چهارشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۰ - ۱۷:۵۳
قابلیت های جهان شمولی سند الگوی اسلامی ایرانی | مأموریت های حوزه و دانشگاه در گفتمان سازی سند

دکتر افروز می گوید: سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صرفا محدود به نظریات محض دانشمندان، تدوین نشده است که مورد خدشه آراء و نظریات سایر اندیشمندان قرار بگیرد، بلکه متکی بر ارکان محکمی چون مبانی، آرمان، رسالت، افق و تدابیر تدوین شد که اصول جهان‌شمولی است.

خبرگزاری حوزه - تهران / سند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، سند بالادستی همه اسناد برنامه‌ای کشور و مرجعی برای چشم‌انداز، سیاست‌ها و برنامه‌های کشور است. این سند دارای ساختاری شش‌بخشی است که ذیل دیدگاه‌های «اسلامی» و «ایرانی» جای دارند.

بیشتر بخوانید:

گذرگاه های صعب‌العبور الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت / علت تقدم اسلامیت بر ایرانیت در نقشه راه کشور

در طراحی و پردازش سند الگو نظریه‌های مختلفی مبنا تحقیق و بررسی‌های عمیق کارشناسی قرار گرفته و حالا که این سند در آستانه ابلاغ قرار دارد، باید سراغ گفتمان‌سازی و بسترسازی برای اجرای جدی سند هم در بخش دستگاه‌های متولی و هم در سطح جامعه رفت که البته حوزه و دانشگاه در این میدان مهم مأموریت های ویژه بر عهده دارند که باید برای اجرای آن ها برنامه ریزی کنند.

دکتر غلامعلی افروز، استـاد ممتاز دانشگاه تهران، چهره ماندگار روان‎شناسی ایران در سال ۱۳۸۵، برگزیده چهارمین دوره جایزه علمی علامه طباطبایی بنیاد ملی نخبگان در سال ۱۳۹۳ و برنده جایزه جشنواره بین‌المللی خوارزمی که نامی آشنا در جامعه علمی کشور است، می گوید: بیش از ۹۵ درصد دانشجویان در دانشگاه‌ها و طلاب در حوزه‌های علمیه سراسر کشور اطلاعی از کلیات و جزئیات سند الگوی اسلامی ایران پیشرفت ندارند، بنابراین متولیان وزارت علوم و مرکز مدیریت حوزه های علمیه از طریق مشاوران و اساتیدشان باید ابعاد و جزئیات سند الگو را برای میلیون‌ها دانشجو و طلبه در سراسر کشور تبیین کنند.

او معتقد است که سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صرفا محدود به نظریات محض دانشمندان تدوین نشده است که مورد خدشه آراء و نظریات سایر اندیشمندان قرار بگیرد، بلکه فوندانسیون محکمی دارد که متکی بر ارکان و اصول محکمی چون مبانی، آرمان، رسالت، افق، تدابیر تدوین شد که اصول جهان‌شمولی است.

دکتر افروز که ریاست اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را عهده دارد به سؤالات مهمی درباره چرایی تدوین سند الگو و ... پاسخ داد که در ادامه آنها را می خوانید:

*در حالی که امام خمینی(ره) در سخنانشان همواره بر جمهوری اسلامی تاکید داشتند، علت انتخاب نام اسلامی ایرانی برای سند الگو چیست؟ این نام‌گذاری چه پیامی دارد؟

به نظر بنده یکی از دلایل تقدم واژه اسلامی بر کلمه ایرانی در نام‌گذاری مرکز الگو، فراگیرتر بودن اسلام در جهان است. اسلام به دلیل تکیه بر فطرت، معنویت و منطق، دینی جهان‌شمول است. پیامبر اسلام هم رحمةللعالمین است به همین دلیل است که وقتی در نام‌گذاری مرکز الگو گفته می‌شود «اسلامی» به مفهوم جهانی و جهان‌شمولیت اندیشه و راهی است که قرار است طی ۵۰ ساله آینده کشور طی شود.

خاتم پیامبران الهی فردی بسیار اخلاقی، معنوی، منطقی و عقلانی بودند به عبارت دیگر ایشان اسوه‌ای بی‌نظیر برای بشریت در طول تاریخ هستند و این یعنی اندیشه ایشان فرازمانی، فراسرزمینی و جهان‌شمول است.

بنا به فرمایش پیامبر (ص) «دیانت همان عقلانیت است»، به عبارت دیگر هر کس دیانت داشته می‌تواند ادعا کند که صاحب خرد و عقلانیت است و هر کس عاقل است می‌تواند ادعا کند که متدین و دیندار واقعی است. پس دین و عقل، لازم و ملزوم و درهم تنیده هستند. هوش، ابزار و عقل حکمت، درایت و بصیرت است.

