به گزارش خبرگزاری «حوزه» از اصفهان، حوزه علمیه اصفهان دارای سه معاونت اصلی است که معاونت تهذیب و تبلیغ از پرکارترین معاونت های آن محسوب می شود که در عرصه های تهذیبی، فرهنگی، قرآنی، تبلیغی، ورزش طلاب و انتشارات فعال است و معاونان فرهنگی و تهذیب مدارس علمیه، مبلغین طرح هجرت و مدارس امین، طلاب، و ... مخاطب آن هستند.
حجت الاسلام والمسلمین سید حسین مومنی، معاون تهذیب و تبلیغ حوزه علمیه اصفهان، در گفتگو با خبرنگار حوزه به تشریح برنامه ها و اقدامات معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه علمیه اصفهان پرداخته که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
معرفی اجمالی معاونت تهذیب و تبلیغ
معاونت تهذیب و تبلیغ در استان اصفهان دو معاونت بودند که در همدیگر ادغام شده و یک معاونت را تشکیل دادند، برخلاف قم که به صورت جداگانه معاونت تهذیب و معاونت تبلیغ داریم.
ذیل معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه اصفهان، واحد تهذیب و قرآن، واحد فرهنگی و واحد تبلیغ فعالیت می کنند. همچنین روابط عمومی حوزه اصفهان نیز زیر نظر معاونت تهذیب و تبلیغ اداره می شود، چون خواه ناخواه مسائل روابط عمومی بیشتر با مسائل معاونت تهذیب و تبلیغ گره خورده و مأموریت های آن در این حوزه تعریف می شود.
در واحد تهذیب ذیل این معاونت عمده مسائل تربیتی و اخلاقی طلاب مربوط می شود، مثل جلسات اخلاقی که هر هفته در هر مدرسه برگزار می شود.
*ارائه خدمات مشاوره ای
مشاوره به طلاب ، بخش دیگری از این معاونت است که برای تحقق آن مشاور به مدرسه اعزام می کند و سرانه ای زمانی برای هر طلبه دیده ایم که در هفته یا در ماه، این طلبه این مقدار می تواند از مشاور استفاده کند و هزینه به مشاور پرداخت می شود.
ما برای امور مشاوره، طلبه را به بیرون ارجاع نمی دهیم، بلکه مشاور را به مدرسه علمیه اعزام می کنیم و هر هفته مشاور در مدرسه حاضر می شود و به طور خاص پیگیر مسائل طلبه می شود. مشاورها هم عموماً برای هر مدرسه در طول هر ترم ثابت هستند که وقتی با یک فردی ارتباط برقرار می کند، هفته بعد هم ادامه کار را با او انجام دهد.
*راه اندازی هیئات مذهبی در مدارس
بحث هیئات مدارس از دیگر برنامه ها است، ما برای هر مدرسه یک هیئت مذهبی را تعریف کرده ایم که یک شب در هفته، هیئت برگزار می شود و در مدرسه، سخنران و مداحی دارند. این امر هم فضای معنوی در مدرسه ایجاد می کند و هم این تشکل ها بتواند از برخی آفت ها و آسیب ها جلوگیری کند.
*برگزاری دوره های قرآنی
در بخش تهذیب معاونت، مسائل قرآنی نیز مدنظر است که شامل تجوید، صوت، تفسیر، قرائت قرآن و مسابقات حفظ قرآن و مفاهیم می شود و تا به امروز دوره های مختلفی برای طلاب و خانواده های آن ها برگزار شده است.
جدای از آن، هر هفته جلسات تخصصی را در هر مدرسه علمیه داریم، یعنی مدارس جلساتی به نام جلسات سنتی قرآن دارند و افرادی که می خواهند به صورت تخصصی در تجوید، حفظ و قرائت کار کنند، جلسات را به صورت هفتگی در هر مدرسه برگزار می کنند، فراتر از آن، در خود معاونت تهذیب هم برگزار می شود و برنامه ریزی هایی در این زمینه انجام شده است.
*امور شاهد و ایثارگران
بحث امور شاهد و ایثارگران حوزه که وظیفه ساماندهی امور مربوط به خانواده طلاب شاهد و ایثارگر را پیگیری می کند از دیگر بخش های معاونت است.
