به گزارش خبرنگارخبرگزاری حوزه، حجت الاسلام کمیل قنبرزاده در نشست علمی با موضوع الگوی اقتصادی شرکت های دانش بنیان بر اساس مبانی اقتصاد اسلامی و با حضور مدیران برخی از شرکت های دانش بنیان کشور برگزار شد گفت: ما به دنبال ارائه نظریه های اقتصاد اسلامی در مقابل نظریه های اقتصادی غرب هستیم.
وی بیان داشت: حوزه علمیه یک نهاد اقتصادی دارد تحت عنوان کارگروه اقتصاد مقاومتی که بیشتر در پی تولیدات علمی مرتبط با اقتصاد است.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: در اینکه چگونه می شود اقتصاد را اسلامی سازی نمود دو رویکرد وجود دارد؛ یکی به روش «عدم مغایرت»، یعنی مدل اقتصادی از غرب وارد می شود و آنجایی از آن که با آموزه های اسلامی تعارض دارد را اصلاح می نماییم؛ این همان رویکردی است که امروز در مورد بانک ها وجود دارد.
حجت الاسلام قنبرزاده عنوان داشت: رویکرد دیگر در اسلامی سازی نظام اقتصادی تولید و استخراج مدل های اقتصادی از دل منابع اسلامی است؛ در این رویکرد با روش های مختلفی تابحال تجربه شده است.
وی گفت: در یکی از روش ها گروهی «حرکت از مبانی» را مطرح کرده اند و معتقدند که اسلامی سازی از فقه آغاز نمی شود بلکه یک قدم قبل تر باید رفت و اول باید مبانی اسلام را شناخت و سپس بر اساس آن سیستم اقتصادی را تدوین کرد و در مرحله بعد سیستم طراحی شده را به فقه عرضه کنیم و ببینیم چه جاهایی از آن را فقه اجازه اجرایی شدن می دهد و با چه جاهایی از آن در تعارض است.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه بیان داشت: افراد شهیری همچون آیت الله مصباح یزدی، حجج اسلام والمسلمین میرباقری و یوسفی در گروه قائلین به حرکت از مبانی قرار می گیرند.
وی اظهار داشت: روش دیگر که روش «استنباط از شریعت» است اول سراغ احکام شریعت می رود، ضوابط موجود در آن را می بیند و سپس بر اساس آن مکتب فکری اقتصادی را طرح می کند.
حجت الاسلام قنبرزاده افزود: مرحوم شهید صدر این روش را داشتند؛ ایشان شریعت را همانند قانون مدنی می دانند و معتقدند باید از روی شریعت مکتب اسلامی اقتصاد را طراحی نمود.
وی خاطرنشان کرد: روش سوم، روش «مقاصدی» است؛ کسانی که به این روش معتقدند می گویند فقه برای احکام کافی نیست وباید دید مقصد شریعت کجاست.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: اما این روش خیلی به ما کمک نمی کند و صرف توجه به مقصد کافی نیست؛ چرا که مکاتب غربی هم دنبال مقاصدی همچون رفع فقر هستند اما مسیر آنها با مسیر اسلام قطعاً متفاوت است.
وی بیان داشت: چرا باید از مبانی شروع و یا از شریعت شروع کنیم؟ ؛ شهید صدر می فرماید ائمه اطهار علیهم السلام به دلیل محدودیت میزان نیاز و فهم انسان هم عصر خود نتوانسته اند مکتب فکری اقتصاد اسلامی را آن زمان بیان نمایند و به طور کامل و با تمام جزئیات به دست ما برسانند.
حجت الاسلام قنبرزاده گفت: ما معتقدیم امامان معصوم علیهم صلوات الله تقریباً همه راه ها و نتایج فرضیه های اقتصادی که در روش اصلیِ حرکت از مبانی، استنباط از شریعت و تفقد مقاصد دین وجود دارد را به ما رسانده اند.
وی خاطرنشان کرد: شرکت های دانش بنیان و سایر نهادهایی که می خواهند در اقتصاد شرکت نمایند، باید از مکتب مشخصی تبعیت کنند تا به نتایج لازم برسند.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: اگر سیاست ها و ابزارها اسلامی باشند، آنگاه می توان گفت نهادهای اقتصادی اسلامی را می توان تأسیس نمود.
حجت الاسلام قنبرزاده اظهار تصریح کرد: اگر بتوانیم سیاست ها و ابزارها را از اسلام کشف کنیم و آنها را به کار گیریم و به تجربه برسیم این همان روش اسلامی است.
