به گزارش خبرگزاری «حوزه»، در شماره جدید فصلنامه، 9 مقاله به انضمام سرمقاله ارائه گردیده که چکیده مقالات نیز به زبان های عربی و انگلیسی تدوین یافته است.
* «سعادت و شقاوت از منظر روایات باب السعادة و الشقاء کتاب کافی» عنوان مقاله ای است که بر گرفته از درس گفتارهای آیت الله شیخ محمدرضا کریمی بوده و از سوی عبدالکریم همایونی تنظیم گشته است. در چکیده این نوشتار می خوانیم:
نویسنده در این گفتار، که شرحی بر سه حدیث باب السعادة و الشقاء کتاب کافی است، پس از تعریف کلمه سعادت و شقاوت، سه حدیث یاد شده را توضیح داده، به گونه ای که شبهة جبر را که از ظاهر آن روایات بر می آید، پاسخ دهد.
* «احادیث بداء و طینت در منابع حدیثی اهل تسنن» نوشتاری از میرحامد حسین نیشابوری لکهنوی است که از سوی عبدالحسین طالعی بازنویسی شده است. در چکیده آن می خوانیم:
این مقاله تلخیص و بازنویسی یکی از مباحث میرحامد حسین نیشابوری لکهنوی از کتاب "استقصاء الإفحام" اوست که در آن، احادیث بداء و طینت را در منابع اهل تسنن نشان داده است. وی با استناد به منابع تسنن، به آن گروه از دانشمندان اهل تسنن که این گروه احادیث را ویژة شیعه می دانند، جواب داده است. میرحامد حسین، کتاب یاد شده را در پاسخ به مطالب حیدر فیض آبادی دانشمند سنّی قرن سیزدهم نوشته است.
* «شرور و عدل الهی» مقاله ای به قلم سیدحسن افتخارزاده است. در چکیده این نوشتار آمده است:
یکی از مباحثی که مرتبط با بحث عدل می‌باشد، گفتگو از شرور و بلایایی است که در حیات آدمی به چشم می آید. چگونگی ارتباط این دو با هم پهنه ای از آراء و نظرات گوناگون را پیش روی هر محققی می نهد. در این مکتوب ابتدا رایج ترین نظرات در این رابطه که غالباً از سوی فلاسفه و عرفا اظهار شده اند بیان و سپس به بررسی و نقد آنها پرداخته شده است. نگارنده بر آن است که به دور از توجیهات ارائه شده در اینگونه نظریات و برگشت به پله نخستین فهم که حجت بر بندگان است و همچنین رعایت معانی واژه ها، می توان به بیان رابطه ای موجّه از عدل الهی و شرور و بلایای موجود در عالم هستی دست یازید. در این راستا آیات و روایات نیز توضیح داده می شود.
* «منشأ اختلاف اشیاء: پژوهشی تطبیقی» مقاله ای به قلم محمد بیابانی اسکویی است. در چکیده آن آمده است:
نگارنده در این مقاله، دیدگاه های میرزا مهدی اصفهانی از یک سو، محدثان مانند ملا صالح مازندرانی از یک سوی، و نیز اندیشمندانی که ذهن فلسفی دارند، مانند صدرالدین شیرازی، ملاهادی سبزواری، میرداماد، فیض کاشانی را به طور تطبیقی بررسی می کند. محورهای این بررسی تطبیقی، عَرَضی بودن اختلاف اشیاء، و نقش اطاعت و عصیان فاعل مختار در آن است.
* «عوامل مؤثر در بروز مصیبت و نقش عدالت از دیدگاه آیات و روایات» نوشتاری به قلم صدیقه نصیراوغلی خیابانی و ناهید رئیسی است. در چکیده آن می خوانیم:
هدف از ابتلای پيامبران و اولیای الهی به مصایب، استحقاق بيشتر آنان براي کسب درجات است، اما هدف از ابتلاي انسان هاي عادي، تذكر، توبيخ و كفارۀ گناهان یا آزمون الهی و یا رشد و تکامل آنهاست. پس حوادث و مصایب تلخ و ناگوار زندگی، افراد را در مسیر رشد و کمال، یا زیان و ضلال قرار می دهند تا سره از ناسره شود جدا و تمامی شعارها و ادعاها با اعمال آزموده، درجه صبر و شكيبايي آشكار و عيار ايمان افراد معلوم گردد.
در اين مقاله، عوامل مصیبت با استناد به آيات قرآن و روايات معصومين: بررسي مي شود تا روشن گردد که آيا مصيبت از جانب خداوند بوده و با عدالت او ناسازگار است و يا خود انسان نيز در آن نقش دارد؟ و مهم ترين عوامل مؤثر در بروز مصايب كدام اند؟.
