به گزارش خبرگزاری «حوزه»، در ایام حزن آمیز دهه نخست محرم الحرام قرار داریم که امت عاشورایی مان بیش از هر زمان دیگری در سوگ سید و سالار شهیدان و اصحاب باوفایش سیاه پوش است و ماتم زده؛ اما بی گمان این غم و اندوه و ماتم ، منشا تحول و پویایی بی نظیری است که یکی از زمینه سازان آن شعرای آیینی می باشند که با اشعار حماسی و معرفتی خویش باعث می شوند که نشاط معنوی و سرزندگی برآمده از سبک زندگی حسینی در سلول های جامعه پدید آید.
یکی از همین شاعران آیینی سید محمد جواد شرافت است که گرچه اصالتی شوشتری دارد اما سالیانی است در شهر قم سکنی گزیده و در جوار حرم مطهر فاطمه معصومه(س) به دروس حوزوی اشتغال دارد.
وی که در چندین جشنواره شعری حایز رتبه برتر شده و در کارنامه خود نیز دبیر اجرایی جشنواره بین المللی شعر اشراق را عهده دار بوده، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه به بیان شرایط و بایسته های حوزه شعر آیینی پرداخته است که مشروح آن در ادامه می آید؛
هر از گاهی از سوی برخی اظهاراتی مطرح می شود مبنی بر این که شعر آیینی و به طور کلی مقوله شعر دیگر آن ارج و قرب را نزد مخاطب عام ندارد و استقبال چندانی از آن به عمل نمی آید. پاسخ شما در این خصوص چیست؟
بنده هم با این گونه موضع گیری ها ناآشنا نیستم ؛ حتی به خاطر دارم که در مقطعی سخن از بحران مخاطب در وادی شعر به میان می آمد اما اجمالاً باید عرض کنم که شعر آیینی همواره مخاطب خود را داشته است که گاهی در قالب مستمعین انبوه هیئات مذهبی جلوه گر شده است و گاهی نیز به صورت مکتوب در قالب کتاب و مجلات .
ذکر این نکته با توجه به این که در ایام محرم حسینی هم هستیم خالی از لطف نیست که مستمع به خصوص از نوع هیئتی و مذهبی آن همیشه مشتاق و آماده شنیدن اشعار آیینی است . به عبارت دیگر شعر آیینی هم مخاطب خاص خود را دارد که شامل شعرا و مداحان می شود و هم مخاطب عام که توده های مردم را در برمی گیرد؛ بنابر این طرح این مساله که شعر آیینی مخاطب ندارد به نظرم من وجهی ندارد.
به عنوان مثال در حال حاضر مجموعه آثار دوست عزیزم سید حمید رضا برقعی جزو پر فروش ترین مجموعه های شعری است که با مخاطب عام نیز ارتباط بسیار خوبی برقرار کرده است.
البته در دیده شدن و پرفروش بودن کتاب های شعر انتخاب ناشر ، نوع پخش، تبلیغات، صفحه آرایی و طراحی جلد و به خصوص محتوا بسیار مهم و موثر است و قبل از هر چیز باید شعر خوب و مردمی وجود داشته باشد.
برای شخص بنده همواره یک تابلویی جلوی چشمان است که مخاطب برای منی که شعر آیینی می گویم بسیار مهم است و قرار نیست که فقط فلان استاد دانشگاه یا نخبه ادبیات بخواهد از شعر من خوشش بیاید بلکه باید ما شعری بگوییم که هم عام فهم باشد و مردم بتوانند با آن ارتباط لازم را برقرار کنند و هم البته از سویی خاص پسند باشد یعنی اساتید مطرحی چون استاد مجاهدی نیز به آن نمره قبولی بدهند.
نمونه بارز چنین شعری، اشعار شیخ اجل سعدی است که در اوج است و هم مردم کوچه و بازار با آن ارتباط می گیرند و با آن ها مأنوس هستند.
تاکنون چه آثاری از شما به زیور طبع آراسته شده یا در دست چاپ است؟
مجموعه شعری مستقل که آثار خودم را در بر گرفته باشد، فقط کتاب" خاک باران خورده " است که تاکنون دو نوبت نیز به چاپ رسیده اما در مجموعه آثار شاعران نیز کارهایم منتشر شده از جمله مجموعه شعر و نوحه که سال گذشته انتشارات خیمه اقدام به چاپ آن ها کرد.
همچنین در حوزه گردآوری نیز مجموعه رباعی "همواره حسین" از سوی بنده منتشر شده که اشعار رباعی شاعران بعد از انقلاب اسلامی در 12 فصل را شامل می شود و ابعاد مختلف واقعه عاشورا در آن مورد توجه قرار گرفته است.
علاوه بر این ها، تهیه دو مجموعه شعری دیگر را نیز انجام داده ام که یکی با عنوان "حسینیه دل" به معرفی سه شاعر بزرگ هیئات مذهبی آقایان علی انسانی ، غلامرضا سازگار و حبیب الله چایچیان(حسان) می پردازد و دیگری هم مجموعه ای است با عنوان" از دیار روشنی" که شامل معرفی زندگی نامه سه شاعر مطرح مشهدی آقایان سید رضا موید ، محمد جواد غفورزاده و غلامرضا شکوهی می باشد که این دو کتاب را انتشارات امیرکبیر منتشر کرده است.
در مسیر شعر و شاعری بیشتر از چه اساتیدی آموخته و الهام گرفته اید؟
قطعاً و بیش از همه استاد محمد علی مجاهدی که حقیقتاً به عنوان پدر شعر آیینی معاصر هم خود در اوج ادبیات و فصاحت کلام قرار دارد و هم این که با وجود عظمت شعری در کمال ادب و تواضع هستند و سالهاست در شهر قم به شاگردپروری مشغولند.
پس از ایشان هم باید از استاد سید مهدی حسینی یاد کنم که هر هفته نشست های ادبی و تخصصی ارزشمندی با ایشان داریم و نکات بسیار خوب و راهگشایی مطرح می کنند که می تواند در موفقیت شاعران جوان آیینی بسیار موثر واقع شود.
البته خود استاد مجاهدی نیز از سال های دور در منزل شخصی شان عصرهای جمعه جلسات شعری دارند که بسیار پربرکت بوده است و برای بنده که واقعاً همواره مغتنم و درس آموز می باشد.
البته حضور شاعران در کنار طلاب و روحانیون آن هم در جلسات شعرخوانی و نقد و بررسی قم بسیار موثر بوده چرا که شاعران حوزوی هم خودشان از جهت محتوا شعرشان رشد و ارتقای خوبی داشته و هم این که بر شعر دوستان دیگر اثر مطلوب را گذاشته اند.
در هر صورت سرودن شعر آیینی هم توفیق بزرگی است و هم خودش یک نوع عرض ارادت عاشقانه به ساحت مقدس ائمه اطهار(ع) به شمار می رود.
ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید، به عنوان حُسن ختام این گفتگو بسیار خرسند می شویم اگر ابیاتی از اشعار عاشورایی خود را بیان کنید ؛
دو بیتی معروفی است از بنده که تقدیم می کنم به ساحت مقدس قمر منیر بنی هاشم(ع)؛
گرفتارم گرفتارم اباالفضل
گره افتاده در کارم اباالفضل
دعایی کن ، دوباره چند وقتی ست
هوای کربلا دارم اباالفضل
نظر شما