به گزارش خبرنگارخبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام محمدجواد محسنی، در نشست علمی عوامل و زمینه های کاهش باورهای دینی جوانان درافغانستان با اشاره به عوامل درونی و بیرونی زمینه ساز کاهش باورهای دینی در جامعه به ویژه نسل جوان، اظهار داشت: درباره میزان کاهش باورهای دینی در میان جوانان افغانستان، تاکنون پژوهش دقیقی صورت نگرفته است و تمام موارد بیان شده بر اساس مشاهدات و به صورت نسبی است. در حقیقت دینداری به معنای میزان التزام عملی و نظری به دین است و در اینباره باید ضمن یک تحقیق مفصل، الزامات دینداری در افراد بر اساس شاخص های تعیین شده سنجیده شود.
وی یکی از عوامل مهم در کاهش باورهای دینی را ضعف پایه های علمی و تقلیل یافتن دین به برخی مناسبات اجتماعی و فرهنگی دانست و ابراز داشت: این تقلیل گرایی یکی از دلایل کاهش دینداری در میان جوانان به ویژه قشر دانشجو است. در تصور انسان محور که از غرب نشأت می گیرد، از آنجا که انسان محور و مدار همه چیز قرار دارد، بجای آنکه پرسیده شود دین از انسان چه می خواهد، این سوال مطرح است که انسان از دین چه انتظاری دارد. در برخورد جوان برآمده از خانواده ای متدین با این تلقی کارکردی از دین موجود در جامعه، تعارض معرفتی روی می دهد که جوان باید یکی را انتخاب نماید و در این شرایط، انسان طبیعتا مجذوب ارزش های مادی و معنویت های دنیاگرانه می گردد.
سخنران نشست ایجاد شبهه در نسل جوان در دو بُعد ناسازگاری دین با عقل و ناسازگاری دین با علم را دومین عامل کاهش باورهای دینی در جوانان برشمرد و خاطرنشان کرد: متولیان دین برای پاسخگویی به این شبهات که با ارائه استدلال های نادرست و طرح فرضیات خیالپردازانه مطرح می گردند، نقش برجسته داشته و باید برای دفع این شبهات به مبانی معرفتی دین کاملا مجهز و مسلط باشند.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام نجیب الله نوری، ضمن تایید کاهش میزان باورهای دینی در میان جوانان و دیگر اقشار جامعه افغانستان، به بیان عوامل این رویداد پرداخت و گفت: در تحقیقات صورت گرفته بین المللی، بیشتر افرادی که در خانواده های متدین به الحاد روی آورده اند، در خانه با پدیده پرخاشگری مواجه هستند. یکی از نیازهای اساسی انسان، عشق و محبت است که اگر در خانواده ارضا نشود زمینه ساز مشکلات متعددی از جمله رویگردانی از ارزش های خانواده می گردد.
وی ادامه داد: معمولا برای فرزندان در سنین کودکی و نوجوانی، کنجکاوی شناختی و معرفتی پدید می آید که اگر به درستی به سوالات آنان پاسخ داده نشده و این حس پرسشگری سرکوب گردد، موجب سست شدن باورها در دوره جوانی خواهد شد.
سخنران نشست، با تاکید بر الگوپذیری کودکان و نوجوانان، ابراز داشت: بخش زیادی از یادگیری کودکان با الگو گرفتن از والدین محقق می گردد. اگر آنان از والدین خود بی اعتنایی نسبت به مسائل دینی و یا اعمالی مانند دروغگویی، سبک شمردن عبادات و ... را مشاهده نمایند، دچار تعارض می شوند . این مسئله می تواند در سحطی وسیع تر، در نسبت علمای دین و مردم جامعه نیز شکل بگیرد. پس از روی دادن این تعارض، شاهد رجوع به ساده ترین راه که بی مبالاتی دینی است خواهیم بود.
حجت الاسلام نوری در ادامه به تبیین نقش نظام آموزشی در میزان پایبندی به باورهای دینی در میان جوانان پرداخت و اذعان داشت: متاسفانه در نظام آموزشی فعلی افغانستان، سهل گیری و بی اعتنایی زیادی در بخش آموزش مسائل دینی مشاهده می شود. استفاده از اساتید کم دانش، عدم ساختار مشخص آموزش مباحث دینی در نظام آموزشی و ضعف متون و کتب درسی، از مهم ترین مشکلات در این بخش به شمار می آید.
سخنران نشست با مهم برشمردن خروج عالمان دینی از موضع انفعالی پاسخگویی دائمی نسبت به شبهه افکنی ها، بر لزوم حضور علمی فعالانه و پرداختن به ضعف های آشکار مبانی فکری جریان های ضد دینی تاکید کرد و یادآور شد: احساس حقارت علمی در برابر غرب یکی از دلایل اصلی ضعف باورهای دینی در میان جوانان است. برخی در لباس روشنفکری تصور می کنند برای پیشرفت و توسعه باید مانند غرب رفتار نمود و اولین قدم آنان نیز پشت پا زدن به اصول دینی است.
