به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آرامش مقدمهای برای انسان برای حرکت به سمت نشاط، رشد و سلامت جسمی و اخلاقی است همچنین امنیت و سلامت جامعه نیز در گرو زندگی سالم و آرامش افراد جامعه است.
خانواده به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی مهم در جامعه برای ایجاد آرامش و شفابخشی است. کانونی که میتواند فشارهای روانی واردشده بر اعضای خود را کاهش دهد و راه رشد و شکوفایی آنها را هموار کند. خداوند یکی از راههای رسیدن به آرامش برای افراد را ازدواج بیان میکند همچنین در روایات بیانشده است که در اسلام هیچ بنایی در نزد خداوند محبوبتر از ازدواج نیست؛ اما برای پایه ریزی یک زندگی مطمئن و رسیدن به ازدواجی که منتهی به آرامش شود نیازمند انتخابی درست است و اگر این انتخاب بهدرستی انجام نشود میتواند آثار منفی بیشتری را به همراه داشته باشد.
ملیحه لباف، مشاوره خانواده و استاد جامعة الزهرا (س)، در گفتوگو با خبرگزاری حوزه در رابطه با دلایل، اهداف و ملاکهای ازدواج نکاتی را بیان کرده است که به شرح زیر است:
خداوند در قرآن فلسفههای مختلفی را برای ازدواج بیان کرده است، مثلاً در آیه ۲۱ سوره روم بیان میکند:
«وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً»
یعنی از نشانههای خداوند برای شما این است که از جنس خودتان جفتی بیافرید که در کنار او آرامش یافته و باهم انس بگیرید و میان شما رأفت و مهربانی برقرار کرد.
۱. آرامش و امنیت خاطر
در این آیه شریفه به فایده آرامش بخش بودن ازدواج اشاره شده است پس هدف از ازدواج فقط مادی نیست بلکه یک هدف فرا مادی است.
نزدیک شدن به قرب الهی مایه آرامش است یکی از عوامل آرامش نیز ازدواج است و اینها هم سو هستند به همین علت فرا مادی هستند و زمانی هم که آرامش باشد هدفهای مادی نیز مانند مودت، تعاون، رشد اقتصادی، افزایش جمعیت و... به وجود میآید.
در آیه ۱۱۸ و ۱۱۹ سوره هود نیز که خداوند میفرماید:
«لَا یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ ﴿١١٨﴾ إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ»
همواره در اختلاف هستند؛ مگر کسانی که پروردگارت به آنان رحم کرده است.
و این آیه نیز بیان میکند که احساس صمیمیتی که بعد از ازدواج در زوجین پدیدار میشود از لطف و محبت خداوند است. به همین علت برخی بیان میکنند که بعد از خواندن خطبه عقد مهرشان در دل هم بیشتر شده است.
۲. تولید نسل
مدتی بعد از ازدواج افراد احساس میکنند که به فرزند نیاز دارند و این امر نیز از فواید دیگر ازدواج است و در آیه ۷۲ سوره نحل نیز بیان شده است.
«وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْوَاجِکُمْ بَنِینَ وَحَفَدَةً»
و خدا از جنس خودتان برای شما جفتهایی آفرید و از آن جفتها پسران و دختران و دامادان و نوادگان بر شما خلق فرمود.
همچنین نبی مکرم اسلام (ص) نیز میفرماید:
«تَنَاکَحُوا تَنَاسَلُوا تَکْثُرُوا فَإِنِّی أُبَاهِی بِکُمُ اَلْأُمَمَ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ وَ لَوْ بِالسِّقْطِ» یعنی ازدواج کنید تا صاحب فرزند شوید و نسل شما زیاد گردد؛ زیرا من در روز قیامت به زیادی افراد امتم (حتی به فرزند سقط شده) بر امتهای دیگر مباهات میکنم.
علت اینکه برخی بعد از ازدواج به دنبال فرزند دار شدن نیستند، تنبلی است؛ چون تربیت جسمی و روحی فرزند نیاز به صرف وقت دارد.
