به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری«حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه هفتاد و چهارم سوره بقره پرداخته است.

«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ» (بقره، 74)

ترجمه: پس دل‏ هاى شما بعد از این ماجرا، سخت شد، همچون سنگ یا سخت ‏تر از آن. زیرا از برخى سنگ ‏ها نهرها و چشمه ‏ها مى ‏جوشد و برخى از آنها شكاف خورده و آب از آن خارج مى ‏شود و برخى از آنها از خوف خدا (از كوه) سقوط مى كند، (اما دل‏ هاى شما هیچ تأثیر نمى پذیرد) و خداوند از كارهاى شما غافل نیست.

از آیه 49 تا اینجا، موارد بسیارى از الطاف الهى بر بنى ‏اسرائیل بیان شد، از جمله: نجات از سلطه فرعونیان، شكافته شدن دریا، قبول توبه گوساله پرستى، نزول غذاهاى آسمانى، سایبان ‏شدن ابرها، و آخرین مورد، كشف قاتل به روشى اعجازآمیز بود.

اما آنان با دیدن این همه آیات و معجزات، در برابر حكم خدا تسلیم نبوده و همواره دنبال بهانه‏ اى براى فرار بودند، كه قرآن از آن تعبیر به قساوت قلب و سنگدلى مى كند.

انسان گاهى چنان سقوط مى كند كه همچون حیوان، بلكه پست ‏تر از آن، و یا چون جماد بلكه سخت ‏تر از آن مى ‏گردد. زیرا سنگِ سخت، گاه مى شكافد و آب از آن جارى مى شود و یا لااقل حركتى كرده و رو به پایین مى‏ رود.

اما دلِ بعضى انسان ‏ها از سنگ هم سخت ‏تر است، نه از روى عشق و محبت مى ‏جوشد، كه در فكر كار نیك و خیررسانى به دیگران باشد، و نه از ترس خدا مى ‏تپد كه این ترس، موجب خضوع و تسلیم در برابر احكام الهى گردد.

از این آیه مى ‏آموزیم كه:

همه موجودات هستى، حتّى سنگِ سخت و بیجان، در برابر قوانینى كه خداوند براى اداره این هستى وضع كرده، خاضع وتسلیم‏ اند، پس اگر انسان از فرمان الهى سركشى و تجاوز نماید، قلب و روح او از سنگ هم پست ‏تر و سخت ‏تر است.