به گزارش خبرگزاری «حوزه»، در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه یکی دو دهه اخیر، جمع قابل توجهی از روحانیون فاضل و اندیشمند برای انجام امور تبلیغی به کشورهای مختلف به ویژه منطقه همچنان بکر آمریکای جنوبی اعزام شده و بعضاً با توجه به تخصص های فرهنگی و هنری خود منشأ آثار و برکات ماندگار در این منطقه بوده اند.

حجت الاسلام و المسلمین روح الله اسدی  یکی از همین روحانیون است که سال ها نماینده سازمان صدا و سیما در منطقه آمریکای لاتین بوده و علاوه بر فعالیت به عنوان مبلغ بین المللی در زمینه مستندسازی نیز کارهای خوبی تولید کرده است.

با این روحانی فعال و دغدغه مند که همچنین در برخی از کشورهای اروپایی و آفریقایی نیز حضور و فعالیت داشته است درباره برنامه ها و مشکلاتش در زمینه تبلیغ بین المللی و نیز حوزه برنامه سازی و مستندسازی گفتگویی انجام داده ایم که مشروح آن در ادامه می آید؛

با توجه به سال های حضور شما در منطقه آمریکای لاتین ، بفرمایید که در این مدت چه فعالیت های تبلیغی و رسانه ای داشته اید؟!

علاوه بر اجرای برخی پروژه های صدا و سیما در کشورهای این منطقه به لطف الهی توانستیم در کشور بولیوی یک شبکه ماهواره ای راه اندازی کنیم و همچنین با حدود 5 شبکه در این کشورها ارتباطاتی داشته و داریم.

البته باید عرض کنم خدمت شما که بنده حدود 20 سال در صدا و سیما هستم و بیش از 25 سال سابقه کار رسانه ای دارم . کارشناسی ارشد خود را در رشته فیلمسازی اخذ کرده ام که در این خصوص نیز تاکنون آثار بسیاری را عمدتاً در زمینه مستند تولید کرده ام که دو تا از آن ها شاخص تر بوده است؛

یکی ساخت و پخش مستند زندگی نامه نابغه قرآنی قرن یعنی سید محمد حسین طباطبایی (علم الهدی) بوده که بعد از پخش فراگیر این مستند بنابر آمار یکی از مراکز فرهنگی تعداد حافظان قرآن در کشور و حتی خارج از کشور رشد قابل توجهی داشته است.

مستند معروف دیگر درباره برنامه ارزشمند جزء خوانی قرآن کریم در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در ایام ماه مبارک رمضان می باشد که آن هم به لطف الهی بازتاب بسیار خوبی در عرصه رسانه ای داشت.

با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید در خصوص توجه به مساله زبان آموزی در حوزه های علمیه، پیشنهاد شما برای این که حوزویان ما به ویژه نسل جوان بیشتر اهمیت و ضرورت این مهم را دریابند و به این سمت و سو حرکت کنند، چیست؟

قبل از پاسخ به این سوال شما لازم می دانم که به این نکته اشاره کنم که زبان آموزی صرفاً منحصر به صحبت عادی به یک زبان خارجی نیست بلکه به نوعی مجموعه ای از فرهنگ و تمدن آن کشور را شامل می شود.

یکی از مشکلاتی که ما در این عرصه داریم اعم از بحث تالیف کتاب و فعالیت های صوتی و تصویری و ... این است که این ها عموماً برگردان صد در صد از ادبیات و فرهنگ ما به آن مناطق است و حال آن که ما باید متناسب با فرهنگ هر منطقه ای مطالبی را بیان کنیم که تاثیرگذار باشد و این موضوع همواره یکی از دغدغه های جدی بنده در طول سال ها فعالیت فرهنگی و رسانه ای در کشورهای مختلف بوده است.

از سویی از حیث آموزه های دینی نیز ما باید در بین توده مردم حضور پیدا کنیم تا بتوانیم به خوبی به تبلیغ دین خدا بپردازیم . به هر حال در کشورهای دنیا افراد با مذاهب مختلف و فرقه های گوناگون حضور و فعالیت دارند که ما باید بدانیم ضمن آشنایی با زبان آن ها، با فرهنگ و علائق آن ها نیز آشنا باشیم تا بهتر بتوانیم امور تبلیغی را به پیش ببریم.

