خبرگزاری حوزه – تبریز:

«تحصيل، تهذيب نفس و ورزش سه عامل اصلی پيشرفت جوانان است» این جمله از فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران است. پرداختن به این سه امر مهم در کنار هم، آن هم در یک محیطی که نوجوانان و جوانان حضور دارند، اتفاقات مبارکی را می تواند رقم بزند و جوانان آینده ساز و تاثیرگذاری را به جامعه اسلامی تحویل دهد.

مدرسه علمیه یکی از این اماکنی است که نوجوانان و جوانان بسیاری سال ها عمر بابرکت خود را صرف تحصیل می کنند، اما صرف پرداختن به تحصیل و آموزش صرف و نحو می تواند طلبه موفقی تربیت کند؟! فراگیری مهارت های اجتماعی و فرهنگی در مدارس علمیه چه اندازه دارای اهمیت است؟

مدرسه علمیه «سالار شهیدان» تبریز یکی از مدارس تازه تاسیس استان آذربایجان شرقی است که با گذشت تنها پنج سال از تاسیس خود، به نمونه و الگویی برای سایر حوزه های علمیه تبدیل شده است.

قرار گرفتن این مدرسه علمیه در جوار مسجد، اجرای برنامه های تربیتی و پرورشی در کنار تحصیل طلاب، ساختمان زیبای مدرسه، ارتباط با جامعه و مساجد شهر و از همه مهم تر قرار گرفتن یک مدیر با انگیزه و جوان در رأس امور، از جمله شاخص های این مدرسه علمیه است.

برای آگاهی و شناخت بیشتر از فعالیت های این مدرسه علمیه، تا پایان این گفتگو با ما همراه باشید، گفتگوی «حوزه» با حجت الاسلام علیرضا سالک مدیر مدرسه علمیه سالار شهیدان تبریز را بخوانید...

*شاخص های مدرسه علمیه سالار شهیدان

حوزه: حاج آقا سالک از زمان تاسیس این مدرسه علمیه و موقعیت جغرافیایی و تاریخی آن برای ما بگویید.

مدرسه علمیه سالار شهیدان تبریز در سال ۱۳۹۱ با حضور آیت الله مجتهدشبستری نماینده پیشین ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی و در سالروز ولادت حضرت معصومه(س) افتتاح شد.

یکی از امتیازات این مدرسه قرار داشتن در متن شهر و منطقه «خیابان» تبریز است و در واقع در حاشیه قرار نگرفته است، ساختمان این مدرسه نیز از سوی مسجد وقف امور فرهنگی و حوزوی شده و هیات امنای مسجد سالار شهیدان(ع) تجهیز ساختمان را به نیز عهده گرفتند و تا به امروز نیز حمایت های معنوی شان را از این مدرسه دریغ نکرده اند.

در حاشیه قرار گرفتن مدرسه علمیه، موجب دوری طلبه و روحانیت از مردم می شود، اما فعالیت های این مدرسه علمیه به دلیل قرار گرفتن در جوار مسجد و متن شهر، مسجدمحور است، یعنی فضای معنوی مسجد در اختیار طلاب قرار دارد و بسیاری از فعالیت های فرهنگی هنری مذهبی مسجد نیز با مشارکت این مدرسه علمیه اجرا می شود؛ این مسجد در سال گذشته به عنوان مسجد نمونه کشوری انتخاب شد که به برکت اجرای برنامه های فرهنگی و ارتباط با حوزه علمیه است.

منطقه خیابان تبریز، یکی از مناطق عالم خیز شهر تبریز است، این منطقه محله آبا و اجدادی رهبر معظم انقلاب اسلامی است که خود ایشان نیز در سخنرانی شان اشاره کردند، آیت الله العظمی سبحانی و شیخ محمد خیابانی نیز از این منطقه برخاسته اند.

خانه باقرخان(سالار ملی) نیز در کوچه سالار این منطقه قرار دارد و مجاهدان عصر مشروطه از این منطقه برخاستند.

حوزه: چند طلبه و استاد در این مدرسه علمیه حضور دارند؟

سال اول این مدرسه علمیه با حضور ۲۳ نفر آغاز شد، در حال حاضر ۷۶ طلبه از پایه اول تا پنجم در این مدرسه تحصیل می کنند و کلاس های ما ۱۵ نفره است، چرا که با تحقیقات و مطالعاتی که صورت گرفت و طی مشورت با کارشناسان، حالت استاندارد را انتخاب کردیم و به این نتیجه رسیدیم که تعداد طلاب مدرسه نباید از ۱۰۰ نفر بیشتر باشد.