وی گفت: باید برای بومی سازی مدل اقتصاد اسلامی از تجربه کمک گرفت؛ سیاست ها و ابزارها خط قرمز هستند، ولی در شکل اجرای سیاست ها و ابزارها می توان تنوع قائل شد و آزمون و خطا کرد تا تجربه حاصل شود.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه بیان داشت: باید مراقب باشیم در این مسیر با نفوذ علمی دشمن که خطرناک ترین نوع نفوذ است دچار خطا ولغزش در مسیر نشویم.
وی گفت: باید در گام اول روش ها و قوانین را در اقتصاد اسلامی کشف نماییم و سپس آنها را به گوش مجری های قانون برسانیم.
حجت الاسلام قنبرزاده با اشاره پیشرفت های کشور در عرصه امنیت خاطرنشان کرد: ما در بخش امنیت کاملاً اسلامی پیش رفته ایم و اگر بر اساس مدل های غربی پیش می رفتیم به طور قطع می توان گفت تابحال خسارات سنگینی به کشور و نظام ما وارد شده بود؛ اما در مورد اقتصاد این کارها انجام نشده و یا خیلی کم انجام شده است.
وی گفت: مقام معظم رهبری قائل به مردم سالاری دینی در تمام بخش ها و عرصه ها هستند؛ هم در امنیت، هم در فرهنگ و هم در اقتصاد ایشان این نظر را دارند.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه بیان داشت: حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام کار را روی دوش مردم قرار دارند و امور را پیش بردند؛ در اسلام صاحب قدرت را خداوند انتخاب می کند ولی او کارها را به مردم می سپارد تا جامعه پویا شود و در امور مختلف با مشارکت خود آنها پیش رود.
وی افزود: تجربه چند قرن اخیر بشر به ایجاد نظامات اقتصادی سرمایه سالاری، دولت سالاری و نظام های مختلط با گرایش به دو طرف رسیده است.
حجت الاسلام قنبرزاده گفت: اصول نظام اقتصادی اسلام شامل آزادی اقتصادی، مالکیت، عدالت اقتصادی، حاکمیت ارزش های اخلاقی و حاکمیت ولی خدا است.
وی اظهار داشت: اینها خطوط قرمز در مدل های اقتصادی اسلامی هستند و لازم است حتماً رعایت شوند؛ زیرا همه اینها بر پایه آیات و روایات هستند.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: آزادی اقتصادی در اسلام به معنای وجود آزادی اقتصادی در چارچوب مشخص است؛ در آزادی اقتصادی از نگاه اسلام تأکید بر تحقق آزادی در واقعیت اقتصاد نه تنها به لحاظ قانون وجود دارد.
وی بیان داشت: عموم افراد باید بتوانند آزادانه و بدون وجود مانعی از طرف دولت و یا صاحبان سرمایه های کلان، به فعالیت های اقتصادی مورد علاقه خود در محدوده مجاز اسلامی بپردازند.
حجت الاسلام قنبرزاده گفت: امیرالمؤمنین علیه السلام تا زمانی که در مقام حکومت نبودند باغبانی می کردند و در تولید نقش ایفا می نمودند؛ اما بعد از اینکه در جایگاه حکمرانی قرار گرفتند، راه را به مردم نشان دادند و به نظارت پرداختند.
وی تصریح کرد: وظیفه دولت در مکتب اقتصاد اسلامی عدم مداخله در فعالیت های اقتصادی مگر در حد ضرورت و نیز مقابله با انحصارات و نظارت بر اجرای سیاست هاست.
مسئول کارگروه علمی مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: اسلام به صراحت مخالف تمرکز ثروت در دست عده ی اندکی است که به این وسیله بتوانند سرنوشت مردم را به دست گیرند؛ این تمرکز در دیدگاه لیبرالیستی با سرمایه داران است و در نگاه کمونیستی با دولت ها تحقق می یابد.
وی افزود: قیمت گذاری یک مسئله غیرشرعی و غیراسلامی است و در اسلام فقط باید بر اساس رقابت در بازار معاملات انجام گیرند؛ البته اینکه در حال حاضر در کشور ما قیمت گذاری رایج است به دلیل وجود انحصار است.
حجت الاسلام قنبرزاده خاطرنشان کرد: زمانی می توان به این اصل اسلامی عمل نمود که دولت توان شکستن شاخ انحصار طلبان را داشته باشد و بازار را از دست آنان خارج کند.