پیشنهاد مشخص بنده این است که ما باید نسبت به برخی از فضلای حوزوی که زمینه حضور و کار در خارج از کشور دارند یک سرمایه گذاری ویژه ای انجام دهیم به این معنی که علاوه بر بحث زبان آموزی این افراد بتوانند از حیث روان شناسی نیز ارتباط خوبی با مردم آن کشورها بگیرند و روحیه مناسبی برای کار تبلیغی و ارتباط برقرار کردن داشته باشند.

در واقع حضرتعالی به مساله مخاطب شناسی و توجه به اقتضائات خاص هر منطقه در این باره تاکید دارید، همین طور است؟!

همین طور است. ببینید ما به هر حال نمی توانیم صد در صد حوزه علمیه قم را با همین ادبیا ت در آنجا پیاده و عملیاتی کنیم، چه آن که این امر نیاز به گذشت زمان و شناخت دقیق و درست فرهنگ و ارتباطات آن کشورها دارد.

یکی دیگر از ایرادات کار ما این است که گاهی ما یک نفر را به کشورهای گوناگون می فرستیم و بعد از مدت نه چندان زیادی ماموریت او به پایان می رسد و بعد نفر جدید تا می خواهد به شناخت درستی از شرایط منطقه دست یابد ، نوبت او هم پایان می یابد.

از این حیث بنده به شدت معتقدم که باید به صورت مستمر روی تربیت افرادی که بتوانند دست کم در یک بازه زمانی ده ساله در کشور مورد نظر حضور داشته باشند، کار کنیم تا بعد بتوانیم از تجربیات این افراد به خوبی استفاده کرده و بهره برداری حداکثری از آن ها در جهت نیل به اهداف مدنظر داشته باشیم.

در حال حاضر ما با وجود این همه مبلغ بین المللی، هنوز یک کتاب جامع که تجربیات تبلیغی را به صورت دقیق به ما گزارش بدهد، نداریم یا کم داریم، البته گزارش های کلی در این باره نوشته می شود اما چندان فایده ای در بر ندارد

ضمن آن که برای بهره برداری درست از همین تجربیات نیز می بایست یک شبکه ارتباطی میان مبلغان و فعالان فرهنگی در عرصه بین الملل حوزه وجود داشته باشد تا ضمن بهره گیری از تجربیات بتوان در یک فرآیند هم افزایانه به رصد و اصلاح وضع موجود برای دست یابی به نقطه مطلوب پرداخت.

مشخص است که ما همچنان ارتباطات خود را به صورت سنتی انجام می دهیم که چندان فایده ای در زمانه کنونی ندارد و از این رو قطعاً آموزش زبان برای هر طلبه ای در جهان امروز جزو ضروریات است ؛ به طوری که دست کم باید عزیزان حوزوی ما به زبان عربی به خوبی مسلط باشند که زبان دین و قرآن است. این در حالی است که ما ادبیات عرب را گاه از خود اعراب مسلط تر هستیم اما در دیالوگ برقرار کردن مشکل داریم.

با وجود تلاش همه جانبه نظام سلطه در راستای اسلام هراسی و شیعه هراسی، به عقیده شما ما برای تبلیغ اسلام و تشیع در کشورهای گوناگون جهان به ویژه منطقه آمریکای لاتین باید چگونه عمل کنیم؟

 بنده به شخصه در طول سال های فعالیت در کشورهای مختلف با نخبگان کشورهای غیرمسلمان نشست و برخاست زیاد داشته ام که برخی از این افراد بعدها حتی شیعه شده اند.

به عینه و به تجربه دیده ام که در همه دنیا ما طالب داریم ؛ فقط باید ادبیات و شرایط آن ها را بدانیم تا بتوانیم از طریق راه مناسب به تبلیغ دین و جذب افراد بپردازیم.

همان طورکه اهل بیت(ع) نیز یک راهکار کلیدی به ما ارایه داده و فرموده اند که مردم را دعوت کنید به غیر از زبانتان.

از سویی متاسفانه مردم بسیاری از نقاط جهان تحت تاثیر رسانه های صهیونیستی و استکباری، در آشنایی اولیه شان، مسلمان را مترادف با تروریست می دانند و لذا در برابر آن موضع سخت می گیرند که این هم به خاطر آن ذهنیتی است که برایشان درست کرده اند.

با این حال، نوع تعامل و رفتار و اخلاق ما باعث جذب آن ها می شود و چندان این موضوع هم به گفتار و سخن نیست بلکه ما باید روی مقولات رفتاری و نشان دادن اخلاق اسلامی برای جذب آن ها کار کنیم.

