حجت الاسلام سید علی آتش زر در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به اکران این روزهای فیلم سینمایی "مغزهای کوچک زنگ‌زده" به کارگردانی و نویسندگی هومن سیدی و تهیه‌کنندگی سعید سعدی اظهار داشت: این فیلم محصول سال 96 سینمای ایران است که در جشنواره فیلم فجر سال گذشته نیز در برخی بخش ها جوایزی را نصیب خود کرد.

وی افزود: آنچه در نگاه اول قابل توجه است این که فیلم متفاوتی را بر روی پرده مشاهده می کنیم که چه در فرم و چه محتوا این تفاوت محسوس است اما آن چیزی که به خصوص در این فیلم بسیار به چشم می خورد، نحوه ارتباط با مردم و تماشاگر است از این حیث که این فیلم ، اثری نیست که به گونه ای اوقات فرح بخشی برای مردم ایجاد کند.

این منتقد اضافه کرد: البته ناگفته نماند که "مغزهای کوچک زنگ زده" ممکن است از جهاتی باعث جلب توجه در گیشه شود اما در کل چندان خوشایند تماشاگران و مخاطبان نخواهد بود و به نظر نمی رسد که همچون برخی فیلم های مثلاً کمدی به فروش چندان بالایی هم دست پیدا کند.

این کارشناس و منتقد حوزوی همچنین بیان داشت: با این حال جالب است که همین فیلم عنوان بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را نیز به دست آورد ، منتهای مراتب باید توجه داشت که اساساً مخاطب جشنواره فیلم فجر با عموم مردم از حیث گرایش و سلیقه تا حدودی متفاوت است چرا که معمولاً در جشنواره کسانی به تماشای فیلم های سینمایی می روند که نگاه خاصی به سینما دارند و فیلم به عنوان فیلم برایشان حایز اهمیت است.

وی گفت: بر اساس قواعد گیشه اگر فیلمی تنوع فرمی داشته باشد تا حدی می تواند باعث جلب مخاطب شود با این وجود این فیلم از حیث مضمون ، بسیار سیاه و تاریک است و در سراسر فیلم این سیاهی و ناامیدی چه در ابتدا، چه در میانه و چه حتی پایان بندی مضمونی نیز مشهود است و گویا سرانجام شخصیت اصلی قصه به هیچ اُمیدی ختم نمی شود.

حجت الاسلام آتش زر همچنین خاطرنشان کرد: از سویی به عقیده بنده اگرچه داستان این فیلم در ایران می گذرد و بازیگرانش نیز ایرانی هستند اما هیچ هویتی از ایران در آن وجود ندارد و به نظر می رسد که کارگردان از برخی فیلم های غربی گرته برداری کرده و یک فیلم گنگستری کوچه بازاری و پایین شهری را ساخته که با همه تلاش کارگردان گویا هیچ نشانی از هویت ایرانی ندارد و در ضمن هیچ معضل و یا مشکل و یا مساله ای را از جامعه ایرانی بیان نمی کند.

وی ادامه داد: از دیگر منظر نیز می بینیم که تمام شخصیت پردازی ها و ماجراها در فیلم به گونه ای است که گویا قضایا در خلأ می گذرد و لذا یک بی هویتی تمام بر کل فیلم سایه گسترده است که از نگاه تماشاگر حرفه ای و منتقدان مغفول نمی ماند.

وی گفت: در واقع آنچه قابل توجه است این که تماشاگر بعد از این فیلم با یک تیرگی و ناامیدی در کلیت اثر مواجه می شود که این مساله به خصوص در بحث هویتی در زیرساخت مضمونی اثر نیز قابل رویت است.

این منتقد و تحلیلگر سینما و تلویزیون همچنین در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص سطح بازی ها در فیلم "مغزهای کوچک زنگ زده" نیز بیان داشت: نوید محمدزاده به عنوان شخصیت اصلی در این فیلم نقش پسری را بازی می کند که بعد مشخص می شود که متعلق به آن خانواده نیست و نسبت به خواهرش با یک غیرت و احساس تعلقی برخورد می کند و بعد می فهمد که اصلاً خواهر او نبوده است و لذا همان طور که عرض شد، سازنده یک بحران هویت تاریک و سیاهی را به تصویر کشیده ولی این که چرا این نوع رویکرد را فیلمساز و نویسنده اثر دنبال می کند، بحث مجزایی است که در مجالی مفصل باید به آن پرداخت.

وی افزود: هومن سیدی در مقام کارگردان و نویسنده می خواسته فیلم متفاوتی با موضوع بزهکاری ها و آسیب های اجتماعی بسازد و این تفاوت البته باعث شده که آ« سیاهی و تاریکی و بی هویتی ملموس و مشهود باشد که البته هر سینماگری حق دارد نسبت به مسایل اجتماعی طرح بحث کند اما این که این هویت اساساً متعلق به ایرانی و حتی فرد جهانی نیست مشکل فیلم می باشد چون از ارتباط انسان های بی ریشه و بی هویت روایتگری می کند.

حجت الاسلام آتش زر ابراز داشت: نکته حایز اهمیت دیگر در رابطه با این اثر آن است که به هر حال سینما رسانه ای است که در آن باید به جزییات توجه داشت چرا که سینما رسانه نمایشگر است که باید نمود عینی داشته باشد و نشانی از فرهنگ را به تصویر بکشد.

وی گفت: با این توضیح و تفسیر، این فیلم این نشانه های فرهنگی را ندارد و نهایتاً یک سری درگیری ها و کشمکش هایی را به تصویر می کشد که بیشتر شبیه ارتباط های حیوانی است تا ارتباط های انسانی.

وی افزود: از دیگر سو حتی اگر بحث هویتی هم می کند، بحثی است که درسطح مانده ، به این خاطر که به هویت انسانی و فرهنگی شخصیت ها راه نبرده است.

این کارشناس حوزوی عرصه سینما و هنر همچنین تاکید کرد: از این منظر به نظر می رسد که مغزهای کوچک زنگ زده، فیلمی است که متعلق به سینمای ایران نمی توانسته باشد و اساساً فیلم افتخار آمیزی نیست گرچه کارگردان زحمت زیادی کشیده و به لحاظ مضمونی و فرمی سعی کرده اثری متفاوت بسازد.

وی گفت: در رابطه با بازی ها نیز نوید محمدزاده همچنان تکرار بازی های قبلی را در این کار دارد و حداقل از منظر شخصیت اصلی قصه، نوآوری چندانی را شاهد نیستیم.

۳۱۳/۸