به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام حسینی دبیر میز ورزش دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در نشست وبیناری «سرگرمی و بازی؛ یک مرور دینی»که به همت این مرکز در خبرگزاری حوزه برگزار شد، ضمن اشاره به حدیثی از نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله در رابطه با اهمیت بحث سرگرمی و اوقات فراغت، اظهار داشت: پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله ر حدیثی می فرمایند؛ سزاوار است که خردمند ساعات شبانه روز خویش را به چهار بخش تقسیم کند: ساعتی با خدا، خود راز و نیاز کند، ساعتی (بخشی) را به محاسبه نفس اختصاص دهد، ساعتی (بخشی) را به آموختن علم و نشستن در محضر عالمان دینی برای استفاده از نصیحت های دلسوزانه آنان اختصاص دهد و ساعتی (بخشی) را به استفاده از لذتها و کام رانیهای مشروع و ممدوح بگذراند.
وی در ادامه به رسالت مرکز تحقیقات مجلس اشاره نمود و با بیان این که پیگیری تقنین مبتنی بر شرع را از رسالت های این مرکز دانست و ابراز داشت: برگزاری نشست های ترویجی و گفتمانی از دیگر رویکردهای مرکز تحقیقات به شمار می رود.
حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالله میرخندان عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی نیز در نشست وبیناری، اظهار داشت: به اعتقاد خیلی از متفکرین سرگرمی و فعالیت های فراغتی از مهمترین مولفه ها و شاخص های سبک زندگی محسوب می شود که به وسیله آن سبک زندگی افراد شکل می یابد.
وی به مصادیق مختلف سرگرمی های مدرن دنیای امروزی اشاره کرد و با بیان این که پرداختن به این سرگرمی ها با چالش های جدی روبروست اظهار داشت: شیوه های گذران اوقات فراغت و موضوع سرگرمی از مباحث چالشی است و تعریف سرگرمی های جدید را مبهم نموده، بر ابهام احکام دینی این عرصه ها دامن می زند.
عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با بیان این که اگر تعریف درستی از بحث سرگرمی و شناخت سرگرمی های مدرن نداشته باشیم، بحث متقنی شکل نخواهد گرفت، اظهار داشت: متاسفانه آنگونه که باید نتوانسته ایم، معیارهای کلی معرفتی را بر سرگرمی های جدید تطبیق دهیم.
وی بر گستره مخاطبانی سرگرمی ها و فعالیت های فراغتی اشاره کرد و ابراز داشت: گروه ها و نهادهای مختلف اجتماعی سعی دارند تا با بهره گیری از ظرفیت سرگرمی ها، گروه ها را به فعالیت های مشروع و نامشروع سوق دهند؛ به نوعی سرگرمی و اسباب متناظر آن به ابزاری برای ترویج سبک زندگی تبدیل شده است.
حجت الاسلام والمسلمین میرخندان بر ضرورت احصا جایگاه سرگرمی در سبک زندگی اسلامی اشاره کرد و یادآور شد: نیاز است تا منشأ و ریشه سرگرمی از منظر اسلامی و این که سرگرمی مولفه ای اساسی در سبک زندگی اسلامی است را به بحث و بررسی بگذاریم.
وی با بیان این که مفهوم سرگرمی و بازی از مفاهیم عرفی به شمار می روند، اظهار داشت: مفاهیم عرفی مرزبندی دقیقی نداشته، نمی توان به صورت منطقی تعریف روشنی برای ان ارائه نمود.
عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، ضمن ارائه تعریفی از سرگرمی به معادل واژه سرگرمی و بازی در زبان های مختلف اشاره کرد و یادآور شد: سرگرمی هم جنبه ذهنی و نفسانی دارد و هم جنبه خارجی گذراندن اوقاف فراغت را شامل می شود.
وی ویژگی های فعالیت های فراغتی را مورد توجه قرار داد و اذعان داشت: فعالیت فراغتی به خودی خود ارزشمند و نیاز آدمی است؛ سرگرمی با اختیار و اراده فردی در ارتباط بوده، هر فعالیتی که اراده فرد در آن لحاظ نشود، در دایره سرگرمی نمی گنجند.
حجت الاسلام والمسلمین میرخندان، فعالیت انفعالی و فعال برای شکوفایی استعدادها را از شقوق مختلف سرگرمی عنوان کرد و یادآور شد: سرگرمی های امروزی عموما سرگرمی منفعل هستند که برای فعال سازی آن نیاز است تا برنامه ها و طرح های ویژه ای در نظر گرفته شود.