ما مجمع ایثارگران داریم، یعنی از بین طلاب ایثارگر حوزه هر سال انتخاباتی برگزار می شود و از بین آن ها، پنج نفر به عنوان مجمع انتخاب می شوند که این مجمع در واقع واسط بین کارهای ایثارگران طلبه و بنیاد شهید است و سعی می کنند کارها را ساماندهی کنند. البته جلسات ماهانه با هم داریم که اعضای آن هم از حوزه علمیه اصفهان و هم بنیاد شهید هستند.
* جشنواره ورزشی طلاب
در بخش فرهنگی معاونت تهذیب و تبلیغ یکی از اموری که انجام می شود، امور مربوط به ورزش طلاب ساماندهی می شود؛ اعم از مسابقات و کلاس های ورزشی و مسائل اردو در این قسمت برنامه ریزی شده و در کنار آن مسائل هنری، خوشنویسی و شعر ساماندهی و مسابقات آن اینجا برگزار می شود.
ما هر سال مسابقات هنری و همچنین جشنواره ورزشی طلاب را در شش رشته برگزار می کنیم که تقریباً در نوع خود کم سابقه است، در همین راستا امسال تقریباً نزدیک به 700 نفر از طلاب در این مسابقات شرکت کردند.
یک بخش دیگر، نشریه طلاب را داریم. هر مدرسه که توانایی تولید نشریه داشته باشد، انتشار خبرنامه ها و برنامه ریزی برای جلسات سیاسی با این قسمت است.
*برگزاری نشست های بصیرتی در مدارس
هر مدرسه ای ملزم است در هر ماه، حداقل یک جلسه بصیرتی سیاسی برگزار کند، اساتید سیاسی و برگزاری جلسه بصیرت های سیاسی با این قسمت است.
همچنین کتابخانه های مدارس هم تحت اشراف واحد فرهنگی اداره می شود و برخی از این کتابخانه ها حتی تا 50 هزار جلد کتاب را هم ساماندهی کرده اند.
*تشکیل کارگاه های تبلیغ
بخش تبلیغ نیز زیر مجموعه معاونت تهذیب و تبلیغ است که کارهای تبلیغی حوزه و برنامه های معاونت تبلیغ شامل اعزام و آموزش مبلغین و طرح هجرتی های اصفهان در این بخشانجام می شود. ما در مدرسه ای که پایه چهار به بعد داشته باشد، طلاب را مکلف می کنیم در کارگاه های تبلیغی شرکت کنند.
*اجرای طرح ادیب برای تلبس دائم
یکی دیگر از برنامه های معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه اصفهان، طرح "ادیب" است. این طرح ویژه تَلبس دائم طلاب می باشد، به این نحو که طلاب پایه شش ثبت نام کرده و بعد از گزینش، با حضور در دوره یک ماهه، مهارت های عملی لازم برای تَلبس و ارتباط با مردم و پاسخگویی به احکام را آموزش می بینند.
در شب عید غدیر هم به صورت متمرکز کل طلاب توسط آیت الله العظمی مظاهری و آیت الله طباطبایی نژاد مدیر محترم حوزه مُلبس می شوند.
ساماندهی این موضوع و کل برنامه هایی که انجام می شود به صورت CD و DVD در اختیار این دوستان قرار می گیرد. چون این آموزش ها مانند قبله یابی، غسل و کفن میت، نماز میت، احکام، منبر، فن خطابه و ... است که خواه ناخواه بعداً طلبه درطول فعالیت طلبگی خود ممکن است به آن ها احتیاج پیدا کند.
*اجرای طرح «هادیان شهر»
در تابستان گذشته طرحی را با همکاری برخی از نهادهای شهر اصفهان به نام "هادیان شهر" پیاده کردیم. در قالب این طرح حدود 8 نقطه از شهر را با کمک دوستان و نهادهای داخل شهر شناسایی کردیم که آسیب پذیر هستند و مسائل و آسیب های اخلاقی جدی دارند، تا بتوانیم به گونه ای طلاب را به این مناطق اعزام کنیم. در همین راستا طلبه هایی را انتخاب و برای این طرح گزینش کردیم که این افراد بتوانند به صورت چهره به چهره موقعیت خودشان را در مکان تثبیت کنند.
