به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از بیرجند، سال‌ها است عزاداری‌های سنتی در کشور به عنوان میراث به‌جامانده از گذشته مورد تأکید مراجع و علما قرار گرفته است.

یکی از کهن‌ترین آیین‌های عزاداری در استان خراسان‌جنوبی بی‌شک آیین بیل‌زنی در شهر خوسف است، مراسمی که قدمت آن را تا حدود ۷۰۰ سال هم تخمین می‌زنند. بیل‌زنی تنها مراسم ماه محرم در خراسان‌جنوبی است که در هیچ یک از شهرستان‌های دیگر به چشم نمی‌خورد.

این مراسم تنها در شهر خوسف در ظهر عاشورا برپا می‌شود. مراسم بیل‌زنی در این شهر سابقه طولانی داشته و به اعتقاد مردم این مراسم در سال ۱۳۲۷ شمسی ممنوع شد و برگزار نشد ولی پس ازمدتی دوباره به مرحله اجرا درآمد. برای برپایی این مراسم در هر یک از دو هیأت خوسف دو دسته پانزده نفری که مجموعاً چهار دسته هستند تشکیل می‌شود، هر یک از نفرات که بیشتر آنها کشاورزان هستند، بیل به دست، دایره‌وار و به هم چسبیده بیل‌های خود را به طرف آسمان می‌گیرند و در هنگام حرکت هر یک از نفرات به هوا پریده و تیغه بیل خود را به بیل‌های دیگر می‌زند و همه با هم یک صدا «حیدر - علی» می‌گویند.

مراسم بیل زنی در واقع نمادی از تقابل لشکر کفر با سید الشهداء است، کشاورزان خوسفی در این مراسم تلاش دارند تا مراسم خاک سپاری بدن مبارک امام حسین(ع) توسط قبله بنی اسد در روز 13 محرم که با استفاده از بیل و دیگر ابزاری که داشتند، صورت گرفت را به نوعی شبیه سازی کنند. مراسمی که شبکه های سلطنت طلب خارجی این آیین مذهبی را مورد شیطنت قرار دادند و متاسفانه برخی کانال های داخلی هم به این موضوع دامن زدند.

داستان هدفمند تخریب آیین سنتی مردمان خوسف

اما داستان از آنجا شروع شد، پیج مجری شبکه سلطنت‌طلب و مبتذل من‌وتو و مجری معلوم‌الحال آن «سالومه سیدنیا» آغازگر هجمه ها بود، وقتی که او با تمسخر این آیین سنتی، شروع یک پروژه هدفمند را رقم می‌زند.

متأسفانه با شیطنت پیج‌های بیگانه و دامن زدن برخی شبکه های داخلی در فضای مجازی و اکتفا کردن به یک یا دو جمله در معرفی این آیین سنتی عزاداری، از عدم آشنایی مردم سایر نقاط کشور با این نوع عزاداری سوءاستفاده شده و موجب استهزاء عزاداری سیدالشهدا (ع) شده است.

همنوایی برخی داخلی ها با شبکه های ضد انقلاب

حجت الاسلام شاهبیگی امام جمعه خوسف در گفت و گو با خبرنگار «حوزه» در بیرجند با اشاره به توهین شبکه معاند به آیین سنتی بیل زنی مردمان خوسف گفت: با کمال تأسف مشاهده کردیم که با جوسازی یک شبکه معاند و در ادامه در اثر عدم اطلاع برخی افراد از کیفیت عزاداری و مراسم بیل زنی خوسف، در حق خوسف و عزاداری اصیل آن جفا شده است و به ساحت مردم فرهیخته و ادیب خوسف توهین روا داشته اند.

وی ادامه داد: این شبکه، تصویری مشوش و غلط از روش عزاداری خوسفی ها ارائه کرده و آن گاه آن را به زعم غلط و متوهمانه خود حرکتی ابلهانه خوانده و به دنبال تضعیف و نابودی آیین کهن اسلامی هستند

آیین بیل زنی خوسف  از کهن ترین مراسم های عزاداری است

امام جمعه خوسف آیین بیل زنی خوسف را از کهن ترین مراسم های عزاداری دانست و تصریح کرد: حفاظت و صیانت از آیین سنتی بیل زنی خوسف که در دهه اول محرم اجرا می شود از سبقه تاریخی 700 ساله برخوردار است.

وی به معرفی این آیین پرداخت و افزود:طبق برنامه، چند روز مانده به عاشورا نخل که سمبل عزای امام حسین(ع) است و نماد تابوت و یا خیمه است سیاه پوش می شود. عصر عاشورا هیئت بالا (هیئت حسینی) نخل را با شکوه خاصی به سمت میدان بزرگی که قتلگاه نام دارد حرکت می‌دهد و در بین راه هیئت پایین(هیئت صاحب الزمانی) که به استقبال آنها آمده به هیئت بالا ملحق می شود و دو هیئت با هم به همراه نخل بالا وارد قتلگاه می شوند.