کسانیکه از بچه دار شدن دوری میکنند بدانند زمانی که فرزند خود را در آغوش میگیرند همه رنجها و سختیهایی که در دوران بارداری و... متحمل شدهاند فراموش میشود.
۳. یاور یکدیگر بودن
بعد از ازدواج حضرت زهرا (س) با حضرت علی (ع)، پیامبر اکرم (ص) به منزل آنان رفت از حضرت علی (ع) پرسید فاطمه را چگونه همسری یافتی؟
حضرت علی (ع) پاسخ میدهد: «نعْمَ الْعَوْنُ علی طاعَةِ اللَّه» یعنی بهترین معین و یاور در اطاعت بندگی خداوند هستند.
زوجین باید دست تعاون و همکاری به هم بدهند که در مسیر اطاعت خدا قدم بردارند؛ زیرا خداوند بیان میکند که جن و انس را با همه عواطف و غریزه افرادم که در کانال عبودیت خدا قرار بگیرند.
چرا برخی بعد از ازدواج بهجای احساس آرامش دچار پشیمانی میشوند؟
علت عدم آرامشی برای برخی در بعد از ازدواج به وجود میآید این است که مقدمات ازدواج را به درستی انجام ندادهاند؛ یعنی انگیزه و دلیل ازدواج شان با معیارهای صحیح ازدواج نبوده است به همین علت آرامش ندارند و بهره اقتصادی و توسعه اقتصادی، جمعیت و... را نیز از ازدواج نمیبرند.
مثلاً فرد احساس مسئولیت برای تلاش و به دنبال فعالیت رفتن برای اداره یک زندگی را ندارد به همین خاطر با یک خانواده ثروتمند ازدواج میکند تا او را حمایت کنند و یا فرد احساس خودکمبینی دارد و به دنبال یک خانواده با جایگاه اجتماعی بالا میرود و احساس میکند که آنها باید او را اداره کنند و تلاش نمیکند خود را هم سطح آنان کند به همین دلیل احساس نارضایتی و عدم آرامش میکند.
در برخی موارد هم با فردی ازدواج میکنند که همسطح نیستند مثلاً با دختری ازدواج میکند که همیشه در رفاه کامل بوده و سعی میکند با عناوینی مانند قناعت کردن، ساده زیستی و... زندگی جدیدی به دختر تحمیل کند و دختر نیز نمیتواند با این شیوه زندگی کند.
فضای مجازی و تخریب ذائقه...
یکی دیگر از علتهایی که بعد از ازدواج افراد احساس نارضایتی از یکدیگر میکنند این است که از طریق فضای مجازی وارد صحنههای نامشروع شدهاند و ذائقه شان خراب شده است و مثل کسی شدهاند که به غذای مسموم عادت کرده است و اگر غذای سالم و ساده مقابلش قرار دهند لذت نمیبرد؛ زیرا غذای طیب و سالم برای آن مزه ندارد.
چرا برخی جوانان تمایلی به ازدواج ندارند؟
علت فرار برخی از ازدواج این است که هدف درستی از ازدواج ندارند.
خداوند بیان میکند:
«وَأَنکِحُوا الْأَیَامَی مِنکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»
یعنی نه تنها خود آنها باید آماده ازدواج باشند بلکه وظیفه دیگران اعم از مسئولین، خانواده و...است که مقدمات ازدواج را فراهم کنند و علامه طباطبایی نیز در رابطه با این آیه بیان میکند که منظور از صالحان آدمهای خیلی عالی نیست بلکه منظور صلاحیت کافی و عقلی را برای شروع زندگی داشته باشد.
برخی از جوانان نیز مشکلات اقتصادی را بهانه عدم ازدواج بیان میکنند در حالی که خداوندی که خلف وعده نمیکند وعد داده است که اگر فقیر هم باشند از فضل خودش آنها را غنی میکند و تجربه نیز ثابت کرده است افرادی که ازدواج کردهاند رزق شان وسعت پیداکرده است مگر اینکه خودشان بیتدبیری کرده باشند.
