به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 125و126 سوره بقره پرداخته است.
وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثَابةً لِلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَهیمَ مُصَلّىً وَعَهِدْنَا إلَى إِبْرَهِیمَ وَإِسْمَعِیلَ أَنْ طَهِّرَا بَیْتِىَ لِلطَّآئِفِینَ وَالْعَكِفِینَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ/125
و (به یاد آورید) هنگامى كه خانه (كعبه) را محل رجوع و اجتماع مردم و مركز امن قرار دادیم (و گفتیم) از مقام ابراهیم جایگاهى براى نماز اختیار كنید. و ما با ابراهیم و اسماعیل عهد كردیم كه خانه مرا براى طواف كنندگان و معتكفان و راكعان و ساجدان، پاك و پاكیزه كنید.
آیه قبل به مقام والاى ابراهیم و امامت او اشاره كرد. این آیه یادگار بزرگ ابراهیم یعنى كعبه را یادآور مىشود و مىفرماید: این خانه، خانه مردم و میعادگاه موحدانِ تاریخ است. میعادگاهى امن و مقدس كه محل طواف و نماز است.
حاجیان كه به مكّه مىروند، پس از طوافِ كعبه باید دو ركعت نماز بگذارند، خداوند براى قدردانى از زحمات ابراهیم، سنگى را كه او به هنگام بالا بردن دیوار كعبه بر روى آن مىایستاده، همچون محرابِ نماز در جلوى حاجیان قرار داده تا آنان جلوتر از مقام ابراهیم به نماز نایستند.
ابراهیم و اسماعیل نه فقط معمارِ بناى كعبه بلكه خادم آن بودهاند و به فرمان خداوند، مسجدالحرام را براى اهل عبادت و نماز، از هرگونه آلودگى و پلیدى پاك مىساختهاند.اصولاً مسجد كه خانه خداست باید خادمش نیز از اولیاء خدا و پاكان باشد و هر كسى حق تصّدى امور مسجد را ندارد.
وَإِذْ قَالَ إِبْرَهِیمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَداً ءَامِناً وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الَّثمَرَتِ مَنْ ءَامَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْأَخِرِ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِیلاً ثُمَّ أضْطَرُّهُ إِلَى عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ /126
و (به یاد آورید) آن هنگام كه ابراهیم گفت: پروردگارا این سرزمین را شهرى اَمن قرار ده و اهل آن را، آنها كه به خدا و روز قیامت ایمان دارند از بهرههاى گوناگون، روزى ده. خداوند (در پاسخ دعاى او) گفت: البته من كافران را نیز بهرهاى اندك خواهم داد، ولى آنها را به (كیفر اعمالشان) به سوى عذاب آتش مىكشانم كه چه سرانجامى است.
حضرت ابراهیم كه كعبه را بنا نمود و آنرا براى عبادت مهیا ساخت از خداوند براى ساكنان شهر مكّه، دو درخواست را مطرح نمود یكى امنیّت و آرامش و یكى رزق و نعمت، و آسایش در معیشت.
البته ابراهیم فقط در مورد مؤمنان دعا كرد ولى خداوند در پاسخ او مىفرماید: من رزق مادى را به همه مردم چه مؤمن و چه كافر، عطا مىكنم، و كافران را بخاطر كفرشان از رزق دنیوى محروم نمىسازم گرچه در قیامت بخاطر اعمالشان، در جهنم خواهند بود.
این آیه دو مطلب را مىرساند یكى آنكه بهرهمندى مؤمنان از نعمتهاى مادى و رفاه و آسایش دنیوى، مطلوب است و لذا حضرت ابراهیم آنرا از خداوند مىخواهد.
دوم آنكه بهرهمندى كافران از رفاه مادى، نشانه حقانیت آنها نیست بلكه دلیل بىارزش بودن متاع دنیا در نزد خداوند است.