به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پیش همایش «علوم انسانی قرآن بنیان» که در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران برگزار شد، به بیان نظر شهید صدر درباره تفسیر موضوعی پرداخت.
وی گفت: شهید صدر زمانی تفسیر موضوعی را بیان کرد که جهان دو قطبی بود و ایشان نظریه مقابل نظریه را مطرح کرد. شهید صدر معتقد بود تمام علوم را می‌توان از قرآن استخراج کرد، به همین دلیل تنها به بیان بحث قرآن پرداخت. رویکرد مرحوم صدر اجتهاد کلی‌نگر در برابر اجتهاد جزئی نگر بود.
استاد حوزه و دانشگاه، روش‌شناسی، پیشینه شناسی، طرح مسأله، استنطاق، نظریه، تدوین و مقایسه را از مطالب بیان شده توسط شهید صدر در بحث تفسیر موضوعی برشمرد و اظهار کرد: در روش‌شناسی، فهم و دستیابی به روش نظریه پردازی قرآن و پیشبرد علوم انسانی قرآن بنیان مطرح می‌شود.
وی ادامه داد: در موضوع «مسأله شناسی» شناخت مشکلات واقعی و گزینش مسئله‌ای بزرگ، در «پیشینه شناسی»، پیشینه داده‌ها، شناخت کاستی‌ها و در موضوع «طرح مسأله» نیز ثبوت، چیستی، چگونگی، عوامل اسیاسی، نقش انسان و... مطرح می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین بهمنی عنوان کرد: در موضوع «استنطاق»، تبیین علمی روش برداشت از قرآن، استفهام، مدلولات تفصیلی، اجتهاد و نوآفرینی، در موضوع »مقایسه» اهداف و مبانی قرآن و مقایسه دست‌آوردها بشری به نتایج قرآن و در موضوع «نظریه» نیز اصطلاحات خاص قرآن، دستیابی به شامل‌ترین مفاهیم قرآن، ترکیب میان مدلول‌ها، کشف مدلول‌ها وایجاد وحدت میان مدلول‌ها بحث می‌شود.
در ادمه این نشست حجت‌الاسلام حمید بصیری محقق و پژوهشگر حوزه و دانشگاه با تأکید بر تحقق تمدن نوین اسلامی به بیان ضرورت نظام‌سازی علمی پرداخت.
وی با بیان اینکه باید مبانی علوم انسانی مشخص شود گفت: در علوم انسانی اختلاف نظرهایی وجود دارد و در صورتی که مبانی علوم انسانی مشخص شده باشد این اختلاف نظر‌ها طبیعی است مانند اختلاف نظرهایی که در علم فقه وجود دارد.
حجت الاسلام بصیری با تأکید بر ضرورت علوم انسانی گفت: مسئله تحقق تمدن نوین اسلامی که از مطالبات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) نیز می‌باشد، وابسته به علوم انسانی است و برای اینکه تمدن نوین اسلامی محقق گردد، باید نظام‌های اسلامی مانند نظام سیاسی، نظام اقتصادی و ... ایجاد شود.
محقق حوزه و دانشگاه اظهار کرد: از مهم‌ترین نظام‌هایی که برای تحقق تمدن نوین اسلامی باید ایجاد گردد، نظام علمی است که با وجود رشد علمی بسیار زیادِ کشور در سال‌های اخیر، متاسفانه همچنان در نظام‌سازی علمی موفق نبودیم.
وی با تاکید بر نظام‌سازی علمی خاطرنشان کرد: بدون تردید، برای نظام‌سازی علمی باید از علوم‌انسانی بهره گرفت، زیرا علوم‌انسانی هدایتگر دیگر علوم است و در واقع اگر نظام‌سازی علمی صورت نگیرد، تمدن نوین اسلامی نیز ایجاد نخواهد شد.
حجت‌الاسلام بصیری، در پایان گفت: برای نظام‌سازی علمی باید از کتاب و سنت استفاده کنیم.
نظر شما