به گزارش خبرگزاری «حوزه» آیت الله محمد یزدی عضو فقهای شورای نگهبان، دبیر و رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه از شاگردان آیت الله العظمی بروجردی(ره) و امام راحل و از اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی در پاسخ به سوال معاونت بین الملل حوزه های علمیه ضرورت آموزش زبان های خارجی و نیز اهتمام حوزه های علمیه به فلسفه را تشریح کرد.

خبرگزاری «حوزه» متن سئوال معاونت بین الملل حوزه و پاسخ رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را منتشر می کند.

*چه راهکارهایی را باید اتخاذ کرد تا رویکرد و نگاه بین المللی در عرصه آموزش حوزه نهادینه شود؟

درباره اصل ضرورت نیازی به استدلال نیست؛خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و همان روزهای اولی که در فرمایشات امام بزرگوار این مطلب طرح می شد که ما انقلابمان را صادر می کنیم، خیلی روشن بود که منظور اصلی از این صدور صدور معنوی و فرهنگی و معارف حقایق این انقلاب است نه قدرت نظامی و اقتصادی و سیستم های غیر قانونی و غیراخلاقی.

امروز که 37 سال از انقلاب اسلامی می گذرد، تقریبا همه شاهد این واقعه هستیم که انقلاب به طور  طبیعی از بسیاری از مرزهای جغرافیایی عبور کرده؛ شاید کمتر نقطه ای از جهان سراغ داشته باشید که حداقل اسم امام و انقلاب را نشنیده باشند، یا راجع به این انقلاب نخواهند بدانند.

به خصوص در دهه اخیر که وسایل ارتباطی سریعتر و گسترده تر شده، وسایل ارتباطی امروز لحظه ای شده و اتفاقاتی که در یک نقطه دنیا رخ می دهد، بلافاصله در نقطه دیگر دنیا عکس العمل نشان داده می شود؛ این انفجار اطلاعات کمک زیادی به صدور و مطرح شدن انقلاب داشته، طبعا ما هم وظیفه داریم با تناسب شرایط زمان و در حد امکانات فعلی و در حقیقت آشنایی با آینده طرح دقیق علمی کارشناسی شده داشته باشیم که در آن به واقعیت های موجود دنیا توجه بیشتری شود، نه ایده آلی فکر نموده و در عمل نیز با مشکل برخورد کنیم. مقام معظم رهبری هم مکرر به این مطلب اشاره فرمودند.

در قم در سالیانی که انقلاب درگیر دفاع مقدس بود، کمتر نیروها به فکر این قبیل مسایل بودند با نمی توانستند به فکر باشند، به خاطر اینکه مسئله جنگ و مسئله دفاع از کیان انقلاب، اولی بر همه مسائل بود.

در عین حال کسانی در همه روزها به فکر این بودند که در اولین روزهایی که جنگ تمام می شود باید کارهایی را انجام داد که در آینده جوابگوی این مشکلات باشد.

*کار موفق آیت الله مصباح یزدی

از جمله تشکیلات موفق، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) بوده و امروزه هم کم و بیش آن زحمات به بار نشسته است. کرسی های تحقیق و بررسی هایی که به شکل آزاد در حوزه تحت عنوان پژوهش های بسیاری از مسائل انجام شد و در آن کم و بیش به این نکته توجه داشتند که دایره کار را از مرزهای جغرافیایی باید گذراند.

*به فکر حوزه های بیرون هم باشیم

در تشکیلات مختلف حوزوی به خصوص شورای عالی و مدیریت حوزه که به طور طبیعی در دوره های اخیر یک مقدار قانونمند تر حرکت می‌‎کند به عبارت دیگر مسئله تنظیم سند آینده و وسایل پیشرفت را بررسی می کنند، به این بحث هم توجه کرده که صرف نظر از نظم حوزه های داخلی، باید به فکر حوزه های بیرون هم بود.

نمایندگی هایی که وزارت خارجه در سراسر دنیا دارد ، در این نمایندگی ها بخشی وجود دارد که مربوط به مسایل فرهنگی و دینی است.

از این جهت توجه حوزه به این مسئله، توجه نسل جوان حوزه است، متاسفانه نسل سابق نه تنها به این مسئله توجه ندارد بلکه دیدگاه­های مخالف هم وجود دارد و یا اگر مخالف نباشد، عوامل کنترل کننده ای هم وجود دارد و واقعا این نسل جوان و کسانی که امروز مسئول این کارها هستند خیلی ظریف باید از این مرحله بگذرند.

*با تدبیر و حوصله امور را پیش ببریم

در حوزه مخالف قانون و مجازات وجود ندارد باید با تدبیر و با رعایت همه جوانب، آهسته آهسته حرکت کرد و شرایط را برای  انجام کارهای اجرایی آماده کرد.