این طرح در سه ماه تابستان که طلاب هم فراغت بیش تری داشتند و نوجوانان و جوانان هم در آن مناطق تقریباً آزادتر بودند، اجرا شد و نزدیک به 80 مبلغ اعزام شدند. برای هر محله ده مُبلغ دیدیم. این ده نفر هم مُبلغ های خواهر، هم برادر، مُبلغ خطیب، مُبلغ قرآنی و مُبلغ ارتباطی بودند.
حضور مبلغین در طرح «هادیان شهر» به صورت گردشی بود و تنها کاری که بعضی وقت ها می توانستند انجام دهند، این بود که با چهار تا از کسبه آن محل و دو نفر از افراد وجیه تر آن منطقه ارتباط برقرار می کردند و اگر می خواستند کمی استراحت کنند یا چند دقیقه ای چایی بخورند، به مغازه یکی از این بندگان خدا می رفتند و چند دقیقه می نشستند.
*استفاده از خواهران مُبلغه در طرح «هادیان شهر»
در طرح «هادیان شهر» از خواهران مُبلغه هم استفاده می کردیم، یعنی مسائل دینی و تبلیغی خانم ها را به خانم ها سپرده بودیم و مسائل دینی و تبلیغی آقایان نیز با آقایان بود. جالب بود برخی از پاساژهایی که واقعاً وضعیت خوبی از لحاظ فضای اخلاقی و دینی نداشتند، طلاب مبلغ تا آنجا جلو رفتند که حتی اهالی پاساژ را متقاعد کردند ظهرها نماز جماعت برگزار شود.
*چشممان را بر روی مسائل فرهنگی شهرهای بزرگ نبندیم
واقعاً چشم مان را به روی شهرهای بزرگ بسته ایم و اتفاقاتی در شهرهای بزرگ می افتد که از آن غافل شده ایم، درصورتی که ما عمق کارهای دینی را در شهرهای بزرگ از دست داده ایم و مخاطبین مساجد ما خاص شده اند و شاید در همان محل یک گوشه ای باشد و افرادی باشند که اصلاً هیچ ارتباطی نه با یک روحانی و نه با یک مسجدی و نه با یک عالم دینی داشته باشند. به نظر می رسد که ما باید این ها را دریابیم و این ها را بتوانیم در این جهت فعالیت کنیم.
*طرح «هجرت» و نحوه اعزام ها
یکی دیگر از برنامه های معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه اصفهان تحت عنوان، طرح "هجرت" بلندمدت است؛ در همین راستا قریب به 196 مُبلغ داریم که در طرح هجرت استان فعالیت می کنند. این افراد در 196 نقطه و شهرستان و روستا متمرکز هستند و کارهای گزینش، ارزیابی و بازرسی و مالی و آنان در بخش تبلیغ معونت تهذیب و تبلیغ پیگیری می شود و کار بسیار سنگینی است.
تقریباً استان اصفهان یکی از استان هایی است که بیشترین تعداد طلاب طرح «هجرت» را به خود اختصاص داده است و الحمدلله از این جهت طلاب طرح «هجرت» فعالیت بسیار زیادی دارند. در معاونت سعی برآن بوده است که هم برای مبلغین طرح هجرتو هم برای خانواده آنها برنامه ریزی هایی صورت گیرد،
ما حتی اردوهایی برای خانواده طلاب طرح «هجرت» برگزار می کنیم و در این اردوها اساتیدی در زمینه های مختلف چون مشاوره، روانشناسی و فضای مجاز ی و تبلیغ های نوین دعوت می شوند .
*مدارس امین
تقریباً نزدیک 80 نفر از طلاب خواهر و برادر در شهر اصفهان و چند شهرستان دیگر استان در مدارس امین فعال هستند.
مبلغین مدارس امین صبح تا ظهر یا بعدازظهر به بعد (بستگی به شیفتی که مدرسه دارد) در مدارس آموزش و پرورش مستقر هستند. الحمدلله دوستان ما در آموزش و پرورش و مدیران مدارس از حضور طلاب بسیار استقبال می کنند.
