به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار در مراسم اختتامیه همایش مجازی «علوم انسانی- اسلامی، پژوهش و فناوری» که عصر امروز (پنجشنبه ۲۷ آذر) از سوی مجمع پژوهشگاه های علوم انسانی-اسلامی، برگزار شد، اظهار داشت: امروز آخرین روز هفته پژوهش و روز وحدت حوزه و دانشگاه است که لازم است این دو مناسبت را گرامی بداریم و یاد همه شهدای انقلاب اسلامی به ویژه آیت الله شهید دکتر مفتح را گرامی می داریم.
قائم مقام رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث با اشاره به تعامل علوم انسانی با دیگر علوم و نقش وحدت حوزه و دانشگاه در آن یادآور شد: علوم انسانی به عنوان علمی که با رفتارهای فردی و اجتماعی سر و کار دارد با علوم دیگر متفاوت است؛ اهداف علوم انسانی را می توانیم در چهار محور خلاصه کنیم که محور نخست توصیف وضعیت موجود انسان فردی و اجتماعی است که در هر علمی متناسب با خودش انجام می گیرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ابراز داشت: محور دوم یا هدف علوم انسانی توصیف وضعیت مطلوب است یعنی باید ببینیم انسان فردی و اجتماعی چه وضعیت مطلوبی دارد و محور سوم توصیف مسیری است که انسان و جامعه را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب منتقل میکند و محور چهارم مدیریت فرایند و سیری است که انسان را به وضعیت ایده آل می رساند.
حجت الاسلام والمسلمین برنجکار حقوق، جامعه شناسی، روانشناسی، اقتصاد و سایر علوم این چهار محور را دارند، عنوان کرد: علم اقتصاد به طور مثال توصیفی از علم موجود دارد، بعد وضعیت مطلوب را ترسیم میکند، در ادامه فرمول ها و راه حل های رسیدن به وضع مطلوب و مدیریت مسیر را نشان می دهد.
وی با بیان این که از سوی دیگر کلام و فقه مهمترین علوم اسلامی محسوب می شود، گفت: به عنوان مثال اگر بخواهیم از کلام صحبت کنیم باید بگوییم در آموزه های اعتقادی خودمان انسان را موجودی دارای عقل و عقل را یک نعمت الهی می دانیم که او را به سوی راه درست سوق می دهد و همین طور توصیفی از جامعه میکند و بر اساس اصول و مبانی دینی و کلامی انسان دارای یک وضعیت مطلوبی است و وضعیت یک فرد و جامعه و خانواده و حاکم را ترسیم میکند و راه را هم نشان می دهد.
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم، افزود: آموزه های دینی اخلاقی و کلامی راه رسیدن انسان به سعادت را بیان میکند و اساسا دین می خواهد انسان را به وضع مطلوب یعنی سعادت و فلاح برساند، بنابراین مشاهده میشود که این آموزه های اسلامی میتواند در علوم انسانی الهام بخش باشد هرچند در هر علمی باید از روش خاص خودش استفاده شود ولی ما در نظریه پردازی های خودمان در علوم انسانی و حتی علوم تجربی می توانیم از این اصول آموزه های دینی و اسلامی استفاده کنیم.
وی در ادامه عنوان کرد: علوم اسلامی میتواند در اهداف علم از طریق بیان مبانی و اصول و آموزه ها، علوم انسانی را شکل بدهد و در نظریه پردازی ها نقش داشته باشد که در این جا به بحث سوم می رسیم که همانا تأثیر علوم انسانی در علوم دیگر نظیر پزشکی و فنی و مهندسی است؛ بدون تردید علوم پایه و فنی و مهندسی برای رفاه و زندگی مطلوب انسان تأسیس شده اند، اما اهداف علوم انسانی اسلامی میتواند راه درست و سعادت را نشان بدهد و از این جا میتواند به کمک علوم دیگر بیاید.
حجت الاسلام والمسلمین برنجکار با اشاره به این که نقش علوم انسانی اسلامی در دیگر علوم به خوبی قابل تبیین و تشریح است، گفت: بحث وحدت حوزه و دانشگاه که امروز در آن قرار داریم در همین مسیر روشن میشود یعنی در واقع علوم اسلامی را حوزه مشخص میکند و علوم انسانی و علوم فنی و مهندسی بر عهده دانشگاه است و گفتیم علوم انسانی در چهار هدف خود میتواند از علوم اسلامی بهره بگیرد و برای سعادت انسان یاری رسان باشد، بنابراین وحدت حوزه و دانشگاه یک امر واجب و ضروری است.
وی بیان داشت: ما به دنبال تمدن سازی اسلامی هستیم و از این رو وحدت حوزه و دانشگاه نه یک امر مطلوب بلکه یک امر واجب است چون در این صورت علوم دیگر از جمله علوم انسانی جهت پیدا نمیکنند و تمدن سازی اسلامی نیز ممکن نخواهد بود؛ هرچند همکاری این دو مرکز فواید و برکات زیاد دیگری هم دارد.