هم اکنون ۱۲ استاد در این مدرسه در حال فعالیت هستند که دو نفر از آن ها تمام وقت هستند، چرا که عقیده داریم استاد پاره وقت بیشتر می تواند با طلاب انس داشته و وقت بگذارد.

*ضرورت ارائه کارنامه فرهنگی طلاب

حوزه: نگاه شما در این مدرسه علمیه به فعالیت های فرهنگی تربیتی بسیار پررنگ تر از سایر مدارس علمیه است، دلیل آن چیست؟

ای کاش در حوزه علمیه یک کارنامه فرهنگی نیز برای طلاب ارائه می شد تا تمامی فعالیت های طلبه در کنار تحصیل ارزیابی شود، چرا که طلبه ای که تنها به درس خود اکتفا کند و به امور فرهنگی نپردازد و با جامعه در ارتباط نباشد، حتی اگر از نظر معدل درسی ۲۰ هم باشد، در مقایسه با یک طلبه فعال اجتماعی با معدل پایین تر، با جامعه و مردم فاصله خواهد داشت.

ما در این مدرسه به عنوان یک خانواده هستیم، حتی براساس زمان حضور طلاب در مدرسه، به عنوان خانه اول محسوب می شود، صمیمت و ارتباط به گونه ای در این مدرسه موج می زند که طلاب دوره تثبیت حاضر هستند تا روزهای جمعه نیز در سر کلاس حاضر شوند.

همچینن در روز عید غدیر، عقد اخوت بین تمامی طلاب جاری و خطبه غدیر قرائت می شود، حتی این خطبه در این مدرسه براساس صرف و نحو، بررسی شده است.

*سپردن مسئولیت به طلاب

حوزه: چه چشم انداز فرهنگی تربیتی برای این مدرسه علمیه ترسیم کرده اید؟

هدف ما از ابتدا این بود که یک مدرسه امین تاسیس کنیم تا شاگردان نخبه این مدرسه، شناسایی و جذب حوزه علمیه شوند و مدرسه علمیه ای نیز تاسیس شود که این افراد در آن مدرسه، تحصیلات حوزوی را ادامه دهند. حتی یک دانشگاه هیات امنایی نیز تاسیس کنیم تا دانش آموزانی که از مدرسه وارد دانشگاه می شوند، همچنان ارتباط مان را با آن ها حفظ کنیم.

البته تاسیس مدرسه علمیه که طبق برنامه و چشم انداز ما برای سال ۱۳۹۸ برنامه ریزی شده بود، با راه اندازی مدرسه علمیه سالار شهیدان تبریز، جلوتر از برنامه محقق شد.

ما در این مدرسه، طبق وظیفه، شبانه روز برای طلاب وقت می گذاریم، حتی اینجا خادم هم نداریم اما تا دلت بخواهد مسئولیت را به طلاب سپرده ایم، امور بانکی و حسابداری و امور فنی مدرسه توسط طلاب انجام می شود؛ در واقع ما با شناسایی استعدادهای طلاب، مسئولیت های مرتبط را به آن ها سپرده ایم تا از همین ابتدا مسئولیت پذیر بار بیایند.

مطالبات رهبر معظم انقلاب از جمله تمدن اسلامی در فعالیت های این مدرسه علمیه مورد توجه ویژه قرار گرفته است، براین اساس دوره های آموزشی تمدن سازی اسلامی برای این طلاب برگزار می شود.

ما تنها در این مدرسه به آموزش صرف و نحو نمی پردازیم، چرا که وظیفه حوزه های علمیه تربیت انسان است، انسانی که علم دین می داند و علم اخلاق می داند و علم سیاست هم می داند.

فضای مدرسه علمیه سالار شهیدان فضای ایثار و ازخودگذشتگی است، حتی برخی از این طلبه ها، بر سر بیرون گذاشتن زباله ها با هم رقابت می کنند و در واقع با این کار، خود را خادم و خدمت گذار طلاب و سربازان امام زمان(عج) می دانند، گاهی مشاهده کردیم که چند نفر از طلاب، به صورت شبانه و پنهانی، کفش های طلاب را واکس می زنند و کارهایی از این قبیل که به صورت گمنامی صورت می گیرد.

*سخت گیری در انتقال طلاب

ما حدالامکان طلبه ای را از این مدرسه انتقالی نمی دهیم، اتفاق افتاده که طلبه با معدل ۲۰ را انتقالی داده ایم، چرا که آن طلبه با برنامه ها و سیاست های فرهنگی این مدرسه، همسانی نداشته است، و برعکس اتفاق افتاده که طلبه با معدل پایین درخواست انتقالی داده اما ما مخالفت کرده ایم؛ البته کم ترین معدل ما ۱۷ است و در این سال ها میانگین معدل مدرسه بالای ۱۸ و نیم بوده است.

