سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» به مناسبت ولادت امیرالمومنین، امام علی (علیه السلام) و 13 رجب،  سومین بخش معرفی کتاب و سیر مطالعاتی امام علی را تقدیم مشتاقان ولایت و رهجویان حقیقت می کند .

*کتاب سیمای کارگزاران علی بن ابیطالب امیرالمومنین(ع)

 سیماى کارگزاران على بن ابى طالب‏(ع) مجموعه‏اى چهار جلدى است که در آن، شیوه زمام‏دارى آن امام همام را از جنبه‏هاى سیاسى، اقتصادى و اجتماعى مى‏کاود؛ جلد اول: فرآیند شکل‏گیرى حکومت علوى، شرایط، اختیارات و گزینش کارگزاران پرداخته و شرح حال کارگزارانِ بعضى شهرها را به دست مى‏دهد. جلد دوم: به عملکرد کارگزاران امیرمؤمنان على‏(ع) در دو منطقه مهمِ مصر و بصره اختصاص دارد. جلد سوم : ویژه دیوان‏ها، مسائل اقتصادى مثل مالیات‏ها، زکات، خراج، جزیه، انفال، خمس، گمرک و... هم‏چنین شیوه گردآورى و مصرف عادلانه بیت‏المال، اموال و زندگىِ زاهدانه و لباس ساده امام، نقد و تصحیح سند و گزارش‏ها همراه با زندگانى 38 نفر از مسئولان اقتصادى و دبیران حضرت است. جلد چهارم: درباره امور نظارتى، ناظران بازار، احکام بازار، قضات امام، سیره قضایى، نیروهاى انتظامى، امنیتى و حاجبان است. این کتاب، اثر علی اکبر ذاکری می باشد که توسط موسسه بوستان کتاب قم منتشر گردیده است.

این کتاب، اثری تحقیقی و جذاب می باشد که مطالعه آن برای محققین و پژوهشگران توصیه میشود. و امید است نویسندگان توانا، با مطالعه این اثر، تالیف داستان های مذهبی تاریخ زندگی امام علی را برای جوانان فراهم نمایند.

*کتاب صحابه شهید راه ولایت

 کتاب حاضر چهره هایی از یاران پیامبر و امام علی را که دچار انحرافات عقیدتی، سیاسی و اقتصادی نشدند و تا پایان ابت قدم ماندند و خود و دیگران را سربلند کردند، معرفی می کند؛ کسانی که هرگز از ولایت و امام بر حق خود، حضرت علی(ع) دست برنداشتند و در این راه، همه ناملایمات و سختی ها را به جان خریدند. شایسته است، طلاب و جوانان دانشجو، با مطالعه این اثر، راز و حکمت تبدیل های روحی مسوولین و یاران صدیق حاکم اسلامی را با خویش زمزمه کنند و صدالبته با عبرت از تاریخ، زمینه های این تغییرها را نیز بدانند.

این اثر در ۳ بخش، «صحابه»، «امام علی(ع)» و «نام شهیدان ولایت» تهیه و تنظیم شده است و «تناقض نظریه عدالت همه صحابه»، «نگاهی کلی به جنگ های امام علی(ع)»، «جایگاه امام اول شیعیان از زبان یاران پیامبر اکرم(ص)»، «حقانیت حضرت علی(ع) در جنگ با مخالفان حکومت علوی» و ... برخی از عناوین فصل های دیگر این کتاب را تشکیل می دهد. این کتاب تحقیق و تالیف، محمدعلی چناری می باشد که توسط بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی منتشر گردیده است.

 *کتاب امام علی و خلفاء، نقدها و تمایزها

کتاب «امام علی(ع) و خلفا؛ نقدها و تمایزها» در کنار پرداختن به نقدهای امام علی(ع) بر خلفا با استفاده از منابع معتبر اهل سنت، برخی شیوه ها و شاخص های مدیریتی آن حضرت را با حاکمانی که پیش از ایشان، صدرنشین خلافت بودند، به طور کوتاه و گذرا مقایسه کرده است. بعد از ذکر مقدماتی، در فصل دوم این کتاب، سیره دینی و فرهنگی در دو مکتب امام و خلفا مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است و ضمن طرح عناوینی همچون: واکاوی و نشر معانی قرآن، اهتمام به سنت، رای گرایی و توجه به آموزه های اهل کتاب و موضع هریک از دو مکتب یاد شده نسبت به این عناوین، به وضوح نمایانده شده است. در فصل سوم نیز مهم ترین مسائل و موضوعات قابل طرح در سیره سیاسی و اجتماعی خلفا به همراه نقدهای امام علی(ع) بر آن ها، بازتاب یافته است.

