خبرگزاری «حوزه» - تبریز/ در پی کناره گیری آیت الله مجتهد شبستری از امامت جمعه تبریز پس از سال ها خدمات مجاهدت آمیز، حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی حجت الاسلام سید محمدعلی آل‌هاشم را به عنوان نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز منصوب کردند.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمدعلی آل هاشم، بعد از آیت الله شهید قاضی طباطبایی، آیت الله شهید مدنی، آیت الله مشکینی، آیت الله ملکوتی و آیت الله مجتهد شبستری، ششمین نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز خواهد بود.
به این بهانه، آشنایی مختصری با شش امام جمعه تبریز ارائه می شود :
اولین شهید محراب
آیت الله سید محمدعلی قاضی طباطبائی متولد ۱۲۹۳ تبریز و یکی از مبارزان شیعه در دوران پهلوی بود، وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اولین امام جمعه تبریز بود.
تحصیلات مقدماتی را تحت نظر میرزا محمدحسین و میرزا اسدالله قاضی طباطبائی گذراند و تحصیلات تکمیلی را از ۱۳۵۹ قمری در قم آغاز نمود و از سال ۱۳۶۹ قمری به نجف رفت.
در سال ۱۳۱۶ و در زمان قیام مردم تبریز، به دلیل شرکت در مبارزه، مدتی به تهران و شهر ری تبعید و سپس به تبریز بازگشت. ایشان در قم با امام خمینی آشنا شد و تا سال ۱۳۴۸ رهبری مبارزات مردم آذربایجان را عهده دار شد.
آیت الله قاضی طباطبایی در سال ۱۳۴۸ به زنجان تبعید شد و پس از چهار ماه به تبریز بازگشت و مبارزه را ادامه داد، منزل او پناهگاهی برای مبارزان جوان و مجروحان بود، در قیام ۲۹ بهمن ماه ۱۳۵۶ مردم تبریز نیز قیام را رهبری کرد.
وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و در مرداد ۱۳۵۸ امام جمعه تبریز شد، نماز عید قربان سال ۱۳۵۸ به امامت او اقامه شد، وی پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد در راه بازگشت به منزل توسط گروه فرقان ترور شد و اولین شهید محراب لقب گرفت.
دومین شهید محراب
میراسدالله مدنی دهخوارقانی متولد ۱۲۹۳ در شهر آذرشهر، نماینده دوره اول مجلس خبرگان و امام جمعه تبریز بود که حین اقامه نماز، مورد سوقصد قرار گرفته و به شهادت رسید و دومین شهید محراب انقلاب اسلامی لقب گرفت.
آیت الله مدنی دروس ابتدایی علوم دینی را در حوزه علمیه یزد فراگرفت و برای ادامه تحصیل عازم قم شد و در آنجا تحصیلات خود را به پایان رساند. سپس چندین سال در حوزه علمیه نجف به تدریس مشغول شد.
ایشان در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت و بر اثر مخالفت با حکومت پهلوی به کنگان تبعید شد و در دهه ۱۳۴۰ چندین بار توسط ساواک دستگیر و تبعید شد، در سال ۱۳۵۱ نیز به دره مرادبیک در حوالی همدان تبعید شد.
آیت الله مدنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به نمایندگی از همدان به مجلس خبرگان راه یافت و سپس به عنوان امام جمعه تبریز منصوب شد.
نخستین رئیس مجلس خبرگان رهبری
علی اکبر فیض آلنی مشهور به آیت الله علی مشکینی در سال ۱۳۰۰ در مشکین شهر اردبیل به دنیا آمد. او نخستین رئیس مجلس خبرگان رهبری از زمان تأسیس آن در سال ۱۳۶۱ تا پایان عمر خود، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و امام جمعه دائم قم بود.
آیت الله مشکینی پس از شهادت آیت الله مدنی(ره)، چند ماه امام جمعه تبریز شد.
آیت الله مشکینی پس از انقلاب اسلامی ایران اقداماتی را در جهت تثبیت نظام اسلامی انجام داد؛ وی در بلوای حزب خلق مسلمان در منطقه آذربایجان حضور یافت. پس از شهادت آیت الله مدنی، چند ماهی امامت جمعه شهرستان تبریز را برعهده گرفت و بعد از آن به دستور امام خمینی(ره) راهی قم شد.
آیت الله ملکوتی
آیت الله مسلم ملکوتی در ۱۵ خرداد ۱۳۰۳ در خانواده ای مذهبی در شهر سراب آذربایجان شرقی به دنیا آمد؛ ایشان برای ادامه تحصیل به شهر سراب در چهار کیلومتری زادگاهش رفته و در آن شهر کتاب های متداول ادبی از قبیل مقدمات، سیوطی، شرح جامی، مغنی، مطول و مقداری از منطق و اصول فقه را نزد علمای آن زمان فرا گرفت.