جذب که شدند بعد برایشان سوال ایجاد می شود و همین سوالات و ابهامات، زمینه شناخت اسلام و گرایش به آن را در این افراد پدید می آورد.

من گاهی در جلسات و نشست هایی با حضور وزرای امور خارجه کشورها حضور داشته ام و بعد از موضوعات مرسوم کاری بین خودمان بحث شده و دیده ام که طرف مقابل به من می گوید فلانی بیا درباره موعود با هم صحبت کنیم؛ این ها نشان می دهد یک زمینه ای حتی در بین سیاسیون آن ها نیز برای کشف حقیقت وجود دارد.

این ها فکر می کردند که چون ما مسلمان هستیم در یک فضای دُگم، متحجرانه و تعصب آمیز زندگی می کنیم که هیچ جوابی برای سوالات آن ها نداریم، اما وقتی صحبت کردیم و نظر اسلام را درباره آخر الزمان و موعود برایشان گفتم ،وقتی دیدند که کلام بنده منطقی است ، کم کم علاقه مند به آشنایی با اسلام و شیعه شدند.

از این حیث شخصاً معتقدم وقتی به این افراد جواب منطقی و مستدل داده شده و بالاتر این که در نوع برخورد و رفتار خود انسانی و اخلاقی باشیم، آن ها خیلی زود جذب می شوند و این را هم باید بگویم که در بسیاری از کشورها قحط این روحیات اخلاقی و معنوی است و لذا این ها به زودی جذب می شوند

یک نکته دیگر را هم دوست دارم عرض کنم و آن هم این که یکی از اشتباهات استراتژیکی که ما داریم این است که صبر و حوصله در ما وجود ندارد؛ به عنوان مثال وقتی یکی دو جلسه با فردی غیر مسلمان در کشوری داشتیم و یک مقدار طرف مقابل از صحبت های ما خوشش آمد سریع به او می گوییم شیعه می شوی و حال آن که اساساً این موضوعات زمان بر است و از سویی نباید توقع داشته باشیم که به سرعت فرد شیعه شود بلکه گاهی همین که یک کسی از ضدیت با دین اسلام دست بردارد ، برای ما موفقیت بسیار خوبی به شمار می رود.

به عنوان یک روحانی که سال ها صبغه فعالیت بین المللی هم دارید، فضای امروز حوزه را در خصوص توجه به مقولات هنری و رسانه ای چطور می بینید؟!

به لطف الهی فضا نسبت به گذشته بسیار بهتر و مساعدتر شده است.بنده یادم هست که وقتی به عنوان یک طلبه وارد عرصه فیلمسازی شدیم برخی به طعنه به ما می گفتند که می خواهید وارد مطرب بازی شوید؟!

خلاصه این که آن موقع چندان فضای مناسبی نبود ، البته در حال حاضر فضا تغییر پیدا کرده و شرایط برای حضور طلاب جوان در عرصه رسانه ای و فیلمسازی مساعدتر شده است.

بنده آن زمان احساس کردم اگر در عرصه هنری و به طور خاص مستندسازی وارد نشویم قافیه را در دنیای جدید به دشمنان باخته ایم.

همیشه هم در جمع دوستان و یا در جلسات کاری گفته ام که من مبلغ دین هستم منتها به شیوه نوین آن هم از طریق ابزار تهیه کنندگی و مستندسازی؛ البته شان و رسالت اصلی خودم را حوزوی می دانم اما بهترین ابزارهای امروز برای تبلیغ دین به ویژه در عرصه جهانی استفاده درست از هنر است.

ما امروز باید حرف و سخن اسلام را با زبان روز و به ویژه از دریچه هنر و رسانه بیان کنیم.در خصوص فعالیت رسانه ای در عرصه بین المللی نیز پیشنهادم به دوستان طلبه و روحانی این است که در بسیاری از کشورها اگر ما اصلاً با لباس و هیبت روحانی به آن جا نرویم بهتر است .

به هر صورت مساله زبان را باید یاد گرفت و عرصه رسانه را باید به طور جدی دریابیم چه آن که این فرمایش راهگشای مقام معظم رهبری است که فرمودند هر ایده ای اگر در قالب هنر نباشد ماندگار نیست.

در پایان هم ضمن تشکر از شما ، امیدوارم که هم مسئولان و هم حوزویان بیشتر به این موضوعات بپردازند و در آینده شاهد فعالیت بیشتر و کیفی تر حوزه در عرصه بین الملل باشیم . انشاالله.

گفتگو  : سید محمد مهدی موسوی