چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۷ - ۱۳:۱۹
ویژگی های پنجگانه قانون /نقش محوری قانون در تحقق عدالت

حوزه/ نماینده مجلس خبرگان رهبری، برخورداری از عنصر الزام، تساوی پذیری، ایجاد وفاق حقوقی، شکل گیری بر اساس اصل تفکیک، قدرت بر تنفیذ اخلاق به درون مناسبات اجتماعی را ویژگی های پنجگانه قانون برشمرد و گفت: به همین دلیل قانون دارای نقش و جایگاهی کانونی و محوری در جهت تحقق عدالت است.

به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی امروز در همایش" حقوق به مثابه ابزار عدالت اجتماعی(تجربه ایران و روسیه)"  که در دانشگاه مفید قم برگزار شد، خاطرنشان کرد: قانون، مرحله نهایی، حاصل و چکیده فعالیت حقوقی، تجسم بخش دقت ها، نظریه­ها، ادبیات و ظرفیت­های حقوق در جامعه و ساحت­های اجتماعی است.

وی با اشاره به این که قوانین معطوف به عدالت بدون داشتن راهبردهای نیرومند پیشاتقنینی و پساتقنینی، خود، گرفتار تبعیض و بی عدالتی می شود، گفت: جمهوری اسلامی می کوشد تا رابطه ای مستحکم میان قانون با فلسفه و منطق شریعت ایجاد کند و از این رهگذر عدالت را در جامعه متحقق کند.

 وی همچنین گفت: قانون، حقوق را از عالم فکر، اندیشه و نظر به زمین واقعیت منتقل و آن را برخوردار از کارکرد اجتماعی و نقش سازنده در برابر مشکلات اجتماعی می کند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی بیان داشت: قانون حتی می تواند فلسفه ای که در ورای یک نظام حقوقی قرار دارد را به عرصه جامعه انتقال دهد و از آن چارچوبی جهت دهنده به حرکت های اجتماعی بسازد.

 وی افزود: از همین خاستگاه است که حقوقی که در ورای قانون در جمهوری اسلامی قرار دارد می­‌کوشد تا حامل منطق و فلسفه فقه اسلامی و دارای رابطه ای مستحکم با شریعت باشد..

*قانون و عدالت

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: قانون در جهت تحقق عدالت از نقش اساسی، زیربنایی و با ابعاد اجتماعی گسترده برخوردار است، به این  معنا که شکل گیری فعالیت‌ها و کوشش­‌های دیگر در جهت تحقق عدالت، زمانی می‌تواند معنا، جایگاه و نقش درست خود را باز یابد که پیرامون محور قانون تنظیم و شکل بگیرند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به اینکه قانون دارای یک نقش کانونی و محوری در جهت تحقق عدالت است، گفت: از جمله فوائد قانون در این زمینه، دستیابی به امکان تنظیم و تدوین راهبردهای معطوف به قانون است تا جامعه بتواند از رهگذر این راهبردها به تقویت قانون در مسیر اجرای عدالت دست بزند و رویکرد به عدالت را هرچه بیشتر با تکیه بر قانون اجتماعی کند.

*برخورداری قانون از عنصر الزام

وی گفت: با توجه به اینکه عدل در برابر ظلم قرار دارد، "الزام" به مثابه یک عامل تعیین کننده در مقابله با ظلم ضروری و اجتناب ناپذیر می‌گردد.

*تساوی پذیری

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی اظهار داشت: اگر یک قانون در یک زمینه خاص نقض شود جرأت بر ظلم و نادیده گرفتن عدالت در جامعه رفته رفته به یک پدیده اجتماعی بدل می‌شود، گویا قانون خط قرمز است.

وی تصریح کرد: وقتی قانون به عنوان حافظ عدالت غیر مهم گردد و بر نقض آن جرأت پدید آید این به بی تعهدی و بی توجهی نسبت به عدالت در جامعه دامن می­زند.

*ایجاد وفاق حقوقی

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: یکی از نقش­های بسیار مهم قانون در بسط عدالت، جلوگیری از فرو افتادن جامعه به تشتت حقوقی و هرج و مرج در تفسیر حقوقی از حقوق افراد است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی افزود :بی گمان "وفاق حقوقی" یا "توافق حقوقی بر یک مرجعیت حقوقی به هنگام اختلاف" به مثابه شرط لازم برای تحقق عدالت در جامعه است.

