

* كلمه «رحمن» به معناى مبالغه و شدّت در رحمت و گستردگى آن است. از كاربرد دو صفت «رحمن» و «رحيم» در قرآن، استفاده مى شود كه رحمانيّت درباره همه ى مخلوقات ورحيم بودن، مربوط به انسان وموجودات مكلّف است.

* خداوند رحمت را برخود واجب كرده است، «كتب ربّكم على نفسه الرّحمة» انعام، 54

  و رحمت او بر همه چيز سايه گسترده است، «و رحمتى وسعت كلّ شيى ء» اعراف، 156

  همچنين پيامبر و كتاب او مايه رحمتند، «رحمةً للعالمين» انبياء، 107

آفرينش و پرورش او براساس رحمت است و اگر عقوبت نيز مى دهد از روى لطف است. بخشيدن گناهان و قبول توبه ى بندگان و عيب پوشى از آنان و دادن فرصت براى جبران اشتباهات، همه مظاهر رحمت و مهربانى اوست.  

* پيام‌های آیه «الرَّ‌حْمَـنِ الرَّ‌حِيمِ»  

* همه ستايش ها براى اوست. الف ولام در «الحمد» به معناى تمام حمد و جنس ستايش است.   

* خداوند در تربيت و رشد هستى اجبارى ندارد. زيرا حمد براى كارهاى غير اجبارى است.

* همه هستى زيباست و تدبير همه هستى نيكوست. زيرا حمد براى زيبايى و نيكويى است.

*دليل ستايش ما، پروردگارى اوست.

* رابطه ى خداوند با مخلوقات، رابطه ى دائمى و تنگاتنگ است. (نقاش و بنّا هنر خود را عرضه مى كند و مى رود، ولى مربّى بايد هر لحظه نظارت داشته باشد.)

* همه ى هستى، تحت تربيت خداوند يكتاست.

* امكان رشد و تربيت، در همه ى موجودات وجود دارد.

* خداوند هم انسان ها را با راهنمايى انبيا تربيت مى كند، (تربيت تشريعى) و هم جمادات ونباتات وحيوانات را رشد وپرورش مى دهد. (تربيت تكوينى)

* مؤمنان در آغاز كتاب (قرآن) با نيايش به درگاه خداوند متعال، «الحمدللّه ربّ العالمين» مى گويند و در پايان كار در بهشت نيز، همان شعار را مى دهند كه «آخر دعويهم أن الحمدللّه ربّ العالمين» يونس، 10.