به دلیل جهان‌شمول بودن اسلام، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می‌تواند به نسخه‌ای برای استفاده همه جهانیان تبدیل شود. وقتی این سند چنین کشش و سطحی دارد، طبیعتا می‌تواند برای کشورهای اسلامی و عربی هم الگو و مبنا باشد.

به نظر بنده علت به کار رفتن واژه «ایرانی» در نام‌گذاری مرکز الگو این است که گفته شود این سند مختص سرزمینی نوشته شده است که دارای ویژگی‌ها و مقتضیات منحصر به فرد، زیستی، فرهنگی و بومی در جغرافیای سرزمینی ایران است.

برای اجرای سند الگو در کشورهای اسلامی چه تغیراتی در این سند باید اعمال شود؟

اگر سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بخواهد در کشورهای اسلامی یا سایر کشورهای جهان پیاده شود قابلیت تغییر، اصلاح و تبدیل در چارچوب فرهنگ، زیست‌بوم و محدوه جغرافیایی و تمدنی کشورهای هدف را دارد و مثلا می‌تواند به سند الگوی اسلامی عراقی پیشرفت یا سند الگوی اسلامی مالزی پیشرفت یا سند الگوی اسلامی کنیایی پیشرفت تغییر نام پیدا کند.

آیا سند الگوی یک کلان نظریه یا سندی راهبردی است یا نوعی گفتمان اجتماعی؟

سند الگو از دیدگاه‌ها، تجارب جهانی و سایر اسناد ملی و جهانی استفاده کرده است. همچنین متخصصان آینده‌پژوه و صاحب‌نظران علوم مختلف به خصوص علوم اجتماعی و خانواده با توجه به وضعیت موجود، وضعیت مطلوب را در قالب تحقیقات آینده‌پژوهانه پیش‌بینی می‌کنند.

در طراحی و پردازش سند الگو نظریه‌های مختلفی مبنای تحقیق و بررسی‌های عمیق کارشناسی قرار گرفت و حالا که این سند در آستانه ابلاغ قرار دارد باید سراغ گفتمان‌سازی و بسترسازی برای اجرای جدی سند هم در بخش دستگاه‌های متولی و هم در سطح جامعه برویم.

البته سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صرفا محدود به نظریات محض دانشمندان تدوین نشده است که مورد خدشه آراء و نظریات سایر اندیشمندان قرار بگیرد، بلکه فوندانسیون محکمی دارد که متکی بر ارکان و اصول محکمی چون مبانی، آرمان، رسالت، افق، تدابیر تدوین شد که اصول جهان‌شمولی است.

در تدوین و نگارش مفاد مربوط به بخش مبانی صدها نفر ساعت زمان اختصاص یافت تا مبانی محکم و جهان‌شمول مبتنی بر واقعیات جاری کشور نوشته شود. نیاز امروز کشور و خانواده‌ها، اجرای تدابیر متعدد سند الگوست.

اطلاع‌رسانی و گفتمان‌سازی درباره جزئیات سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نباید صرفا به رادیو و تلویزیون یا رسانه‌ها محدود شود چون مشخص نیست که عموم مردم چقدر تلویزیون می‌بینند یا چند دقیقه رادیو گوش می‌کنند یا چقدر روزنامه می‌خوانند.

باید به نحوی تدبیر شود تا جزئیات سند الگو از طریق حدود ۷۵۰ هزار معلم و حدود ۲۵۰ هزار مشاور مدرسه در ۱۰۸ هزار کلاس درس برای دانش‌آموزان سراسر کشور به نحوی تبیین شود که این سند به گفتمان ملی تبدیل شود.

حوزه و دانشگاه چه رسالتی در گفتمان سازی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دارند؟

بیش از ۹۵ درصد دانشجویان در دانشگاه‌ها و طلاب در حوزه‌های علمیه سراسر کشور اطلاعی از کلیات و جزییات سند الگو ندارند بنابراین متولیان وزارت علوم و مرکز مدیریت حوزه های علمیه از طریق مشاوران و اساتیدشان باید ابعاد و جزئیات سند الگوی اسلامی ایران پیشرفت را برای میلیون‌ها دانشجو و طلاب سراسر کشور تبیین کنند.

سخن پایانی؟

کار سختی پیش‌روی متولیان حکومتی، دولتی و رسانه‌ای است تا گفتمان سند الگو به درستی بین آحاد جامعه نهادینه شود.

انتهای پیام

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha