حجت الاسلام محمد اسفندیاری در گفتگو با خبرگزاری حوزه در مشهد که به مناسبت نامگذاری روز جهانی فلسفه انجام شد، با اشاره به اینکه ۲۱ نوامبر ۲۰۰۲ اولین کنگره جهانی فلسفه برگزار شد، گفت: بر این اساس، سومین پنجشنبه آبان در ایران که حدودا مصادف با این روز است، به برگزاری همایش های مرتبط پرداخته می شود.
وی در ادامه به ضرورت توجه به مسئله فلسفه اشاره و خاطر نشان کرد: فلسفه را هستی شناسی می خوانند که دارای سه ضلع خدا، جهان و انسان شناسی است و از آنجا که دو ضلع جهان و انسان مخلوق باری تعالی می باشد، در واقع فلسفه را باید خداشناسی عنوان کرد.
مدیر قرارگاه علوم عقلی حوزه علمیه خراسان با اشاره به دستورات و اشارات قرآنی مانند: «و ان الی ربک المنتهی»، «انا لله و انا الیه راجعون» و...، ابراز کرد: فلسفه، تفکر عمیق درباره اصلی ترین مسئله یعنی هستی و غایت و هدفش رسیدن به حقیقت است، ربّی و خدایی شدن به اندازه ظرفیت انسان هاست.
وی با بیان اینکه فلسفه نه تنها با دین تعارض ندارد بلکه خودِ دین است و فلسفه گفتگو، دیالوگ و تقویت فکرکردن می باشد، افزود: بیش از دو سوم آیات قرآن کریم به مسائل اعتقادی می پردازد لذا این کتاب آسمانی، کتاب حکمت، فلسفه و اندیشیدن است.
حجت الاسلام اسفندیاری در ادامه به غافل شدن از پیشینه فلسفه پرداخت و توضیح داد: شیخ اشراق تلاش کرد تا تصور ناصحیحی که مهد فلسفه را در یونان می دانند، اصلاح نماید ایشان جایگاه و منشأ آن را ایران باستان می داند.
وی با بیان اینکه ایران حتی قبل از اسلام از این دانش برخوردار بوده و ایرانیان باستان بر همین اساس گفتمان جهانی داشته اند که بعدا اسلام، این امر را تقویت کرد، یادآور شد: بیشتر صاحب نظران فلسفه اندیشمندان مسلمانی مانند شیخ اشراق، ابوعلی سینا ،ملاصدرا و...اهل ایران زمین هستند و اساس شکل گیری این علم و مکاتب آن در ایران است و امروز نیز جایگاه فلسفه اسلامی را این سرزمین می شناسند.
مدیر مدرسه علمیه عالی نواب با اشاره به اینکه کسانی هستند که فلسفه را نشناخته اند و یا مرادشان از این علم، چیز دیگری است، اضافه کرد: مقام معظم رهبری فرمودند که عَلَم فلسفه باید به دست حوزه علمیه باشد زیرا مبنای نظری شریعت است و اگر در دست اهل آن قرار نگیرد به دست نااهلان خواهد افتاد.
وی با بیان اینکه فلسفه، جهان بینی و نگاه به هستی و زندگی است و اگر جهان بینی ما تغییر کند، رفتارمان عوض می شود، گفت: شهید مطهری به این نکته اشاره می کند که رفتار انسان زائیده افکار اوست؛ بر اساس این نکته، آن جهان بینی و افکار که به رفتار منجر می شود را فلسفه می نامیم. لذا، بهترین تفاسیر قرآن و نهج البلاغه و شرح اصول کافی توسط فیلسوفان مفسّری مانند علامه طباطبایی و... ارائه شده است.
حجت الاسلام اسفندیاری مبنای علمی حدیثی مانند: «وَیلٌ لِمَن ساوا یوماه» را در حرکت جوهری عام و خاص بیان شده توسط ملاصدرا دانست که هر لحظه همه چیز در حال تغییر می باشد و به سوی کمال در حال حرکت می باشند.
این استاد و محقق علوم عقلی، با تاکید بر اینکه راه نجات بشر در نگرش فلسفی است زیرا خدای تبارک و تعالی حقیقت واحد و محور هستی است و از این رو پذیرش آن، مادی گرایی و قدرت طلبی ها را از بین می برد، اظهار کرد: فلسفه نه تنها با زندگی ارتباط دارد بلکه خودِ زندگی است و بدون آن، زیستن برای انسان های پاک نهاد ممکن نیست.
مدیر مدرسه علمیه عالی نواب در ادامه به لزوم توجه حوزه علمیه به فلسفه پرداخت و توضیح داد: فقه اکبر همان اعتقادات است واز سوی دیگر، رسالت های حوزه علمیه و مسئله پاسخگویی به نیازهای نظام، جامعه و بین الملل جز با علوم عقلی و فلسفه امکان پذیر نیست.
وی با اشاره به اینکه با توجه به این مسئله، قرارگاه علوم عقلی به دستور مدیر حوزه علمیه خراسان ایجاد شد، گفت: این قرارگاه با حضور اساتید برجسته سطوح عالی این حوزه به برنامه ریزی کوتاه، میان و بلند مدت در عرصه کلام اسلامی، منطق و فلسفه می پردازد و برنامه ریزی می شود.
حجت الاسلام اسفندیارری افزود: در این قرارگاه، نشست های علمی، نظریه پردازی ها و کرسی های آزاداندیشی، ادامه می یابد و تقویت می شود و از سوی دیگر، ساماندهی رشته های تخصصی در سطوح ۲ و ۳ تحت عنوان فلسفه و کلام اسلامی، کلام اسلامی با گرایش های گوناگون و در سطح ۴ کلام مقارن و کلام جدید اقدام می شود و رشته فلسفه سطح ۴ نیز در حال تصویب خواهی ازشورای عالی است.
مدیر مدرسه علمیه عالی نواب مشهد ار فعالیت ۱۰ مرکز و مدرسه تخصصی در رشته های علوم عقلی با حضور بیش از ۱۰۰ استاد در سطوح ۲ تا ۴ خبر داد و ابراز کرد: هدف از توجه و اهتمام نسبت به این رشته ها، تقویت آن و پاسخ به نیازهای نظام، جامعه و بین الملل است.
وی ابراز کرد: برای انتقال تفکر حوزوی به دنیا چاره ای جز علوم عقلی نیست و لذا طلاب علوم دینی به مطالب نو و جدید در این عرصه بپردازند تا به جهان عرضه شود.
حجت الاسلام اسفندیاری با اشاره به اینکه امروز درس هایی همچون اسفار ملاصدرا، شواهد الربوبیه، شرح منظومه حاج ملا هادی سبزواری، بدایه الحکمه ، نهایه الحکمه مرحوم علامه طباطبایی و دانش های وابسته به صورت رسمی تدریس می شود، همچنین نشریاتی مانند: آموزه های نوین کلام اسلامی، رحیق مختوم و سدید و... گفت: مقالات متعدد علمی پژوهشی و پایان نامه های وزینی در حوزه علمیه خراسان با قلم فرسایی طلاب این حوزه منتشر می شود.
انتهای پیام/۳۱۳/۲۵
نظر شما