* «علم پیشین الهی و فعل اختیاری انسان» مقاله ای به قلم علیرضا رحیمیان و سعید رحیمیان است. در چکیده آن آمده است:
موضوع این مقاله علم پیشین الهی و ارتباط آن با فعل اختیاری انسان است. در این راستا، ماهیت و روش پیش بینی در بشر مورد دقت و بررسی قرار گرفته، مشخص می گردد که علم به فعل اختیاریِ آیندة دیگران، با علوم عادیِ بشری، ذاتاً ممتنع است. همچنین، حقیقتِ وجدانیِ اختیار از یک طرف، و عمومیت علمِ ازلیِ الهی از طرف دیگر مورد تأکید قرار می گیرد و بیان می گردد که حتی برخی افراد بشر، پیشاپیش از برخی افعال اختیاری آینده خبر داده اند. و صدق آن نیز آشکار شده است.
نتیجة نهاییِ حاصل از این مباحث، این است که آگاهیِ ازلیِ خداوند متعال از افعال اختیاری بندگان از یک طرف، و امتناع ذاتیِ پیش بینیِ افعال اختیاری با علوم بشریِ مخلوقی از طرف دیگر، اثبات می کند که علم خداوند متعال، ذاتاً با علوم مخلوقیِ بشری متباین است. بر این اساس، تمام پیش بینی‌های افعال اختیاری در بشر نیز، به ناچار مبدأ غیر مخلوقی داشته و صرفاً به اِخبار خداوند متعال، از علم خویش باز می گردد.
* «قضا و قدر در آثار آیت الله میرزا مهدی اصفهانی» نوشتاری به قلم عباس شاه منصوری است و در چکیده اش آمده است:
نویسنده پس از مروری گذرا بر نظریات ابن سینا و ملاصدرا و سهروردی در مورد قضا و قدر، به تفصیل در مورد آراء میرزا مهدی اصفهانی سخن می گوید. اصفهانی در سخنان خود، درباره معنای کلمة قدریّه در روایات و اشکال "ترجیح بلا مرجّح" و بداء توضیحاتی ارائه کرده است.
* «چند نکته در معنی تنزیلی و تأویلی "عدل"» مقاله ای به قلم حسین درگاهی بوده و در چکیده آن می خوانیم:
نویسنده به اختصار در مورد معنای تنزیلی عدل و به تفصیل در مورد معنی تأویلی عدل سخن گفته است. وی عدل را به وجود مقدس اهل بیت: تأویل می کند. سپس وجه جمع بین نصوص مربوطه در این موارد را بیان می دارد.
* «رابطة تقدیر و قضای الهی با افعال انسان در مدرسة کلامی قم» نوشتاری است که از سوی ابوذر نوروزی نگاشته شده است. در چکیده آن می خوانیم:
مسألة تقدیر و قضای الهی از مسائل بسیار برجسته در منظومة معرفتی شیعه است. این نوشتار به روش تحلیل گزاره ای رابطة تقدیر و قضای الهی را از نگاه دو عالم برجستة مدرسة کلامی قم؛ شیخ کلینی و شیخ صدوق بررسی می کند. حاصل این پژوهش این است که تقدیر و قضای تشریعی همة افعال اختیاری انسان را فرا می گیرد، اما شمول تقدیر و قضای تکوینی الهی نسبت به افعال انسان به گونه ای است که افعال انسان مخلوق تقدیری پروردگار و مخلوق تکوینی انسان اند؛ یعنی خداوند حدود و اندازة افعال را رقم می زند، ولی این انسان است که آن ها را در مرحله عمل به منصة ظهور می رساند. گناهان انسان به علم، تقدیر و نیروی الهی انجام می شود. خداوند انسان را از انجام آن ها نهی کرده است، ولی باز انسان به اختیار خدا مرتکب گناه می شود. این نظریه مجبور بودن انسان (جبر) و واگذاری او به خودش (تفویض) نیست، چرا که این ارتباط دوسویه است: در یک سو اختیار، تکلیف و مسئولیت انسان قرار دارد و در سوی دیگر حضور مؤثّر خداوند در اعمال انسان مشاهده می شود.
فصلنامه تخصصی مطالعات قرآن و حدیث "سفینه" به صاحب امتیازی مؤسسه فرهنگی «نبأ مبین» و مدیرمسئولی، محمد حسین شهری، در 200 صفحه و با قیمت 5000 تومان منتشر شده است.
علاقمندان جهت ارتباط با نشریه می توانند به نشانی: تهران، خیابان شریعتی، روبری ملک، خیابان شبستری، خیابان ادیبی، پلاک 26 مراجعه کرده و یا با تلفن 77501125 با پیش شماره 021 تماس بگیرند.
همچنین پایگاه اطلا‌ع رسانی: http://fa.safinahmagazine.ir در دسترس علاقمندان می باشد.