حجت الاسلام شاهبیگی عنوان کرد: در این مسیر ابتدا علم و پرچم ها سپس دسته سینه زن‌ها بعد دسته زنجیر زن‌ها که عظیم‌تر و جوانتر هستند حرکت می‌کنند و بعد از این دو دسته نخل قرار دارد که با آرامش خاصی در حال حرکت است اما در جلو نخل چند چیز جلوه گری دارد و  یکی حلقه ی پرشوری از جوانانی که دودمه های حماسی می‌خوانند و یک گهواره سیاه‌پوش که نماد گهواره علی اصغر امام حسین(ع) است و از همه پر معنی تر گروه بیلی ها است دو دسته حدود 15 نفره که فریاد یا «حسن، حسین، حیدر و علی» دارند.

وی با اشاره به اینکه این مراسم تداعی کننده سه معنا از مراسم طایفه بنی اسد است، افزود: حضور این گروه سه معنا را در ذهن تداعی می‌کند اول اشاره به دفن شهدا توسط طایفه بنی اسد است یعنی گویا امام مظلومان در تابوتی عظیم برای دفن حمل میشود.

امام جمعه خوسف با بیان اینکه  چکاچک برهم خوردن لبه بیل ها تداعی کننده صحنه نبرد است، تصریح کرد: دیدن دسته پرشور جوانانی که حلقه زده اند و دودمه های پرشور دارند، در کنار حرکت هماهنگ بیلی‌ها حس حماسه را منتقل می‌کند و کسی این حالت را خوب درک می‌کند که در قتلگاه خوسف حضور داشته باشد.

حجت الاسلام شاهبیگی به معنای  حرکت بیل ها در این مراسم اشاره و خاطرنشان کرد: حرکت بیلی ها این است که این مردم زحمت کش ابزار کشاورزی خود را در دست گرفته و فریاد یاحسین(ع) سر می‌دهند و با این کار تصمیم دارند کشاورزی آنها نیز رنگ و بوی سیدالشهدا(ع) داشته باشد و بر این تصورند یاد و ذکر حسین (ع) در همه زندگی این مردم جاری است.

وی ادامه داد: وقتی نخل بالا وارد قتلگاه شد، سه دور به صورت آرام آن را حرکت می‌دهند سپس بر زمین می‌گذارند و دو هیئت با همین ترتیب به سراغ نخل پایین می‌روند و با شوری مضاعف آن نخل را نیز به قتلگاه می آورند و بعد از استقرار دو نخل نوحه خوانی و مقتل خوانی و سخنرانی می شود و در انتها جمعیت حلقه ای شکل می دهند و عزاداری سنتی حیدعلی دارند.

سابقه 700 ساله آیین بیل زنی مردمان خوسف

امام جمعه خوسف با بیان اینکه این مراسم از 700 سال قبل هنوز پابرجا مانده است، تاکید کرد: این مراسم از نسلی به نسل بعد انتقال پیدا کرده، به طوری که افرادی که نخل را حمل می‌کنند جایگاه مشخصی دارند همانطور که دسته بیلی ها نیز از کشاورزان محل هستند و پسرها جای پدرها را در این کار نمادین میگیرند.

حجت الاسلام شاهبیگی با بیان اینکه مراسم عزاداری سنتی بیل زنی خوسف ثبت ملی شده است، یادآور شد:چنین مراسم فاخری را مورد تمسخر قرار دهند، خیلی دور از انصاف و جوانمردی و دور از حقیقت است، البته این مراسم تحت عنوان مراسم بیل زنی ثبت ملی شده که عنوان بیل زنی عنوانی نارسا است  اما ثبت ملی این رویداد بسیار بجا بوده است.

وی ادامه داد: این همه معنا و مضمون در مراسم عزاداری در دنیا نادر است و این مردم دیار ابن حسام هستند که نبوغ و هنر در عزاداری آنها نیز موج میزند.

امام جمعه خوسف با بیان اینکه  خوسف خاستگاه عالمان عامل و حکیم است، تصریح کرد: در دورانی که ابعاد عجیب و غریب طبل ها داد خاص و عام را در آورده اینجا هیچ گونه طبلی در دسته های عزا وجود ندارد و در زمانه نوحه هایی با سبک ها و مضمون های مسأله دار در عاشورای پر از شور و شعور خوسف نوحه های سنتی و یا سروده های مردم ادیب خوسف خوانده می شود.

حجت الاسلام شاهبیگی گفت: این همه مرهون مراقبت و اهتمام عالمی مردمی و محبوب به نام مرحوم آیت الله سید احمد عبادی بوده است و همین مراقبت معنوی ایشان باعث شده که روضه ها نیز مستند و عالمانه باشد.
 

سخن پایانی

آنچه مقصود این صحبت است هجمه‌ای هدف‌دار است که این عزاداری سنتی را مورد تمسخر و استهزاء قرار داده است.

از همه فعالان فضای مجازی درخواست داریم با معرفی درست این آیین کهن و رعایت ادب اسلامیِ برخاسته از معارف اهل بیت (ع) با واکنش به موقع و منسجم ضمن محکوم کردن این هجمه هدفمند، موجبات آگاه‌سازی مردم کشور را نسبت به این هجمه فراهم سازید.

انتهای پیام/ ن