آیت الله ملکوتی در هفده سالگی برای ادامه تحصیل به تبریز مهاجرت کرد و در مدرسه طالبیه مشغول تحصیل شد، در تبریز به مدت چهار سال از اساتید خود کتاب های شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه را فراگرفت.
پس از به پایان رساندن دوره سطح در حوزه علمیه تبریز، در سال ۱۳۲۱ برای ادامه تحصیل، به حوزه علمیه قم رفت و در آنجا در درس فقه و اصول شیخ عبدالنبی نمازی، فیض، سید محمد حجت کوه کمری حاضر شد. او همچنین از شاگردان امام خمینی(ره) بود.
آیت الله ملکوتی در سال ۱۳۳۴ برای تکمیل درس، عازم نجف شد و به مدت دوازده سال در درس های خارج فقه و اصول سید محسن حکیم، سید عبدالهادی شیرازی، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم خویی و شیخ حسین حلی حاضر شد. در این مدت یک دوره کامل درس اصول آیت‌الله خویی را به رشته تحریر درآورد. او پس از سه دهه تحصیل و تحقیق در علوم مختلف حوزوی و علوم غریبه، به اجتهاد رسید و از استادان مشهوری همچون حجت، سید عبدالهادی شیرازی، حکیم و خویی، اجازه اجتهاد دریافت کرد.
آیت الله ملکوتی با حکم کتبی امام خمینی(ره) برای حل اختلافات شهرستان زنجان ماموریت یافت. یک بار نیز به همین منظور به استان آذربایجان شرقی و تبریز اعزام شد و این مأموریت را انجام داد.
امام خمینی(ره) در سال ۱۳۶۰ ایشان را به عنوان نماینده خویش در آذربایجان و امام جمعه شهر تبریز برگزید؛ آیت الله ملکوتی ۴ اردیبهشت ۱۳۹۳ در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
آیت الله مجتهدشبستری
آیت الله محسن مجتهد شبستری در سال ۱۳۱۶ در شهر شبستر استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. ایشان در دوره‌های اول، دوم و سوم نماینده مجلس خبرگان رهبری بوده و چهار دوره، نماینده مجلس شورای اسلامی از تهران نیز بوده است. آیت الله شبستری هم اکنون نیز نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری است.
آیت الله مجتهد شبستری یکی از بنیانگذاران جامعه روحانیت مبارز شناخته می شود. وی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید مفتح رابطه داشت و در مبارزات سیاسی شرکت می کرد.
ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان مسئول کمیته انقلاب در منطقه ۶ تهران برگزیده شد، پس از آن نیز نمایندگی مردم این شهر را در دوره های اول، دوم، چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی برعهده گرفت. وی در ۳ خرداد ۱۳۷۴ از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان امام جمعه تبریز منصوب شد و در سه دوره پی درپی، نمایندگی مردم استان آذربایجان شرقی را در مجلس خبرگان رهبری عهده دار شد.
آیت الله مجتهدشبستری پس از ۲۲ سال حضورشان در شهر تبریز، به درخواست خودشان و کسالت و بیماری، تبریز را به مقصد تهران ترک کرد.
آشنایی با امام جمعه جدید تبریز
حجت الاسلام والمسلمین سید محمدعلی آل هاشم که به تازگی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز منصوب شده است، سال ها در مناطق عملیاتی نبرد حق علیه باطل از میهن اسلامی دفاع کرده و آشنایی نزدیک با رزمندگان و یادگاران دفاع مقدس، از جمله ویژگی هایی بارز ایشان است.
نماینده جدید ولی فقیه در آذربایجان شرقی، یار و یاور همیشگی نیروهای مسلح بوده و آخرین مسئولیت وی هم، نماینده ولی فقیه و رییس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود.
امام جمعه جدید تبریز در سال ۱۳۸۸با حکم مقام معظم رهبری به سمت رئیس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش منصوب و در طول این مدت،سه بار موفق به کسب مقام نخست در بین سازمان های عقیدتی سیاسی نیروهای مسلح شد.
دکتر سیدمحمدعلی آل هاشم با مدرک دکترای فقه و مبانی و سطح چهار حوزه که معادل اجتهاد است با حضور علمی خود در دانشگاه های مختلف، خوش درخشیده و تجربیات علمی خود را در اختیار دانشجویان و نسل جوان انقلاب گذاشته است.
این چهره انقلابی وعلمی،۱۴ سال از درس خارج فقه مقام معظم رهبری بهره برده و عضو میز آذربایجان در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
این روحانی ۵۵ساله بعد از آیت الله شهید قاضی طباطبایی، آیت الله شهید مدنی، آیت الله مشکینی، آیت الله ملکوتی و آیت الله مجتهد شبستری، ششمین نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین آل هاشم در اولین جمعه ماه مبارک رمضان، معارفه و اولین خطبه خود را در نماز جمعه تبریز اقامه خواهد کرد.
بیت اله احمدی
