به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»،زینتالسادات علویه همایونی در سال 1296 در خانوادهای محترم که از لحاظ مادی و معنوی در حد متوسط و از سادات حسینی به شمار میرفتند، به دنیا آمدند.
به جرأت میتوان گفت حضور زنان تحصیل کرده در آن دوران، نشان دهنده استعداد زن ایرانی برای پیمودن مدارج عالیه علم و معرفت به ویژه علوم دینی است و بانو علویه همایونی با طی کردن این مراحل، توانستند به یکی از شاخصترین چهرهها در این عرصه تبدیل شوند.
بدون شک یکی از مهمترین ویژگیهای شاخص بانو علویه همایونی که نقش بیبدیلی در تبدیل چهره ایشان به یک چهره شاخص داشته، دوران زندگی این بانوی گرامی در محضر بانو امین است.
در واقع به گفته بسیاری، بانو علویه همایونی یکی از برجستهترین شاگردان بانو امین و در واقع ، بازوی ایشان به شمار میرفتهاند و این موضوع، شخصیت ایشان را بیش از پیش، ممتاز و قابل توجه کرده است.
بانو همایونی از 16 سالگی ( از سال 1313 یا 1314) تا سال 1361 که بانو امین از دنیا رفتند، خدمت استاد خویش بوده و از محضر ایشان کسب فیوضات میکردند .
بانو علویه همایونی در نزد بانو امین مقدمات حوزوی را خواندند و بعد در منزل معلم گرفتند و اسرارالحکم سبزواری را شروع کرده و بعد در رشته حکمت و فلسفه بیشتر فعالیت نمودند.
ایده تأسیس مدرسهای برای بانوان که در آن علوم دینی تدریس شود(یعنی همان حوزه علمیه بانوان) بعد از تجربۀ تحصیل در تهران به ذهن بانو همایونی رسید. او این ایده را با استادش بانو امین در میان گذاشت. ایدۀ تاسیس مدرسۀ علوم دینی بانوان با ایدۀ تاسیس دبیرستانی دخترانه که معلم مرد نداشته باشد، به هم پیوند خورد.
بانو امین با ورقۀ اجتهاد خود برای هر دو مدرسه مجوز گرفت. مجوز مدرسۀ دینی بانوان با عنوان جواز تاسیس کلاس قرآن و رساله صادر شد. این نام به این دلیل بود که تا پیش از این مدرسهای با این ماهیت سابقه نداشت.
آثار بانو علویه همایونی
از نمونه کتابهای ایشان میتوان به ترجمه اربعین الهاشمیه بانوی ایرانی، ترجمه اسرارالأیات صدرالمتألهین شیرازی، زن مظهر خلاقیتالله در دو جلد، عشق ذویالقربی در وصف حضرت فاطمه(س)، نسیم ولایت ترجمه و توضیح چهل حدیث در فضائل و مناقب امیرالمؤمنین (ع)، زندگانی بانوی ایرانی اشاره کرد.
ایشان با وجود کهولت سن و بیماری در مسیر تعلیم و تعلم مفاهیم قرآن کریم مشغول فعالیت هستند و این موضوع، یکی از ویژگیهای جالب شخصیتیشان به شمار میرود.
فعالیتها و تقدیرها
بانو همایونی به جز مدیریت و تدریس در مکتب فاطمه، مسئولیت مدیریت دبستان نرجس -مدرسهای ملی و دینی که آقای فیروزیان تاسیس کرده بود- را هم بر عهده داشت. صاحب امتیاز و مدیرمسئول مدرسۀ گلستانیان نیز بود که خیلی زود از این سمت استعفا داد و ترجیح داد به کار ترجمه و تالیف بپردازد. [1]
همایونی مدتی نیز برای تدریس به قم رفت و آمد داشت. او در سال تحصیلی ۶۸-۱۳۶۷هر هفته، چهارشنبهها برای تدریس به جامعةالزهرا(س) میرفت و جمعهها به اصفهان برمیگشت. ولی این دوره هم به دلیل کثرت اشتغالات و سختیهای سفر تعطیل شد. در سال ۱۳۶۸ بعد از فوت بانو امین، در نامهای خطاب به رئیس جمهور وقت آیتالله خامنهای، تقاضای برگزاری کنگرۀ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورۀ این کنگره در سال ۱۳۷۱ در اصفهان و دومین دورۀ آن در سال ۱۳۷۲ در قم برگزار شد.
همایونی در سال ۱۳۷۱ مکتب فاطمه را وقف کرد واز آن به بعد خانهنشینی اختیار کرده و به ترجمه و تالیف کتب پرداخت. [2]
زینت السادات همایونی در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش امینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل شد. آیت الله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بودند، بانو همایونی را از مفاخر جامعۀ زنان ایران اسلامی خواند. در این پیام آمده است:
سرکار حاجیه خانم همایونی جزو مفاخر جامعهی زنان ایران اسلامی است. حضور تحصیلکردگان معارف دینی و قرآنی در حد ایشان نشاندهندهی آمادگی و استعداد زن ایرانی برای پیمودن مدارج عالیه علم و معرفت دینی است.
بانوی بزرگوار استاد ایشان مرحومه سرکار حاجیه خانم امین در عصر خود آیتی از استعداد و استقامت و ظرفیتهای بالای ذهنی زنان تحصیلکرده دینی ما بوده است. رحمت خداوند بر ایشان باد. اکنون نیز ادامهی کار آن بانوی بزرگوار بوسیله سرکار حاجیه خانم همایونی مایهی خرسندی است و امید است با حضور ایشان به نحو شایسته و کامل در گسترش معارف اسلامی میان بانوان استفاده شود. [3]
اجازه روایت
بانو همایونی در تاریخ ۱۳۵۵ ه.ش از جانب بانو امین اجازۀ روایت دریافت کرد. متن اجازه بانو امین چنین است:
«و امابعد، سیدۀ جلیله، عاملۀ فاضله، زینتالسادات همایونی، فرزند مرحوم سید رحیم، از حقیر اجازه خواست. پس در اجازه دادن به او از خدا استخاره کردم و به او اجازه دادم که از طریق من، از مشایخ بزرگوارم به روشهای مخصوصی که در محل خودش روشن و ثبت شده است، تمام روایاتی را که برای من صحیح میباشد، نقل روایت کند، از کتب تفسیر، ادعیه، حدیث و فقه و غیر اینها از مصنفات شیعه و روایات اهل سنت.» [4]
گفتنی است :بانو مجتهده زینت السادات علویه همایونی از اساتید پیشکسوت حوزه و شاگرد بانو مجتهده امین اصفهانی، پنجشنبه دهم تیر95 در سن ۱۰۲ سالگی به علت کهولت سن در اصفهان درگذشت
پانویس :
1 سفرنامه،علویه همایونی، زینتالسادات، ص۲-۸۱
2 زندگانی بانوی ایرانی، طیبی، ناهید، ص۱۳۶-۱۳۴
3 سایت مقام معظم رهبری
4 زندگانی بانوی ایرانی، طیبی، ناهید، ص۲۸۹
منابع :
طیبی، ناهید، زندگانی بانوی ایرانی، انتشارات گلبهار، اصفهان، ۱۳۸۰
•علویه همایونی، زینتالسادات، سفرنامه، انتشارات گلبهار، اصفهان، ۱۳۸۷
روابط عمومی سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،