*اتاق بیماران

اتاقی را در این مدرسه علمیه تعبیه کرده ایم با عنوان «اتاق بیماران» که حجت الاسلام والمسلمین آل هاشم نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی ضمن بازدید از این مدرسه، توجه شان به این اتاق جلب شد.

اگر یک طلبه ای بیمار شد، نیاز به استراحت بیشتر دارد این اتاق را طراحی کردیم تا فرد بیمار بتواند در آسایش کامل استراحت کند.

*اجرای برنامه های مشترک با دانشگاه

در مواقعی از سال، طلاب را به صورت مشترک با دانشجویان به اردوی جهادی اعزام می کنیم، در یکی از این اردوها که ۱۲ نفر از طلاب مدرسه اعزام شده بودند، در ابتدای اردو، موتور برق خراب می شود که یکی از طلبه ها آن را تعمیر می کند، سپس تراکتور یکی از اهالی روستا نیاز به تعمیر پیدا می کند که طلبه دیگری، نقص فنی آن را تشخیص داده و تعمیر می کند؛ این قبیل از فعالیت های طلاب، موجب تعجب دانشجویان شده بود که مگر این گونه امور از دست طلاب برمی آید.

یا مراسم اعتکاف را به صورت مشترک بین طلاب و دانشجویان برگزار می کنیم که این امر موجب ارتباط گیری بین طلبه ها و دانشجویان می شود، حتی این ارتباط ها ادامه پیدا کرده به گونه ای که مراسم مشترک بین حوزه و دانشگاه برگزار می کنیم، آن ها به مدرسه علمیه می آیند و ما هم متقابلا در برنامه های دانشگاه حاضر می شویم.

چرا که معتقدیم، حوزه و دانشگاه دو بال انقلاب اسلامی و موتور محرکه تمدن و انقلاب اسلامی هستند و این ارتباط و وحدت باید از همین ابتدا بین طلاب و دانشجویان برقرار شود.

*حضور فرهنگی تبلیغی طلبه ها در مساجد شهر

حوزه: به ضرورت ارتباط طلبه و روحانیت با مردم اشاره کردید، شما چه برنامه های عملی برای طلاب دارید تا از همین ابتدا نحوه ارتباط درست با جامعه را فرا بگیرند؟

45 نفر از طلاب این مدرسه به صورت گروهی در مساجد شهر تبریز، مشغول کار فرهنگی و تبلیغی هستند، یکشنبه هر هفته نیز جلسه مشترکی با حضور تمامی طلاب مبلغ داریم؛ طلاب به صورت گروهی به این مساجد اعزام می شوند و تمامی فعالیت های فرهنگی صورت گرفته، براساس مطالعه قبلی و هماهنگی با امام جماعت و هیات امنا انجام می شود.

جالب اینکه در دوره تثبیت امسال، پنج نفر از طلاب تازه وارد از برنامه های فرهنگی همین مساجد جذب مدرسه علمیه شدند و ما از سال ها قبل با این افراد آشنایی داشتیم، حتی با خانواده های آنان نیز در ارتباط بودیم.

ما برخی از این افراد مستعد تحصیل در مدرسه علمیه را به برنامه های فرهنگی مدرسه دعوت می کنیم، بسیاری از آن ها عکس های یادگاری از سنین کوچک شان در مدرسه علمیه دارند که بعدها با ورود به حوزه علمیه، می توانند تصاویر خود را در آرشیو مدرسه ببینند.

*اجرای برنامه های مفرح

حوزه: روحیه مضاعف و همدلی طلاب این مدرسه علمیه، از نزدیک قابل لمس است، چه کار کرده اید که این طلاب نوجوان، اینگونه با روحیه و با انرژی در مدرسه حضور پیدا می کنند؟

برنامه کوهنوردی، اردو، حضور دسته جمعی در پارک ها از جمله برنامه های فرهنگی تربیتی و جذاب و مهیج این مدرسه علمیه است، اتفاق افتاده در بارش شدید برف تبریز در فصل زمستان، برای برف بازی به بیرون رفته ایم چرا که طلبه نوجوان باید بتواند هیجان خود را خالی کند.

البته در این برنامه ها ما به جنبه های تربیتی بیشتر توجه می کنیم و در همین برنامه ها و بازی ها و برنامه های ورزشی و فرهنگی، با استفاده از راهکارهای روانشناسی، بیشتر استعداد طلبه ها را شناسایی کرده و در آن ها تقویت می کنیم.

همچنین برنامه های آموزشی ورزشی از جمله دفاع شخصی نیز هر هفته با حضور اساتید مجرب برای طلاب در سالن ورزشی این مدرسه برگزار می شود.

گفتگو: بیت اله احمدی