*علت موافقت رهبری با تدریس فلسفه

الان هم مراجعی هستند که با تدریس فلسفه مخالفند. بنده از مقام معظم رهبری شنیدم که فرمودند به آن مرجعی که با تدریس فلسفه مخالف بود گفتم همیشه در حوزه های علمیه فلسفه مخالف و موافق داشته ، اگر امروز من طرفدار تدریس فلسفه هستم، نه به عنوان مخالف و موافقی که در حوزه هستند، می بینم که امروز اجانب و دشمنان، فلسفه غرب را با فلسفه اسلام مخلوط می کنند و به خورد طلبه های ما می د هند و اسمش را فلسفه اسلام می گذارند. اگر فلسفه اسلامی نباشد، آن فلسفه غربی - اسلامی را به خورد طلبه های ما می دهند و الان مخالفت و موافقت ماهیت عوض شده است.

خوشبختانه در تشکیلات شورای عالی به این مسئله توجه بوده و هست و در تشکیلات مدیریت واحدی به نام امور بین الملل ایجاد شده و تقریباً حوزه کاری اش هم کل مسایل حوزوی از جمله آموزش است.

*اهتمام حوزه به زبان ضروری است

زبان در حقیقت شرط اول مسئله است. وقتی زبان مطرح می شود، در درجه اول زبان عربی است که زبان اصلی اسلام است و در درجه دوم یکی از زبان های زنده دنیا که الان اول انگلیسی مطرح است، بعد از آن فرانسوی یا اسپانیایی که مورد توجه طلبه های جوان ما قرار گرفته و این مورد توجه مدیریت و شورای عالی حوزه هم می باشد.

دانش افزایی زبان یک ضرورت است، از آن مهمتر نگاه عمیق برون مرزی است که مربوط به سیستم آموزش حوزه است، ما اینها را چه طور آموزش دهیم؟ سه نظر در اینجا وجوددارد. نظر اول این است که از  پایه اول تا ششم طوری برنامه ریزی شود که طلاب پایه ششم اطلاعاتی از موقعیت فکری غرب داشته باشند. نظر دیگر این که کلاس ها به صورت عمومی برگزار شود و جزو امتحان باشد. نظر سوم بر این است که مرکزی را تاسیس کنیم و افرادی را که با هوش و با حوصله هستند در این مرکز آموزش دهیم. این سه نظر وجود دارد، شما کدام نظریه را قبول دارید؟

*محتوای بین المللی مهمتر از زبان آموزی است

بحث محتوا مهمتر از بحث زبان است. محتوا و شناخت مخاطب و به زبان مخاطب صحبت کردن مساله مهمتری است که حتی در داخل کشور هم به آن نیازمندیم. مخاطب تهرانی با مخاطب سیستان و بلوچستانی فرق می کند.

محتوا آنقدر از اهمیت برخوردار است که  وقتی در داخل کشور که در کنار هم زندگی می کنیم، باید توجه داشته باشیم که اگر هرچیزی را در یک جایی و با یک زبانی بگوییم، به این معنا نیست که از اعتقاداتمان کوتاه بیاییم.

باید کاری کنیم اساتید رسایل و مکاسب در کنار درسشان، بعضی از مسایل جهانی را که مورد نیاز طلاب هست نیز بیان کنند و خوشبختانه بعضی از اساتید این کار را شروع کرده اند.

نظر بنده این است که بیشتر باید در صحن عمومی حوزه وارد شد. وظیفه امروز حوزه این است که در کنار این رشد علومی که در دنیا در حال شکل گیری است و فطرت انسانی دنبال حقیقت است، واقعیت را به دنیا معرفی کند.

*نسل جوان حوزه بیدارتر از گذشته

به نظر بنده یک بیداری مختصری در نسل جوان حوزه به وجود آمده که باید این بیداری را تقویت کرد و به تدریج شکل داد . نه به شکل دانشکده و مدرسه ای جداگانه، بلکه به شکل آهسته آهسته در درسهای خارج وارد شود. مدرسین خارج باید این بحث ها  را مطرح کنند. مراجع آینده با مرجع فعلی فرق خواهند داشت.

بنده از سیداحمدآقا شنیدم که می گفت، از امام پرسیدم برای مرجع شدن چند سال لازم است درس بخوانند، ایشان فرمودند یک عمر 60 ساله.

حضرت آیت الله بروجردی(ره) بحث قضا را در اواخر عمرشان شروع کردند و تعبیرشان این بود که اگر درآینده نیازی شد قضای اسلامی مورد عمل قرار بگیرد،  اقلا فی الجمله آشنا با مسایل قضایی باشیم، ولی امروز می بینیم قوانین قضایی متن زندگی ما را تشکیل می دهد.

*بحث های ده جلسه ای دایر کنیم

به بعضی از اساتید حوزه گفتم حداقل در تابستان بحث های ده جلسه ای در موضوعات سیاسی - اجتماعی برگزار کنید.

حقیقت این است که کار زیادی نشده و باید ما و امثال شما در ارتباط با مدرسین نسل جوان و مدرسینی که روی طلبه ها اثر دارند، کار نموده و از این لحاظ تقویتشان کنیم.

امیدوارم بر روی نسل جوان، با توجه به نیازهای امت اسلامی بیشتر کار شود.