به گزارش خبرگزاری «حوزه»، محمد حسین لطیفی ، کارگردان نام آشنای سینما و تلویزیون کشورمان پس از ساخت سریال‌های "صاحبدلان" و «"نردبام آسمان"، سومین تجربه موفق خود در سریال سازی ویژه ماه مبارک رمضان را با تولید سریال "دودکش" در سال 92 برای شبکه اول سیما انجام داد.

این سریال با بازی های قابل قبول و درخشان بازیگرانی چون هومن برق نورد، بهنام تشکر، امیرحسین رستمی، سیما تیرانداز، نگار عابدی، الناز حبیبی، جواد عزتی و محمدرضا شیرخانلو، روایتگر قصه زندگی یک خانواده و قوم و خویش کوچک است که در ملکی که از پدرشان به ارث رسیده، یک کارگاه قالیشویی به راه انداخته‌ و با وجود مشقت های فراوان از این مسیر کسب روزی می‌کنند.

در واقع این سریال دربردارنده ماجراهایی درباره دو خانواده است که زندگی ساده‌ای دارند و یک قالیشویی را اداره می‌کنند، اما هر بار ماجراها و مسایلی برای آنها اتفاق می‌افتد؛ به عنوان مثال کارگاهشان پلمپ می‌شود و یا خودرویشان از سوی پلیس توقیف می‌شود و از سوی دیگر داماد آن ها در قالب شخصیت نصرت در بحث مالی به شدت به مشکل خورده است.

در نگاه اول شاید به ظاهر داستان این سریال یک خطی و بسیار ساده و فاقد وجوه داستانی پیچیده و پر رنگ به نظر برسد، اما در عین حال به جایش متکی برخرده روایت‌های زندگی روزمره است، به طوری که مخاطبان امروزی به خوبی با قصه زندگی شخصیت های آن ارتباط برقرار می کند و این عنصر ملموس ارتباط گیری گاهی به کیمیایی در روند سریال های مناسبتی این سال های تلویزیون تبدیل شده و لذا باید قدردان آن بود.

گرچه می توان سریال دودکش را در طبقه‌بندی‌های مرسوم در حیطه ژانر طنز قرار داد اما از سوی دیگر باید آن را در زمره سریال های خانوادگی طنز با مایه های جدی از درام دانست که همین مساله باعث می شود مخاطبان با آن همراهی قابل توجهی کنند و لذا این سریال در سال های اخیر جزو سریال های پرمخاطب و ماندگار تلویزیون به شمار رفته است.

لطیفی گرچه چندسال بعد قسمت دوم این سریال را با عنوان "پادری" برای رسانه ملی ساخت اما نتوانست تجربه موفق "دودکش" را تکرار کند.

به نظر بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، مهم ترین شاخصه و ویژگی این سریال را جدای از بازی خوب بازیگران توانمندش به ویژه ترکیب امتحان پس داده هومن برق نورد و بهنام تشکر می بایست در پرداخت بی تکلف، ساده و خودمانی زندگی عادی یک خانواده که با مشکلات ملموسی روبرو هستند، دانست؛ مشکلاتی که در این سال ها بسیاری از خانواده های ایرانی به نوعی با آن ها مواجه بوده اند و از این رو به راحتی با شخصیت های اصلی قصه ، هم ذات پنداری می کنند.

در این سریال، با وجود این که دست نویسنده تا حدودی خالی بوده، ولی کارگردان پرداخت نسبتاً خوبی به جزئیات و روابط و مناسبات آدم‌ها داشته تا جایی که نمره قبولی در بحث شخصیت پردازی و استفاده درست از کاراکترها در جای خود دریافت می کند.

در عین حال به جز چند مورد خاص، سریال در ارایه پیام دینی متناسب با ماه مبارک رمضان به سمت القای پیام های شعاری گل درشت نمی رود و همین هم جزو محاسن این سریال به شمار می رود؛ این نکته از این رو حایز اهمیت است که یکی از دلایل زدگی مخاطب در تماشای این گونه آثار مناسبتی بیان پیام های گل درشت و شعاری و کلیشه ای است و انصافاً در این اثر تلویزیونی از این حیث کمتر شاهد این مساله بودیم.

از سوی دیگر لطیفی در مقام کارگردان به دنبال سر کار گذاشتن مخاطب نیست، چه آن که به سر راست ترین شکل ممکن، حرف خودش را می زند و از قضا انسان های داستانش نیز با او هم زبان و هم روحیه هستند.

همچنین نباید از نظر دور داشت که صحنه پردازی و توصیف مکانی نیز در این سریال به خوبی از آب درآمده و این نکته نیز در همذات پنداری مخاطب با سریال بسیار موثر بوده است.

نکته حایز اهمیت دیگر این که "دودکش" نشان داد که بدون شارلاتان بازی و شلوغ کاری بی خود و ادعاهای گزاف می توان در ماه مبارک رمضان آن هم از قاب تلویزیون، لبخند را بر لبان مخاطب ایرانی نشاند و در ضمن به اخلاق و باورهای دینی مردم نیز آسیبی نرساند.

این سریال نشان داد که می شود برنامه هایی تولید کرد که شخصیت هایش به جای آن که همه خودخواه و درغگو باشند، همگی در درونشان با وجود تمام کمبودها و نقایص اخلاقی ، قلب و دل پاکی داشته باشند و حتی شخصیت های خاکستری آن هم چنین باشند.

به دیگر سخن ، دودکش روایتگر انسان هایی است که یا همچون نصرت دچار فقر و تنگدستی و بیکاری هستند و یا مانند فیروز با وجود داشتن یک ملک چند میلیاردی که در آن کار می‌کنند به سختی پول در می‌آورند و لذا جزو اقشار متوسط به پایین جامعه محسوب می شوند، اما با این حال در سریال سعی بر این بوده که به آن ها و مشکلات اقتصادی شان به شکل محترمانه ای و نه توهین و تحقیر آمیز، نگریسته شود.

۳۱۳/۸