به گزارش خبرگزاری حوزه؛ مدرسه علمیه ای در میان بازار بزرگ اصفهان، که در زمینی مستطیل شکل به ابعاد ۳۲×۴۰ متر با مصالح آجر، در دو طبقه ساخته شده است؛ عناصر و اجزا ساختمانی و فضاهایی که روی دو محور عمود بر هم قرار گرفتهاند، در اشکالی چون ایوان، حجرههایی در دو طبقه، هشتی، دالان، پیش طاق، چاه خانه، وضوخانه و حیاط برپا شده است. نقشۀ بنا به صورت ۴ ایوانی، با حجرههایی در طرفین هریک از ایوانها، پیرامون یک حیاط مرکزی به شکل هشت گوش نامنظم (نگینی) است
فضاهای اصلی مدرسه گرداگرد حیاطی به شکل هشت گوش نامنظم (نگینی)، هر ضلع شمالی-جنوبی ۳۴ متر، غربی-شرقی ۲۳ متر، و ۴ ضلع واقع در گوشهها هر یک بهاندازۀ ۳ متر ترتیب یافتهاند.
کف حیاط سنگ فرش است و به نظر میرسد که از زمان ساخت تاکنون تغییر اساسی نیافته است. این حیاط که همه ساخت و سازهای داخل بنا به نحوی به آن پیوند میخورد، از نظر کاربری با تقسیم مسیرها، ارتباط میان فضاهای اصلی بنا را میسر میسازد.
نکتۀ قابل توجه در طراحی مدرسه جده بزرگ عبور دادن شعبۀ نهری از حیاط آن بوده است، بدین ترتیب که این نهر از زیر حجرۀ منتهاالیه جنوب شرقی در ضلع جنوبی وارد آبراههای سنگی در حیاط مدرسه میشده است.
در همین رابطه با حجت الاسلام امان الله بابامیرساطح، مدیر مدرسه علمیه به گفتوگو نشستیم تا از وضعیت فعلی مدرسه با خبر شویم.
درباره بانیان و تاریخ تأسیس این مدرسه علمیه توضیح دهید؟
مدرسه علمیه جدّه بزرگ، طبق سندی که در اداره کل اوقاف و امور خیریه استان است، وقف نامهای در سال ۱۰۵۷ هجری قمری به دستور «حوری نام خانم»، جدۀ کوچک شاه عباس ثانی، همسر صفی میرزا و مادر شاه صفی، تنظیم گردیده و طیّ آن، انگیزه ایجاد مدرسه جده بزرگ، شرح و توصیف موقوفات آن و قیود و شرایطی که از سوی واقف لازم دانسته شده، ذکر شده است
البته صفت جده بزرگ به دلیل آن است که مساحت این مدرسه نسبت به مدرسه علمیه جده کوچک بیشتر است.
براساس وقف نامه موجود، این مدرسه برای «کافّۀ طلاب علوم دینیه که به صفت ایمان موصوف باشند» وقف شده است. همچنین موقوفاتی از املاک و دکانها و قریه ها برای آن قرار داده شده تا عوایدش، با نظر متولّی وقت، برای عُمران و تعمیرات مدرسه، و مازاد آن، برای طلاب ساکن در مدرسه و مُدَرِّسین و خَدَمه صرف شود.
اکنون در حجرات طبقه پایین، طلاب پایه یک تا چهار سکونت دارند که در بین آنها طلاب شب خواب نیز میباشند و در طبقه بالا نیز طلاب پایههای بالاتر حضور دارند.
درباره مشخصات فیزیکی این مدرسه علمیه کهن توضیح دهید؟
مساحت مدرسه جده بزرگ بیش از ۱۲۰۰ متر مربع میباشد و در مجموع ۶۹ حجره دارد.
مدرسه یک بافت قدیمی دارد و یک بخش الحاقی جدید که اکنون بهره برداری آموزشی از آن میشود؛ قسمت آموزشی جدید در سال ۸۵ با تلاش آیت الله طباطبایی نژاد و حمایتهای حضرت آیت الله مظاهری و پیگیریهای مرحوم حجت الاسلام مجید مهدوی احداث شد.
مدرسه شامل ۱۰ مدرس، دفتر اداری، سالن اجتماعات، سالن ورزشی، سایت و سیستمهای کامپیوتری، کتابخانه مجهز و سالن غذاخوری میباشد.
همچنین دارای دو خوابگاه است که خوابگاه بزرگ برای پایه یک تا چهار و شامل ۵۰ طلبه شب خواب و هم چنین در مدرسه جده کوچک نیز طلاب پایه چهار به بالا با حدود ۴۰ نفر طلاب شب خواب حضور دارند.
مدرسه سابقه حضور چه اساتید و علمای شاخصی را دارد؟
در این مدرسه علمایی همچون حاج رحیم ارباب، میرزا هاشم جنتی پدر آیت الله جنتی و حجت اسلام والمسلمین حجازی حضور داشته اند و در مدرسه جده کوچک نیز شهید مدرس حضور داشته است.
