سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری«حوزه»، صورت های مختلف جایز بودن ونبودن اقتدا به امام جماعت در نماز یومیه و قضا را  از نظر مراجع عظام تقلید منتشر می کند.

مساله: موقعى كه امام جماعت نماز يوميه مى ‏خواند هر كدام از نمازهاى يوميه را مى ‏شود به او اقتدا كرد (آیات عظام: خویی، سیستانی، تبریزی: بقیه مسأله ذکر نشده).ولى اگر نماز يوميه‏ اش را احتياطا دوباره مى ‏خواند فقط در صورتى كه ماموم احتياطش با امام يكى باشد مى ‏تواند به او اقتدا كند.

 آیت الله زنجانی: ولی اگر نماز یومیه امام جماعت، به عقیده مأموم احتیاطی باشد، نمی شود به او اقتدا کرد؛ مگر در جایی که مأموم و امام احتیاطِ مشابهی داشته باشند؛ مانند آن که دو نفر با هم سفر کرده اند و احتیاطا می خواهند نماز را هم شکسته و هم تمام بخوانند، که می تواند یکی از آن ها نمازِ شکسته خود را به نمازِ شکسته دیگری و نماز تمام را به نمازِ تمام او اقتدا کند؛ و نیز در برخی صورت های دیگر که در اینجا مجال شرح آن نیست.

 آیات عظام گلپایگانی و صافی: اقتدا کردن به او اشکال دارد.

آیت الله العظمی فاضل: مأموم نمی تواند نماز خود را با او بخواند مگر این که هر دو از جهت احتیاط مثل هم و از یک جهت باشند.

 مساله:  اگر امام جماعت قضاى نماز يوميه خود را مى ‏خواند مى ‏شود به او اقتدا كرد، ولى اگر نمازش را احتياطا قضا مى‏ كند يا قضاى احتياطى نماز كس ديگر را مى ‏خواند (1) اگر چه براى آن پول نگرفته باشد اقتداى به او اشكال دارد (2) ولى اگر انسان بداند که از آن کس که برای او قضا می خواند، نماز فوت شده که در این صورت اقتدای به او اشکال ندارد.

آیات عظام گلپایگانی و صافی: یا قضای نماز کسی دیگر را می خواند که معلوم نیست این نماز از او فوت شده یا نه، اقتدای به او اشکال دارد ولی اگر معلوم باشد که این نماز از میّت فوت شده جایز است به او اقتدا کرد هر چند برای آن نماز پول گرفته باشد.

آیت الله مکارم: اقتدا به او اشکال دارد.

آیت الله بهجت: یا قضای نماز شخص دیگر را تبرّعا می خواند، اقتدای به او اشکال دارد.

آیت الله اراکی: بقیه مسأله ذکر نشده.

آیت الله فاضل: مگر این که مأموم هم نماز احتیاطی از جهت احتیاطی که امام دارد، بخواند ولی اگر انسان بداند نماز کسی که برای او قضا می خواند، فوت شده، اشکال ندارد.

آیات عظام خویی، تبریزی، سیستانی: اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود یا کس دیگر را که فوت آن یقینی باشد می خواند، می شود به او اقتدا کرد ولی اگر نماز خود یا کس دیگر را که احتیاطا قضا می کند، اقتدا به او جایز نیست (سیستانی: مگر آن که نماز مأموم هم احتیاطی باشد و سبب احتیاط امام سبب احتیاط مأموم نیز بوده باشد ولی لازم نیست که برای احتیاط مأموم سبب دیگری نباشد).

آیت الله زنجانی: اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود یا کس دیگر را که فوت آن به عقیده مأموم یقینی باشد می خواند، می شود به او اقتدا کرد، ولی اگر به عقیده مأموم یقینی نباشد، نمی شود اقتدا نمود؛ مگر در برخی صورت های خاص؛ مثل آن که مأموم و کسی که امام نماز قضای او را می خواند، احتیاط مشابهی داشته باشند، چنانچه در مسأله قبل توضیح داده شد.

 مساله: اگر انسان نداند نمازى را كه امام مى‏خواند نماز واجب يوميه است ‏يا نماز مستحب، نمى ‏تواند به او اقتدا كند.این مسأله در رساله آیات عظام فاضل و بهجت نیست.

آیت الله زنجانی: البته می تواند رجاءً به او اقتدا کرده که اگر بعدا بفهمد که نمازِ واجب بوده، نمازش صحیح می باشد.

منبع: توضیح المسایل مراجع؛  ج اول، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص 799-798.