وی تفریح و شادمانی، تفنن، استراحت و رفع غم و خستگی، گریز از یکنواختی و ... را از آورده های سرگرمی دانست و یادآور شد: در تعریف سبک زندگی باید گفت؛ سبک زندگی نظام واره کنش های موجه و الگویی همگرا و منظومه منظمی از رفتارهای درونی و بیرونی است که فرد و یا گروهی ناظر به شرایط محیطی آن را ابداع یا انتخاب می کنند.
عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر این که سرگرمی در سبک زندگی اسلامی جایگاهی مهم دارند، نیازی اصلی و واقعی است خاطرنشان کرد: مشارکت در فعالیتهای اوقات فراغت از مولفه های مهم اساسی و بنیادین در سبک زندگی است؛ صنعتی شدن و در دسترس بودن تکنولوژی های ارتباط جمعی، جذابیت سرگرمی ها را ارتقا داده، جوامع انسانی را به سمت افزایش اوقات فراغت و توجه به سرگرمی سوق داده است.
وی ضمن تاکید بر اهمیت انطباق سرگرمی های فعلی با سرگرمی های قدیمی، با بیان این که جهش در اوقات فراغت ها باعث شده تا نظریه پردازان و محققان توجه ویژه ای به موضوع سرگرمی داشته باشند.
عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، موضوع تقابل فراغت و کار را از مباحث چالشی عنوان کرد و ابراز داشت: در دیدگاه اسلامی فعالیتهای فراغت بخشی از زندگی انسان بوده، جدای از کار تعریف می شود. قله اعمال آدمی عبادت و رسیدن به قرب الهی است؛ کار، فراغت و سرگرمی ناظر به برطرف سازی نیازها و تقویت روحیه و شادابی برای عمل عابدانه دنبال میشود.
وی با بیان این که جوامع سرگرمی را به سمت فرهنگ مصرف سوق داده اند، اظهار داشت: لازم است تا اصحاب هنر و فرهنگ توجه داشته باشند که نباید با ابزار سرگرمی و طنز مردم را از اصول زیست اجتماعی غافل نمایند؛ در تدوین قوانین و لوایح باید به این مهم توجه روز افزونی صورت گیرد.
حجت الاسلام والمسلمین میرخندان،در ادامه به تقسیم بندی ها در رابطه با نیاز به سرگرمی اشاره کرد.
وی در بخش دوم سخنان خود و پس از ارائه نقدهای دکتر تاج بخش بر اهمیت توجه به ویژگی های سرگرمی و ورزش اشاره نمود و یادآور شد: تعریف سرگرمی همیشه شامل ورزش نمی شود، و لزوما پیرو استعمالات عرفی است. و تازگی سرگرمی های مدرن ارائه تعاریف دقیق را با چالش مواجه ساخته است.
عضو شورای میز ورزش و اوقات فراغت دفتر قم مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، با بیان این که سرگرمی می تواند به مقتضای سبک زندگی و صنعتی شدن جوامع قالبهای جدیدی به خود بگیرد، خاطرنشان کرد: بخشی از سرگرمی های مطلوب، به نیازهای اولیه و ذاتی و بخشی نیز به نیازهای ثانویه انسان و جامعه بر میگردد.
وی ضمن اشاره به تفاوت های بین تفریح و سرگرمی، با بیان این که تفریح یکی از ثمرات سرگرمی است، اظهار داشت: تفریح معنایی عام داشته، میتواند از راه هایی غیر از سرگرمی نیز کسب شود.
دکتر تاج بخش، به عنوان ناقد این جلسه بر لزوم دقت در تعارف سرگرمی تاکید کرد و ابراز داشت: بر اساس تعریف سرگرمی باید بتوانیم ماهیت سرگرمی را از منظر آموزه های دینی مورد توجه قرار دهیم.
وی در ادامه با بیان این که اگر سرگرمی نیاز اولیه باشد، بحث حق آوری و ایجاد تکلیف قانونی شکل خواهد گرفت، اظهار داشت: در قانون اساسی نیاز به آموزش، ورزش به عنوان نیاز اولیه مورد توجه قرار گرفته است، اگر سرگرمی نیز به عنوان نیاز اولیه قرار بگیرد باید موضوعات حق آوری آن مورد توجه قرار گیرد.
وی بر اهمیت توجه به اکتسابی و غیر اکتسابی بودن سرگرمی ها اشاره کرد و با بیان این که در برخی از موارد آئین های سنتی در قالب سرگرمی اکتسابی تعریف می شوند، خاطرنشان کرد: ارائه تعاریف دقیق در موضوع سرگرمی، به بسیاری از چالشهای در این زمینه پاسخ میدهد.
نظر شما