به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه» از مشهد، حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، عضو گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان، در نشست تخصصی رجال پژوهی با بیان این که بنابر کتاب الوجیزة فی الرجال، تالیف شیخ بهایی، حدیث حکایت از قول، فعل و تقریر معصوم دارد، گفت: اخبار، افعال و اقوال پیامبر و امامان به عنوان حدیث شناخته می شود.
وی با بیان این که اخبار و اقول رسول الله(ص) اگر به صورت متواتر آمده باشد دارای حجت ذاتی است و اگر خبر واحد باشد در صورت عدم مخالفت با قران و سنت و عقل و اجماع نیازمند حجیت است، بیان کرد: سید مرتضی چنین می گوید که خبر واحد حجت نیست اما شیخ طوسی می گوید خبر واحد حجت است و از علامه حلی به بعد تا کنون مشهور خبر واحد را حجت می دانند.
استاد حوزه علمیه خراسان با بیان این که دلائلی بر حجیت خبر واحد وجود دارد، اما اهل سنت سه مدخل حجیت قول، قعل و تقریر رسول الله(ص) را بحث می کنند و کتاب حجیت السنه دارند، خاطر نشان کرد: در این زمینه عده ای سنت پیامبر(ص) را از ریشه منکر شدند و کسانی هستند که میدان باز کردند که می گویند سنت حجیت نیست و همان شبهه مستشرقین را مطرح می کنند که مهمترین اشکال به سنت رسول الله این است که می گویند سنت رسول الله تا سال 150 جمع آوری نشد و شبهه می کنند که ما سنتی نداریم و باید به قرآن روی بیاریم در صورتی که برخلاف نظر آنان، امروز سخنان پیامبر(ص) و اهل بیت برای ما حجت است.
حجت الاسلام والمسلیمن ربانی بیرجندی با بیان این که حدیث با سخنان و فقه رسول الله(ص) پیدا شد و اهل سنت قول صحابه را نیز حجت می دانند اما شیعیان قول صحابه را حجت نمی دانند، بیان کرد: آنان قول ائمه ما را اگر از رسول الله(ص) نقل نشده باشد قبول ندارند به این جهت امام باقر(علیه السلام) حدیثی را از جابر نقل می کردند چراکه اهل سنت برایشان حل شده است که حضرت باقر جابر را دیده و جابر نیز از صحابه رسول الله(ص) است و حرف او معتبر می باشد.
استاد حوزه علمیه خراسان با بیان این که حدیث در زمان رسول الله(ص) تولید شد و اولین علمی که به خدمت حدیث در آمد نیز علم جرح و تعدیل بود و اینطور بود که اینان راوی را ثقه یا ضعیف می دانستند که این دانش به بیان اصطلاحات جرح و تعدیل می پردازد.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی با بیان این که زمانی که خلیفه اول و دوم آمدند، بیش تر سنت ها از طریق خلیفه دوم مطرح شده و آنان منع نقل یا کتابت حدیث توسط دیگران را به راه انداختند، گفت: مردم هم به علت ترس و دریافت جیره از دولت، خود را در برابر دولت قرار نمی دادند و حدیث فراموش شد.
استاد حوزه علمیه خراسان با بیان این که در برابر منع تدوین حدیث، نظریه استاد مهدوی راد وجود دارد که ایشان در کتاب تدوین السنه الشریفه مدعی هستند که سنت رسول الله به وسیله امیر مومنان(ع)، حضرت فاطمه(س)، ابوذر و سلمان و نه به وسیله کسانی که در دستگاه حکومت رفت و آمد اطراف خلفا داشتند نوشته می شده است، بیان کرد: این جریان تا زمانی که عمر بن عبد العزیز به خلافت رسید ادامه داشت که از نظر اموی ها خلیفه پستی بود.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی با بیان این که عمر بن عبد العزیز مردم را تشویق و افرادی را ارسال کرد که نزد مردم بروید و هر کس از رسول الله(ص) حدیثی حفظ داشت نقل کنند، تصریح کرد: بدین ترتیب احادیث رسول الله(ص) را می گرفت و هدیه می داد که اینجا زمینه جعل احادیث به وجود آمد که به تدریج احادیث دروغین و بدعت ها زیاد شد و طرفداران خلیفه به نفع امامشان حدیث جعل می کردند و این خاستگاه که پیدا شد، علم جرح و تعدیل اولین راهی بود که مورد توجه آنان قرار گرفت تا راویان دروغین را از غیر دروغین جدا کند.
شایان ذکر است؛ گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، «دوره تخصصی علوم حدیث» برگزار میکند و همچنین از مقالات علمی جهت نشر در دو فصلنامه «مطالعات اعتبار سنجی حدیث» حمایت میکند؛ متقاضیان میتوانند با مراجعه به دفتر مدرسه آیتالله خوئی (ره) یا تماس به شماره ۰۹۳۳۹۰۳۹۲۲۰ نسبت به ثبت نام در دورهها یا ارسال مقالات اقدام نمایند.
انتهای پیام ۳۱۳/۴۹