فصل چهارم، داوری های خلفا در حوزه قضایی و موضع امام در این حوزه را انعکاس داده است. سیره مالی خلفا و امام و نیز چگونگی توزیع بیت المال و سیاست هایی که در این باب پیش گرفتند، همچنین میزان همسو بودن این سیاست ها با سیره مالی رسول خدا(ص) از جمله مباحثی است که در فصل پنجم ارزیابی شده است. در فصل ششم این اثر، مروری بر سلوک نظامی خلفا، به ویژه در دو عرصه جنگ های ارتداد و فتوحات، انجام گرفته و جایگاه هرکدام تا حدودی که اسناد و مدارک اجازه می داد، آشکار گشته است. در فصل هفتم این کتاب، نیز به سیره فردی آنان پرداخته شده است. بعد از مطالعه این کتاب، مخاطب خود قضاوت می کند کدامیک از خلفاء به سیره پیامبر اسلام، شبیه تر بوده است و کدامیک شایستگی جانشینی حضرت محمد را داشته است؟ مطالعه این کتاب را به براداران اهل سنت، توصیه می کنیم. این کتاب، اثر دکتر اکبر احمدپور می باشد که توسط انتشارات آستان قدس رضوی مشهد، منتشر شده است.

 *کتاب ویژگی های امیرمومنان علی بن ابیطالب(ع)

 اثر حاضر یکى از منابع کهن درباره فضائل و مناقب امام على بن ابى‏طالب، با سند «احمد بن شعیب نسائى»، از دانشمندان معروف اهل‏سنت در قرن سوم مى‏باشد که در میان حدیث پژوهانِ اهل‏سنت از اعتبار و ارزش بالایى برخوردار است. همین بس که کتاب «سننِ نسائى» اثر این مولف اهل سنت، یکى از کتاب‏هاى صحاح سته و شش‏گانه حدیثىِ کهن اهل‏سنت مى‏باشد. و خود ارزش این مولف و کتاب وی را در حق امام علی، دوچندان می کند.

مترجم محترم این کتاب، هر کدام از احادیث این کتاب را در سایر منابع شیعه و اهل‏سنت شناسایى کرده و در پاورقى آورده است. علاوه بر مقدمه و فهرست‏هاى فنى، پاره‏اى از یادداشت‏ها نیز به کتاب افزوده است. این اثر توسط موسسه بوستان کتاب منتشر شده است.

*کتاب حق با علی است

 یکی از احادیث مشهور در منابع اسلامی شیعه و اهل سنت، حدیث «الحق مع علی و علی مع‌الحق» است که البته از سوی بعضی نویسندگان اهل سنت مورد تردید و شک قرار گرفته است. کتاب حاضر، این روایت شریف و اثبات آن را با استفاده از منابع اهل سنت بررسی مستند می‌کند. مولف کتاب، مهدی فقیه ایمانی، از نویسندگان سخت کوش در عرصه ولایت و امامت امیرالمومنین، به خوبی از عهده دفاع از این حدیث برآمده است. این کتاب توسط موسسه بوستان کتاب قم، منتشر و عرضه گردیده است.

*کتاب زیور خلافت

 این کتاب تالیف و تحقیق احد باقریان می باشد که با جستجو و تتبع در بیش از صد و شصت منبع اهل سنت جمع‌آوری شده و در دو فصل تنظیم گردیده است. فصل اول: امامت علی علیه السلام در کتاب و سنت که این فصل دارای چهار بخش است: بخش اول «شناخت امام و نصب او»، در این بخش به موضوع لزوم شناختن امام و رهبر شلیسته و معصوم بودن امام مسلمانان و لزوم نصب امام از سوی خداوند پرداخته شده است.  بخش دوم «امامت علی علیه‌السلام در قرآن»، در این بخش، بیست و یک آیه قرآن با توجه به روایات اهل سنت در تفسیر عالمان اهل سنت، ذکر شده است که همه آنها بر امامت علی علیه السلام و خلافت او برای پس از رحلت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله دلالت دارند، و در ذیل هر آیه ای به اشکالات و شبهات پاسخ داده شد، بخش سوم «امامت علی علیه السلام در سنت پیامبر صلی‌الله علیه و آله» در این بخش از بیست روایات پیامبر صلی الله علیه و آله برای اثبات امامت منصوص علی استفاده شده است که بسیاری از روایات به صورت متواتر و یقین آور است. این کتاب توسط انتشارات زمزم هدایت چاپ و روانه بازار نشر شده است.