*واحد انتشارات حوزه علمیه اصفهان
یکی دیگر از بخش های ذیل معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه علمیه اصفهان، واحد انتشارات است که تألیف کتب را برعهده دارد. کتابی که پارسال به چاپ رساندیم طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، مسئله حوزه انقلابی بود. باتوجه به مبانی حضرت امام (ره) و حضرت آقا درمورد حوزه انقلابی، رهنمودها دسته بندی و ساماندهی شد و در یک فهرست بسیار مفصلی مطالب تدوین گردید که الحمدلله این کتاب مورد استقبال قرار گرفت.
*انتشار آثار به روایت آمار
در حدود 50 تألیف انجام شده و 50 اثر در انتشارات حوزه اصفهان منتشر شده است. ما تا آنجایی که بتوانیم حق نشر یا هزینه ای برای مجوز نشر از طلبه های نویسنده نمی گیریم و این را به صورت رایگان برای طلبه ها انجام می دهیم و حتی در بعضی مواقع برای این که طلبه بتواند کتاب خود را به چاپ برساند، در خرید کتاب هم کمک می کنیم. یعنی وقتی کتاب چاپ شد، تعدادی از آن را از او می خریم.
درمورد تولید نرم افزار هم چندین نرم افزار تولید داشته ایم که آن ها هم به مناسبت های مختلف انجام شده است.
*تشکیل شورای فضای مجازی
یکی از فعالیت هایی که درحال انجام است و به دستور مدیر محترم حوزه علمیه اصفهان حضرت آیت الله طباطبایی نژاد بوده، این است که شورای فضای مجازی حوزه علمیه اصفهان را به دبیری معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه تشکیل دادیم.
این شورا متشکل ازدفتر تبلیغات اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان فعال است و راهبری و سیاستگذاری مسائل فضای مجازی را در حوزه عهده دار است.
شورای فضای مجازی کلان تر از حوزه را نگاه می کند تا بتواند هم برنامه ارائه دهد و هم آسیب شناسی و ساماندهی کند. امیدواریم نتایج خوبی داشته باشد.
*تشکیل انجمن فرق و ادیان
یکی از فعالیت هایی که در بخش تبلیغ معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه اصفهان انجام می شود، بحث فرق و ادیان است، در همین راستا انجمنی به نام فرق و ادیان تشکیل دادیم. با توجه به آسیب های فرقه ای که در استان وجود دارد، احساس کردیم طلاب احتیاج به آموزش های منسجم دارند، لذا با تاسیس این انجمن سعی در آموزش و آگاهی دادن به طلبه ها داریم.
*راه اندازی مدرسه ای با رویکرد بین المللی
یکی از موضوعاتی که مصرانه و مجدانه در چند سال اخیر پیگیری کرده ایم، و بسیار مورد استقبال قرار گرفت، راه اندازی مدرسه علمیه تبلیغی ناصریه ویژه توریست ها است.
مدرسه ناصریه در کنار مسجد امام خمینی(ره) است که برای تبلیغ بین الملل تجهیز شده و طلاب زباندان حوزه علمیه اصفهان در آن مستقر هستند. ما شرط کرده ایم که طلبه ها با معمم باشند و با توریست های خارجی گفت و گو کنند.
برخی از توریست ها دراین گفت و گوها اظهار تمایل به اسلام می کنند و برخی از آنها حتی رفته اند و دوباره آمده اند و مسلمان شده اند.
حداقل دستاوردی که این اقدام حوزه علمیه اصفهان داشته، این است که نگرش گردشگران خارجی را نسبت به تشیع، اسلام ، روحانیت و ایران و انقلاب تغییر می کند.
*گسترش فرهنگ ازدواح آسان
برای ازدواج طلاب هم برنامه «زوج های آسمانی» تدارک دیده شده است. به این معنا که برای طلابی که عقد و ازدواج می کنند، جشن برگزار می کنیم، سپس یک دوره کلاس آموزشی مشترک و یک دوره هم جداگانه برای خانم ها و آقایان کلاس آموزشی می گذاریم و بعد از آن اردوی تفریحی برای آن ها ترتیب می دهیم. در این اردو زن و شوهر با هم می آیند و بعد هم هدایایی به آن ها داده می شود.
گفت وگو: سید امیر حسین ابطحی