حجت الاسلام مهدی جمالی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در بوشهر، درباره مقاله خود با عنوان «رئالیسم انتقادی، انفجاری بزرگ در دنیای علم»، اظهار داشت: مقاله بنده با عنوان «Critical Realism, a new approach to science» با رتبه ISI در کنفرانس بین المللی علوم انسانی اجتماعی، میلان ایتالیا پذیرفته شد و جزو مقالات برگزیده و برتر این کنفرانس قرار گرفت، لذا از بنده جهت سخنرانی در دانشگاه میلان دعوت شده و یک کرسی تدریس به بنده در موضوع رئالیسم انتقادی اختصاص یافته است.

استاد حوزه علمیه بوشهر گفت: کنفرانس بین المللی علوم انسانی و اجتماعی به میزبانی دانشگاه میلان ایتالیا، برترین دانشگاه ایتالیا و با سخنرانی خانم پروفسور الیزابتا در ۲۱ سپتامبر برگزار خواهد شد.

وی در تشریح موضوع مقاله خود گفت: مکتب رئالیسم انتقادی از سه جهت حائز اهمیت فراوان است، اول آن که مکتبی کاملا معاصر و جدید است به طوری که مؤسس آن یعنی روی بسکار [فیلسوف انگلیسی] متوفای ۲۰۱۴ است؛ دوم آنکه تحولی عظیم در فلسفه علوم طبیعی و علوم انسانی اجتماعی ایجاد کرده به صورتی که بسیاری از اندیشمندان بزرگ جهان و نظریه پردازان مطرح دنیا، مانند اندرو سایر، تد بنتون، یان کرایب و... خود را از پیروان این مکتب می دانند و سوم آنکه منابع اصلی این مکتب متأسفانه هنوز ترجمه نشده اند.

حجت الاسلام جمالی بیان داشت: دو کتاب روی بسکار مهمترین منبع این مکتب هستند که از پر ارجاع ترین کتب عملی شناخته شده است. این دو کتاب یکی به نام «A Realist Theory Of Science» در فلسفه علوم طبیعی و یکی هم «The Possibility of Naturalism» در فلسفه علوم انسانی و اجتماعی است. این دو کتاب اصلی ترین منابع مقاله بنده بوده است.

استاد حوزه علمیه بوشهر اضافه کرد: روی بسکار فیلسوف انگلیسی معاصر مؤسس مکتب رئالیسم انتقادی است. بسکار در سال ۱۹۴۴ در شهرک «تدینگتون»  انگلیس به دنیا آمد و در سال ۲۰۱۴ و در سن ۷۰ سالگی در شهر «لیدز»  از دنیا رفت. پدرش یک پزشک هندی تبار بود و مادرش زنی انگلیسی بود که در مدیریت صنعتی مشغول به کار بود. او پس از پایان تحصیلات مقدّماتی در مدرسه‌ «سنت پاول»، دوره‌ای ترکیبی از «فلسفه، سیاست و اقتصاد» با عنوان دوره‌ (PPE) را در «کالج بالیول» دانشگاه آکسفورد آغاز کرد و در سال ۱۹۸۸ با رتبه‌ ممتاز آن را به پایان رساند.

حجت الاسلام جمالی ادامه داد: او در سال ۱۹۷۵ پس از مدتی همکاری با فیلسوف مشهور انگلیسی، هاره در باب فلسفه‌ علوم طبیعی، اثری شاخص را با نام «نظریه‌ی رئالیستی علم»  منتشر کرد که در واقع مانیفست مکتب «رئالیسم انتقادی» محسوب می‌شود. روی بسکار در اواخر عمر مدیر مرکز بین المللی رئالیسم انتقادی وابسته به دانشگاه لندن بود.

وی با بیان اینکه رئالیسم انتقادی رویکردی معاصر و جدید در فلسفه علم و فلسفه علوم انسانی و اجتماعی است، گفت: این رویکرد در فلسفه علم در تقابل با رئالیسم تجربی پوزیتویست ها و ایدئالیسم استعلایی کانت شکل گرفت که براساس آن برخلاف دیدگاه کانت واقعیتی عینی خارج از ذهن وجود دارد و برخلاف دیدگاه پوزیتویست ها این واقعیت منحصر به سطح قابل مشاهده و تجربه نیست.

استاد حوزه علمیه بوشهر گفت: در فلسفه علوم انسانی و اجتماعی نیز این رویکرد در تقابل با رئالیسم تجربی و تفسیرگرایی به وجود آمد که براساس آن واقعیت های اجتماعی هر چند به خاطر هدفمند بودن انسان با واقعیت های طبیعی متفاوت است، ولی به دلیل وجود مکانیسم‌های علّی در هر دو می توان اصول و روش رئالیسم انتقادی را در آن دو جاری دانست.

انتهای پیام/