به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، دکتر غلامعلی قاسمی شامگاه یکشنبه در نشست آسیب شناسی وضعیت کشورهای اسلامی در پیشبرد حقوق بشر از دیدگاه اسلام در دفتر کمسیون حقوق بشر اسلامی در قم، گفت: اعلامیه اسلامی حقوق بشر در سال 90 میلادی در قاهره وارد ادبیات حقوق بشری شد و ابعاد مختلفی را نیز به خود اختصاص داده است.

وی افزود: طرح بحث حقوق بشر اسلامی در دهه 90 میلادی به این شکلی که امروز وجود دارد، به دلیل تحولات این دهه مطرح شد؛ با فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی و انفجار اطلاعات و بروز سازمان های غیردولتی و القای پیروزی جهان سرمایه داری، کشورهای اسلامی نیز تحت این موج قرار گرفتند.

قاسمی اظهارکرد: پس از اقدامات مطالعاتی این طرح مطرح شد؛ مهمترین مساله ای که کشورهای اسلامی را از پیگیری این هدف بازداشته است(از نظر قدرت های جهانی) رفتار دوگانه قدرت های جهانی نسبت به مساله موازین حقوق بشر و نظارت بر آن در جوامع ملی آنها نسبت به سایر کشورهای شرقی و آسیایی و آفریقایی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه مفید اظهارکرد: قدرت های جهانی در سطح جهانی برای خود، موازین حقوق بشری را در حد بالایی می پسندند و حمایت می کنند، ولی در روابط خود با کشورهای اسلامی و شرقی و آفریقایی، رفتار و زبان آنها حقوق بشری و انسانی و عدالت محوری نیست بلکه بر پایه منافع و گسترش قدرت و دایره نفوذ خود کار می کنند.

وی گفت: در این سالها شاهد بوده ایم که آنها نسبت به نقض حقوق بشر در میان حامیان خود ساکت هستند و نسبت به کشورهای مستقل نیز به شدت سخت گیر هستند و برای آنها پرونده های گسترده ایجاد می کنند؛ این مساله، ما را از پیگیری ترویج و اجرای حقوق بشر در کشورهای خود دور می کند و باعث شده است که نتوانیم تفکیکی برای خود قائل شویم.

عضو هیئت علمی دانشگاه مفید افزود: نهادینه شدن حقوق بشر اسلامی یا حقوق بشر در جوامع اسلامی بدون تکیه به اسلام و نهادهای دینی و بدون حرکت در بستر اسلامی منتج به نتیجه نخواهد شد و بلکه آثار برعکسی نیز خواهد داشت.

قاسمی اظهارکرد: یکی از راه های مهم برای نهادینه کردن حقوق بشر در جوامع اسلامی، تکیه به سنت ها و رفتارهای اخلاقی اسلام است؛ یعنی همانگونه که نبی مکرم با اخلاق و رفتار خویش در جامعه، تمدن ایجاد کردند( با موانع و مشکلات عدیده) باید بدانیم که در جامعه اسلامی در این ظرف و گفتمان اسلامی می توانیم حقوق بشر را رشد دهیم.

استاد دانشگاه مفید یادآورشد: در عرصه مفهوم، به عقیده برخی که اعلامیه حقوق بشر اسلامی خروجی آن برای کارشناسان بود ولی در ایران روی این مساله کار جدی انجام شد و مرحوم علامه جعفری روی این مساله کارهای جدی انجام دادند؛ ایشان معتقد هستند که بیش از 80 درصد مشترکات در آن مواد وجوددارد.

وی گفت: احکام اسلامی باید بر سرجای خود باشد ولی همان احکام اسلامی و همان حدود در جامعه ای که احکام اسلامی باشد پذیرش آن نیز بیشتر است؛ وقتی امام علی(ع) نزد قاضی کوفی در کنار یک فرد یهودی قرار می گیرد، آن جامعه به مسایل حقوقی نیز تن می دهد زیرا عدالت را از عمق جان مشاهده کرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه مفید افزود: وقتی 80 درصد اشتراکی در بین جوامع اسلامی وجود دارد باید روی این مسایل تاکید کنیم ووقتی این قواعد را به خوبی و با انگیزه اسلامی اجرا کنیم، قطعا نهادهای غربی نیز نگاه جامع تر و کامل تری به ما خواهد داشت و ارتباطات نیز در مسیر بهتری قرار می گیرد.

قاسمی اظهارکرد: سازمان همکاری های اسلامی کمیسیون مستقل حقوق بشر اسلامی در سال 2011 تاسیس شد و از 6 سال قبل از آن نیز این بحث وجود داشت؛ این کمسیون مستقل یک رکن فرعی از سازمان همکاری اسلامی است که قرار بود 18 عضو مستقل از کشورهای اسلامی داشته باشد همچون عرصه نظام بین المللی کشورهای اسلامی عملا مانع پیشرفت کار کمسیون می شود؛ اضافه بر اینکه دبیرخانه این کنفرانس تحت نفوذ عربستان است.

عضو هیئت علمی دانشگاه قم یادآورشد: اگر بتوانیم این مساله حقوق بشری را موازین مورد پذیرش خود را به خوبی اجرا کند می تواند به یک مدل جدی در عرصه بین المللی مبدل شود؛ کشورهای غربی صلح عادلانه را بر نمی تابند بلکه صلح همراه با منافع خود را می طلبند.

وی گفت: امروزه در مواجهه با کشورهای غربی نباید دست از این پروژه جدی حقوق بشر اسلامی، اجتماعی و اقتصادی و مدنی وسیاسی و بهداشتی و محیط زیستی و.. برداریم. 

عضو هیئت علمی دانشگاه مفید افزود: مرجعیت دینی امروز در عراق تکیه گاه اقلیت های غیر مسلمان و مسلمانان غیر شیعه شده است و در ایران اسلامی نیز جهان غرب باید از تلاش و کاربزرگ جمهوری اسلامی در کنترل خشونت در عراق و سوریه و حقوق اقلیت های داخل تقدیر کند؛ اگر جمهوری اسلامی این کار بزرگ را انجام نمی داد این تفرقه و افراط ها منطقه و جهان را به آتش می کشید.