به گزارش خبرگزاری حوزه، مؤسسه انتشارات دلیل ما، به مناسبت ایام تاریخی واقعه جمل کتاب «جنگ جمل (ریشهها، پیامدها، شبهات)» اثر حجتالاسلام والمسلمین نجم الدین طبسی و با تحقیق ابراهیم رضایی و حسن بلقانآبادی را روانه قفسههای کتابفروشیها کرده است.
یکی از وقایع مهم در نیمه اول قرن نخست اسلام، جنگ تحمیلی جمل در دوران حکومت امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه بود. این جنگ پیامدهای ناگواری به دنبال داشت و هزینههای سنگینی را بر دوش حکومت و امت اسلامی گذاشت و خسارات زیانباری را برای جامعه اسلامی به وجود آورد. در این کتاب علاوه بر اثبات حقانیت امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه در جنگ جمل، به بطلان ادعاهای واهی بر درستی عمل عایشه، طلحه و زبیر بهصورت ویژه پرداخته شده است.
ساختار کتاب
نویسنده کتاب را در سیزده فصل به رشته تحریر درآورده است که عناوین آن بدین شرح میباشد:
آغاز خلافت امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه، علل وقوع جنگ جمل، بیعت شکنی طلحه و زبیر، اجتماع پیمانشکنان و شورشیان در مکه، شورشیان در راه بصره، حرکت سپاه امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه بهسوی بصره، شورشیان در بصره، تلاشهای حضرت علی سلاماللهعلیه برای جلوگیری از جنگ، جمل کبری، رخدادهای پس از جنگ جمل، حقانیت امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه در جنگ جمل، معرفی سران ناکثین و معرفی یاران امیرالمؤمنین سلاماللهعلیه
ویژگی اثر
کتاب بهصورت تحقیقی و از میان چندین منبع اختصاصی و عمومی از جمله فروغ ولایت نوشته آیت الله سبحانی، الکتاب من سیره علی بن ابی طالب سیدجعفر مرتضی عاملی، دانشنامه امام علی زیر نظر استاد علی اکبر رشاد و مقاله اقتباس شده است لذا میتوان آن را بهعنوان یک منبعی برای رجوع محققینی که میخواهند در این زمینه مطالعهای داشته باشند برشمرد.
نویسنده حتی برای اینکه کتاب علمیتی جامع داشته باشد در این موضوع به پایاننامههای که در مورد جمل نگاشته شده است هم رجوع داشته است.
لازم به ذکر است ترجمههای متون عربی بهصورت آزاد صورت پذیرفته و برای دسترسی آسان پژوهشگران به متن اصلی، بخشی از متن عربی و محل شاهد در پاورقی با آدرس کامل و دقیق ذکر شده است.
دو برشی از کتاب
برش اول در فتنههای دوران امام علی علیهالسلام همیشه نقش معاویه پررنگ است لذا نویسنده در فصل دوم کتاب با موضوع علل وقوع جنگ جمل و در صفحه ۱۸۵ درباره فتنهانگیزی معاویه چنین مینویسد:
یکی از زمینههای وقوع جنگ جمل فتنهانگیزی و فتنههای معاویه بود. برای بررسی نقش معاویه در به وجود آوردن فتنه جمل ابتدا باید به این سؤال مهم و اساسی پاسخ داد که چگونه بنی امیه در این جنگ در کنار افرادی مانند طلحه، زبیر و عایشه قرار گرفتند با اینکه این افراد بهروشنی در قتل عثمان نقش داشتند؟!
چرا و چگونه وفاداران به عثمان مانند یعلی بن امیه، عبدالله بن عامر، مروان، ولید بن عقبه و فرزندان عثمان حاضر شدند با قاتلان عثمان همکاری کرده و با آنان در یک صف علیه حضرت علی نقش ایفا کنند؟!
در جواب این سؤال باید گفت معاویه از زمان خلیفه دوم یعنی حدود ۱۷ سال بدون هیچ مزاحمتی در شام حکومت میکرد. او در این سالها با تلاش فراوان درصدد بود تا زمینه خلافت خود را فراهم کند. معاویه در جریان قتل عثمان سعی کرد تا از این حادثه بیشترین بهره را برده لذا وقتی دید از کشته عثمان بیشتر میتواند بهرهبرداری کند تا از زنده او، به حمایت جدی از عثمان نپرداخت. معاویه پس از درخواست عاجزانه عثمان، لشکری را به فرماندهی یزید بن اسد بهطرف مدینه اعزام کرد ولی به او دستور داد تا در ذی خشب اردو زده و وارد مدینه نشود. هدف او از این کار این بود که وانمود کند به کمک عثمان آمده است و در صورت قتل او بتواند خود را بهعنوان ولی دم او معرفی کرده و خلافت را به دست گیرد، چیزی که عثمان در جریان دیدارش زودتر از همه به آن پی برد و به معاویه گوشزد کرد که برای کمک او نیامده است بلکه آمده تا از او امضا بگیرد تا بعد از قتلش ولی دم او باشد.
برش دوم: مؤلف نیز در همین فصل دوم و با موضوع علل وقوع جنگ جمل یکی از این عوامل را «خونخواهی عثمان» برمیشمارد و در صفحه ۲۰۶ کتاب چنین مینویسد:
یکی از بهانههای سران فتنه برای به راه انداختن جنگ با امیرالمؤمنین بهانه قتل عثمان و خونخواهی او بود. قبلاً در بحث نقش معاویه در جنگ جمل بیان شد که معاویه با شیطنت قتل عثمان را به گردن حضرت علی انداخت و از همه بنیامیه خواست تا مردم را با این شعار ضد حضرت علی تحریک کنند. گزارشات فراوان تاریخی و روایی حاکی از این است که عایشه، طلحه و زبیر در تمام سخنرانیها و نامههای خود به اطرافواکناف قتل عثمان را مظلومانه جلوه دادند و خواهان قصاص قاتلین او از جمله حضرت علی شدند درحالیکه نقش خودشان در قتل عثمان پررنگتر است و بلکه مقصر اصلی همینها بودند. در اینجا شایسته است به نقش سران جمل در قتل عثمان اشاره کنیم تا ادعای کذب آنان بر همه روشن شود.
علاقهمندان میتوانند برای تهیه این کتاب و دیگر آثار انتشارات دلیل ما به قم- بلوار معلم- مجتمع ناشران - طبقه همکف - واحد ۹ مراجعه کرده، یا با تلفنهای ۰۲۵۳۷۷۴۴۹۸۸ و ۰۲۵۳۷۷۳۳۴۱۳ تماس بگیرند.