به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از اصفهان، حجت الاسلام عبدالهادی مسعودی صبح امروز در نشست علمی با موضوع «تعامل حدیث و دانش های بشری» که در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، گفت: رابطه حدیث و دانش های بشری دست کم از زمان انقلاب اسلامی به این طرف مورد توجه اندیشمندان و متفکران بوده و سه رویکرد میان حدیث و علوم وجود دارد.
وی در توضیح رویکرد نخست تصریح کرد: در این نوع که می توان تاریخ آن را به اوایل انقلاب اسلامی استناد داد، تلاش می کردند به موازات پیشرفت علم، گزاره های علمی را با آیات و روایات منطبق سازند؛ این روش بیشتر بر تأیید هر یک از دو سوی رابطه تاکید دارد.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث قم با بیان این مطلب که این روش با دو آسیب از جهت دانش های بشری و نیز آیات و روایات روبروست، ابراز داشت: از منظر دانش های بشری، بخش زیادی از گزاره هایش قطعی نیست و چه بسا با رشد علم آن گزاره ها منسوخ شود؛ از منظر آیات و روایات، این امکان وجود دارد که با بدفهمی مواجه شویم؛ لذا تطبیق و تأیید کار چندان ساده ای نیست.
حجت الاسلام مسعودی عنوان کرد: در رویکرد دوم تلاش می شود در هر بخش و حوزه ای از دانش های بشری، گزاره های آن علم به گزاره های بسیار ریز تبدیل شود و با توجه به هر گزاره، تناظری یک به یک بین آن و روایات برقرار شود؛ هرچند این روش از آسیب های روش نخست مبرا است؛ اما ما را از نگاهی کلی به حدیث بازداشته و نگاه جزئی را جایگزین آن می کند.
وی تاکید کرد: این درحالی است که در مواجهه با روایات نیاز است شیوه گردآوری خانواده حدیث را که نگاهی جامع نگر است مدنظر داشته باشیم؛ در این منظر برخی روایات حکم مادر خانواده و برخی حکم فرزند را برعهده دارند؛ لذا نوع مواجهه ما با روایاتی که حکم مادر را دارد با روایاتی که حکم فرزند را دارد متفاوت است؛ به طور کلی هنگام تطبیق دانشی خاص با روایات، نیازمندیم که نگاهی جامع نسبت به هر دو داشته باشیم.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث خاطرنشان کرد: رویکرد سوم با تأکید بر پرکردن خلاء های دو روش گذشته؛ به ویژه روش دوم در تلاش است جامع نگری را وجهه نظر خود قرار داده و از این منظر به نسبت روایات با دانش های بشری بپردازد.
وی افزود: بی شک به کارگیری این روش مستلزم تربیت کسانی است که به هر دو حوزه اشراف کامل داشته باشند که با توجه به پیشرفت علوم این امر تاحدی قابل دسترس است، تا هنگام تربیت کامل این پژوهشگران، روش جایگزین این است که متخصصان در هر علم با متخصصان حدیث، گفتگویی مشارکتی و دیالکتیک را رقم زنند.
۳۱۳/۳۸