آیا ملاکها و اهداف زن و مرد در انتخاب همسر متفاوت است؟
زن و مردشان و جایگاه متفاوتی دارند به همین خاطر ملاک و اهدافشان در ازدواج نیز متفاوت است و یکی از عوامل موفقیت در زندگی نیز همین است که هرکدام و جایگاه خود را بدانند است.
زن و مرد چه ملاکهایی را برای ازدواج باید مورد توجه قرار دهند؟
۱. تکیهگاه بودن مرد
قرآن در آیه ۳۴ سوره نسا بیان میکند «اَلرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ»
یعنی قوام زندگی خانوادگی به مرد است و زن باید به مرد تکیه کند.
گاهی دیده میشود که آقا نسبت به خانواده بیتفاوت است و آنها را آزاد میگذارد و در بسیار از این موارد خانم شکایت میکند که خسته شدهام؛ زیرا به جای اینکه من به او تکیه کنم او به من تکیه میکند و من نقش مادر این مرد را داریم.
۲. هوشمندی زن
یکی از ملاکهای مهم در ازدواج هوشمندی زن است، در روایات بیان شده است «إیّاکُم و تَزَوُّجَ الحَمْقاءِ» یعنی از ازدواج با زن احمق بپرهیزید؛ زیرا فرزندان شما در دامن این زن رشد میکنند.
۳. اخلاق و ایمان
هردو طرف باید ایمان و اخلاق داشته باشند البته اخلاق زیر مجموعه دین است و اگر کسی متدین باشد اخلاق هم دارد و کسی که بداخلاقی میکند تدین اش زیر سؤال میرود چون سنگینترین چیز در کفه ترازو اعمال، حسن خلق است.
اگر کسی در همه زمینهها به حد کمال برسد میتواند ازدواج نکند؟
امام صادق (ع) میفرماید بعد از اسلام هیچ چیزی نزد خداوند بهتر از همسری مسلمانی که با نگاه به او خوشحال شوی نیست، این روایت نشاندهنده جایگاه و منزلت زن در فرهنگ معصومین است.
ازدواج را خداوند قرار داده است و همه نیاز به ازدواج دارند اگر کسی میگوید که نیازی به ازدواج ندارد بیمار است.
فردی که ازدواج نمیکند، ناقص است همچنین افرادی که ازدواج نکردهاند احساس پشیمانی دارند و چون به آرامش نرسیدهاند به هر درجهای هم برسند احساس کمبود میکنند.
خدای متعال این غریزه را در انسان قرار داده است هر نیازی را که خداوند در عالم قرار داده است راه پاسخگویی به آنها را هم قرار داده است که باید از راه درست به آنها پاسخ داد و اگر از راه درست به آن پاسخ داده نشود از لذت کامل بهرهمند نمی شوند و فکر میکنند که لذت میبرد در حالی که این یک احساس کاذب است که باعث می شود ذائقه شان خراب شود.
خدا میفرماید «لیستعفف الذین لا یجدون نکاحا»
افرادی که شرایط ازدواج را ندارند، عفاف به خرج دهند و یکی از راههای خودکنترلی روزه گرفتن است؛ زیرا در روایت داریم اگر قدرت جنسی دارید ازدواج کنید و اگر نمیتوانید ازدواج کنید روزه بگیرد چون روزه نیروی جنسی را تضعیف میکند.
توصیهای به خانوادهها و جوانان:
خانوادهها سختگیری در امور مادی نکنند و مقدمات ازدواج آسان و پایدار را برای جوانان فراهم کنند و دختر و پسر را از خود بدانند و تعاون داشته باشند.
برای ازدواج باید بسیج عمومی مهیا شود و در روایات نیز بیان شده است که وساطت در ازدواج بهترین نوع وساطت است.
جوانان نیز به اولویت های اساسی که ایمان تقوا است را در نظر بگیرند و در مورد ظاهر افراد نیز به گونهای که برای شان قابل پذیرش باشد اکتفا کنند و طرف مقابل را با دیگران مقایسه نکنند و هیچ کسی حتی خودمان نیز کامل نیستیم.
۶۲\۳۱۳