وی افزود: اگر در جامعه­ای این وفاق یا توافق شکل نگیرد و به جای آن، هرج و مرج حقوقی پدید بیاید، عدالت، شرط لازم برای تحقق را از دست خواهد داد.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی بیان داشت: قانون تاثیر بسیار مهم خود را در این زمینه از رهگذر ایفای نقش بازدارنده در قبال دو عامل اساسی تاثیر گذار بر ایجاد تشتت حقوقی مانند"حق بجانب گرایی در تفسیر حق" و" نارسایی فکری افراد و گروه های جامعه در تحلیل حقوقی" به انجام می­رساند.

*شکل گیری قانون بر اساس اصل تفکیک

نماینده مجلس خبرگان رهبری گفت: قانون با بهره­گیری از اصل تفکیک حقوقی می تواند به قویترین و هموار ترین جاده برای حرکت به سمت عدالت در حوزه‌های مختلف اجتماعی بدل شود.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی بیان داشت: فقه اسلامی نیز اصل تفکیک بین موقعیت‌های مختلف، موضوعات متفاوت، و شرایط، اوضاع و احوال متعدد و متنوع را به صورت برجسته­ای در نظر گرفته است، بنابراین، اگر بتوان رابطه فقه و حقوق را بدرستی تعریف کنیم می­توانیم اصل تفکیک را در قانونگذاری به صورت مؤثر و معناداری دنبال نمائیم.

*قدرت قانون جهت تنفیذ اخلاق به درون مناسبات اجتماعی

ریس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان داشت: اخلاقی که پای به ساحت فرهنگ نهاده است می‌تواند تاثیری سازنده و شگرف را در جامعه بر جای بگذارد،  اگر خمیر مایه ها و عناصر فرهنگی را اخلاق تشکیل دهند اخلاق دست بالایی و غیر قابل قطع شدنی را در جامعه پیدا می کند.

وی ادامه داد:  اخلاق می­‌تواند از دو کانال قانون و فرهنگ به جامعه نزدیک شود و مناسبات جامعه را تعدیل، تصحیح و تلطیف کند، قانون است.

*رابطه اخلاق و عدالت

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به اینکه اخلاقی کردن جامعه به ایجاد و تقویت قوی ترین بسترهای عدالت منجر می­شود؛ گفت: اگر انگیزه‌های فراتر از عدالت خواهی در جامعه ای پای بگیرد، انگیزه های معطوف به عدالت نیز امکان استقرار و توسعه به صورت بهتر و بیشتری پیدا خواهد کرد.

وی گفت: غیاب اخلاق در قانون،  قانون را در ایفای نقش خود در قبال اصلی‌ترین وظیفه آن یعنی ایجاد عدالت کم توفیق می­‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی بیان داشت: نقش دیگر اخلاق در قبال عدالت، نقشی است که از رهگذر ایجاد اطمینان در جامعه پدید می­آورد،  اخلاق اگر بتواند به صورت فراگیر در جامعه حضور به هم برساند، آرامش و اطمینان را در انسانها خلق می­کند.

وی ادامه داد: اگر بپذیریم که بخشی از خاستگاه‌های ظلم، فضای بی اطمینانی و فقدان آرامش روحی در جامعه است، می­توانیم به خوبی دریابیم که جامعه برخوردار از اخلاق جامعه­ای است که کمتر در آن خاستگاه­های ظلم و بداندیشی صورت می­گیرد.

عضو خبرگان رهبری گفت: محبت اجتماعی که رهاورد اخلاق است به انسان و جامعه اطمینان می­دهد و اطمینان را در سطح جامعه، پدیده‌ای اجتماعی می­کند و به همین جهت است که قرآن بر ضرورت پیدایش اطمینان در سطح مناسبات شهر تاکید می­ورزد.

همایش حقوق به مثابه ابزار عدالت اجتماعی (تجربه ایران و روسیه) امروز چهارشنبه با حضور شخصیت هایی از کشورهای ایران و روسیه در دانشگاه مفید قم برگزار شد.

در این کنفرانس دکتر تالیا خابرییوا رئیس موسسه قانونگذاری و حقوق تطبیقی روسیه نیز سخنرانی کردند.

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • منتشرشده: ۱
  • در صف بررسی: ۰
  • غیرقابل‌انتشار: ۰
  • m IR ۱۴:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۳/۱۷
    ازانجا که قوانین تعریف کننده حقوق و مسئولیتها و مجازاتهای بازدارنده با کمترین هزینه هستند، تفاوت فرهنگها و ارزشها موجب سخت شدن وضع قوانین کارامد و اجرای انها میشود. قوانین شاهرگ حیاتی جامعه محسوب و ناکارامدی یا تضعیف انها جامعه را در هرج و مرج و ناامنی و بحرانهای بیشمار گرفتار میکند.