 *کتاب نقش نگار، مروری بر زندگانی امیرالمومنین علی(ع)

 مروری بر زندگانی امیر‌المؤمنین علی‌(علیه‌السّلام) برگرفته از بیانات آیۀ ‌الله خامنه‌ای، رهبر معظّم انقلاب اسلامی می باشد. کتاب "نقش نگار" در پانزده فصل تنظیم شده که شش فصل ابتدایی آن شامل دوران نوجوانی و فداکاریهای امیرالمؤمنین‌(ع) قبل از بعثت و همچنین جهاد مستمر این بزرگ مرد الهی در مدینه بعد از هجرت نبیّ مکرّم اسلام(ص) است. فصول بعدی کتاب نیز به حوادث دوران زمامداری امام از آغاز شامل «امتناع امام از بیعت»، تا اعلام برنامه حکومتشان تا وقایع جنگهای جمل، صفین و نهروان اختصاص دارد. در فصل پایانی نیز به ماجراهای ضربت خوردن و شهادت ایشان و کوفه بی امام پرداخته شده است.

مزیّت اثر پیش رو، به کتاب های دیگر از این دست در اتخّاذ رویکردی سیاسی اجتماعی به زندگی امیرالمؤمنین(ع) با استناد به منابع تاریخی معتبر و از کلام فقیهی عالم است که خود به عنوان رهبر جامعه‌ی اسلامی در بطن وقایع حکومت داری قرار دارد که این امر غنای کتاب را دو چندان کرده است. امید است این اثر چراغ راهی را در بهره‌گیری از زندگی درخشان و پرنور امیرالمؤمنین(ع)، برای جویندگان و محقّقان حقیقت فراهم آورد.

 *کتاب امام علی(ع) صوت عدالت انسانی

 درباره شخصیتِ یگانه و ممتازِ پیشواى عدل‏گستران و امامِ اندیشوران، امیرمؤمنان على‏(ع) آثار گوناگونى به زبان‏هاى مختلف، نگاشته شده و هر یک از زاویه‏اى به این اقیانوس ناپیدا کرانه، نگریسته‏اند. «جرج جرداق» دانشمند مسیحى لبنانى، با مطالعه زندگى و سخنان و نیز شیوه زمام‏دارى آن حضرت، به شدت، مجذوبِ او شد و با غور و تفکر، اثر جاوید از خود به یادگار گذاشت. کتاب او با نام الامام "على صوة العدالة الانسانیه" (امام على‏(ع) صداى عدالت انسانى) در پنج جلد نوشته شده و با ترجمه روان و سلیس استاد سید هادى خسروشاهى به پارسى‏زبانان، اهدا شده است. اما اثر حاضر، فشرده آن کتاب است که خودِ «جرداق» پیش از بسط و نگارش آن پنج جلد، نوشته است و توسط بوستان کتاب منتشر شده است.

 *کتاب 110 سرمشق از سخنان حضرت علی

 این کتاب، حاصل تعدادى از درس هاى آیة الله مکارم شیرازى مى باشد، و از آن جا که مطالب مهمّ اخلاقى را در ذیل روایات مذکور با زبانى ساده و رسا بیان کرده اند و براى عموم مردم قابل فهم و استفاده است، مجموعه حاضر معرفی می گردد، تا ان شاءالله خوانندگان محترم با مطالعه و سپس عمل به مضامین آن، به رشد اخلاقى خود کمک کنند. این کتاب،

 *کتاب داستان هایی از زندگانی علی

 زندگی پربار امیرالمومنین علی (ع) سرشار از پندها و آموزه‌هایی است که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فردی دارد و بازخوانی و تحلیل آن‌ها می‌تواند راهگشا و درس‌آموز باشد. و البته زندگانی امیرالمومنین، از جنبه‌های مختلف عرفانی، عبادی، حماسی، سیاسی و ... کمتر  به شکلی عمومی‌ و به صورت قابل فهم بیان شده است.  ضرورتی که منجر به نشر کتاب «داستان‌هایی از زندگانی علی» شد تا رفتار و افکار سیاسی و حکومتی امیرالمومنین با زبانی ساده و به صورت داستانی، بیان شود.

موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث نگارش «داستان ‌هایی از زندگانی علی» را به «رضا بابایی» سپرده است و این نویسنده نیز با بهره‌گیری از تاریخ‌ صحیح و منابع معتبر، این کتاب را به رشته‌ی تحریر درآورده است. کتاب به جوانان و علاقمندان به ادبیات مذهبی، توصیه میشود و برای مطالعه در ایام فراغت، گزینه مناسبی خواهد بود.