به گزارش خبرگزاری حوزه، کتاب «سر سفره خدا» با موضوع آشنائی با معارف قرآن کریم به شیوه پرسش و پاسخ به قلم محمد علی محمدی به رشته تحریر درآمده است که در شماره های مختلف تقدیم نگاه شما خوبان خواهیم کرد.
* زن و مرد در قرآن
در کدام سوره ها خداوند در مورد زنان سخن گفته است؟
در بسیاری از سوره های قرآن، خداوند در مورد حقوق و وظایف زنان سخن گفته است. اگر به فهرست سوره های قرآن مراجعه کنید، با توجه به نام سوره ها می توانید برخی از سوره هایی را که درباره زنان سخن گفته پیدا کنید؛ به عنوان نمونه نام چهارمین سوره قرآن، نساء است و نساء به معنای زنان است.
در این سوره مطالب فراوانی درباره زنان آمده است؛ مسائلی مانند ارث، راه برطرف کردن اختلافات خانوادگی، لزوم پرداخت مهریه زنان، زنانی که ازدواج با آنها ممنوع است و... .
چند سوره دیگر که در مورد زنان سخن گفته عبارتند از:
۱. سوره مریم؛ خداوند در این سوره از حضرت مریم، مادر حضرت عیسی سخن می گوید؛ زنی الگو که اسوه ای برای همه زنان و مردان مومن و پاکدامن است.
۲. سوره نور؛ این سوره از سوره هایی است که بسیاری از وظایف زنان در آن آمده است و در روایات، زنان به خواندن این سوره تشویق شده اند؛ مثلا حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: به زنانتان سوره نور را بیاموزید.(۳۳)
۳. سوره مجادله؛ این سوره پنجاه و هشتمین سوره قرآن است و در آن داستان زنی ذکر شده که نزد پسامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و (از دست شوهرش) و این که می خواست او را به روش جاهلیت طلاق دهد، به خداوند شکایت کرد آمده است، که خداوند درباره این زن و حکم مسئله آیاتی نازل کرد.
۴. سوره طلاق؛ اگر به نام این سوره دقت کنید می توانید حدس بزنید که درباره چه مطلبی در این سوره سخن گفته شده است.
غیر از این سوره ها، در ده ها سوره دیگر از قرآن مطالب مهمی درباره زنان آمده است؛ مثلا با خواندن سوره بقره در می یابید که آیات ۲۲۳، ۲۲۶-۲۲۸ و ۲۳۴ آن درباره زنان است.
* مگر مرد موجودی برتر و کامل تر از زن است؟ چرا اختیار زنان به دست مردان است؟ چرا زنان باید با اجازه مردان پول خودشان را خرج کنند؟ چرا باید مرد در همه امور، زن را تحت سلطه خودش قرار دهد؟
۱. بسیاری از چیزهایی که شنیده اید و در پرسش هم به آنها اشاره شده اصلا درست نیست، تا به دنبال پاسخش بگردید.
نه مرد موجودی کامل تر است و نه همه اختیارات زنان به دست مردان است و نه این که زنان هیچ گاه حق ندارند بدون اجاره مردان پول های خود را خرج کنند و... .
این بخش از سؤال های شما مانند این است که کسی بگوید چرا خداوند اقیانوس اطلس را در کشور ایران آفریده است که بسیاری از مردم در آن غرق می شوند؟ حالا برای روشن شدن پاسخ سؤال به بخش دوم پاسخ می پردازیم.
۲. تفاوت ها و اختلاف ها لازمه طبیعی زندگی است و اصولا اگر این تفاوت ها نبود هیچ جامعه ای وجود نداشت.
آیا ممکن است در یک جامعه و یک شهر همه افراد آن شهر فرماندار شهر باشند؟ آیا ممکن است همه افراد یک شهر فقط نانوا باشند و نانوایی کنند و هیچ کار دیگری نکنند؟ پس وقتی جامعه شکل می گیرد که با توجه به سلیقه ها، توانایی ها و هر کس یکی از امور جامعه را به دست بگیرد.
۳. خانواده نیز اولین هسته تشکیل دهنده جامعه و در واقع یک جامعه بسیار کوچک است. در این جامعه کوچک زن، مرد و فرزندان زندگی می کنند.
خداوند متعال با توجه به علاقه ها و توانایی هایی که هر یک از اعضاء دارند وظایف و مسئولیت هایی به آنها داده است؛ مثلا زن موجودی عاطفی و مهربان است، منبع غذایی مهمی همراه اوست (شیر) که با تولد یک نوزاد این منبع غذایی، پر می شود .... با توجه به این ویژگی های که زن دارد، ولی مرد ندارد خداوند مسئولیت بزرگ کردن فرزند را به زن سپرده است. آیا مردها می توانند ناراحت شوند و بگویند مگر زن موجود کامل تری است؟ چرا زن فرزندان را شیر می دهد؟ چرا او بچه می زاید و مردها نمی زایند و ... . پس وجود زن به گونه ای است که مسئولیت های خودش را بهتر انجام می دهد.
از طرفی خداوند مرد را عقلانی تر آفریده است؛ به گونه ای کمتر پیش می آید که عواطف و مهربانیش بر عقل چیره شود. بهتر و راحت تر می تواند با بیرون خانه در تماس باشد، با دیگر افراد جامعه بیشتر سر کار دارد، از نظر جسمی قوی تر است، و... و به این خصوصیات، خداوند سرپرستی منزل را به مردان سپرده است و از زنان خواسته است در کارهایی که به امور خانواده مربوط می شود، با مردان هماهنگ شوند و رضایت مردان را جلب کنند و خلاصه این که مسئولیت و سرپرستی خانواده به مرد واگذار شده است.
۴. خداوند به مرد نیز اجازه نداده است از این مسئولیت کوچکی که دارد سوء استفاده کند، اگر در مواردی مشاهده شود بیهوده زندگی رابر خانواده اش سخت کرده است، با او برخورد می شود.
۵. از آن چه گذشت نتیجه می گیریم که:
الف: همه اختیارات زنان به دست مردان نیست، بلکه در امور خانوادگی و آن چه به خانواده مربوط می شود. مردان سرپرست خانواده هستند و این هم به خاطر شرایط جسمی و روحی مردان است و برای آنها باعث برتری نمی شود، بلکه در برابر وظیفه ای است که برای پرداخت مخارج زن به عهده دارد.
ب: زنان می توانند بدون اجازه مردان پول های خودشان را خرج کنند؛ چنان که خداوند می فرماید:... مردان از آن چه کسب کرده اند، بهره و نصیبی دارند و زنان نیز از آن چه کسب می کنند نصیبی دارند.(نساء آیه ۳۲) یعنی درآمد و مال زن برای خودش و مال مرد نیز برای خودش می باشد. تنها در مسئله نذر کردن، برخی از فقها مانند امام (قدس سره) معتقدند نذر زن باید با اجازه همسرش باشد، نه این که زن حق ندارد پول خودش را هزینه کند.