چه تعداد استاد و طلبه در مدرسه مشغول تدریس و تحصیل میباشند؟
حدود ۲۴۰ طلبه در ۱۰ پایه توسط ۳۸ استاد در مدرسه تحصیل میکنند، در حال حاضر همه پایهها به صورت حضوری برگزار میگردد و روزانه ۱۰ درس و ۴۰ کلاس در مدرسه برگزار میشود، هم چنین حدود ۳۳ نفر طلبه ملبس در مدرسه حضور دارند.
آیا رتبههای برتر آموزشی داشته اید؟
قبل از ایام کرونا، استان اصفهان حدود ۴۰۰ نفر ممتاز آموزشی داشت، اما در حال حاضر بنا به دلایل متعدد به ۷۰ نفر ممتاز آموزشی تقلیل یافته، تعداد ممتازین مدرسه ما نیز به همین تبع کاهش و به حدود ۹ نفر رسیده است.
در زمینه تألیف و پژوهش اقدامی شده است؟
بیشتر پژوهشها مربوط به مقالات و پایان نامهها میباشد که در مقاطع مختلف نگارش میشود، البته در جشنواره علامه حلی هر سال دو الی سه نفر از طلاب مدرسه معرفی میشوند.
برنامه مدیریت برای ارتقا مسائل آموزشی و پژوهشی چیست؟
به طور کلی امروز، آموزشی موفق است که در کنار پژوهش باشد و باید در همه پایهها استاد، طلبه را به طرف پژوهش سوق دهد، بنابراین تقویت این سیاست را بر خود لازم دانسته و به اساتید نیز توصیه کرده ایم.
آیا در مدرسه جده بزرگ، درس خارج هم دایر است؟
در گذشته حجت الاسلام والمسلمین مجید جلالی در این مدرس ه درس خارج داشت، که به دلیل قبول مسئولیت مدیریت مدرسه صدر بازار، اکنون دیگر کرسی درس خارج برقرار نیست.
مدرسه تا چه میزان فعالیتهای فرهنگی فعال است؟
یکی از شاخصههای مثبت مدرسه، فعالیتهای فرهنگی است، مدرسه یک هیئت فعال دارد که در تمام مدت حتی در ایام کرونا به صورت مجازی فعال بود، هم چنین بسیج طلاب نیز در مدرسه بسیار فعال است و یک گردان نیروی فعال با تمام امکانات و تجهیزات عملیاتی در مدرسه وجود دارد.
طلاب بسیجی، دورههای کامل نظامی را دیده اند و بنا به ضرورت در صحنه عمل نیز برای دفاع از کیان انقلاب اسلامی و ارزشها وارد میشوند، هم چنین یک گروه جهادی با نام شهید ابوالفضل شیروانیان نیز توسط طلاب مدرسه شکل گرفته است که فوق العاده در کارهای جهادی به ویژه برای سیستان و بلوچستان و مناطق محروم کشور از تهیه جهیزیه، ولیچر برای معلولین نیازمند، پوشاک و لوازم التحریر از طریق خیرین گرفته تا بستههای معیشتی و پک های معرفتی و علمی تهیه میکنند.
دروس اخلاق و بصیرتی در مدرسه برگزار میشود؟
هر هفته جلسه و درس اخلاقی و هر ماه یک جلسه بصیرت سیاسی به صورت منظم برگزار میشود. تاکنون این نظم به هم نخورده است و طلاب با شور و اشتیاق در این جلسات شرکت کرده و از محضر اساتید اخلاق و هادیان سیاسی تلمذ میکنند.
طلاب مدرسه در زمینه ورزشی فعالیت دارند؟
در رشتههای والیبال، تنیس، ورزشهای رزمی و فوتسال طلاب مدرسه فعال میباشند و مقامهایی هم در جشنواره ورزشی طلاب کسب کردهاند.
در حوزه مشاوره چه اقداماتی تاکنون انجام داده اید؟
دو مشاور در مدرسه حضور دارند؛ حجت الاسلام شریفی و حجت الاسلام شهبازی که در مباحث مشاوره تحصیلی- انگیزشی، خانواده و زندگی به طلاب مشاوره میدهند.
در زمینه تبلیغی، مدرسه چه اقداماتی داشته است؟
در زمینه تبلیغ، اعزام طلاب پایههای ۷ به بالا را به مناطق محروم، مساجد شهری و …در دستور کار قرار دادیم، البته در دوران کرونا تبلیغ بیشتر در فضای مجازی انجام شد.
علاوه بر آن طلاب در مدارس و در طرحهایی نظیر طرح امین، طرح امیر بیان و طرح ثاقب (روضههای خانگی) به خصوص در روستاها فعال میباشند و به طور میانگین بین ۶۰ تا ۷۰ نفر از طلبهها در این طرحها شرکت میکنند.
برای تقویت توان تبلیغی طلاب چه اقداماتی انجام داده اید؟
در برنامههای آموزشی که در سطح شهر و موسساتی که مورد تأیید حوزه علمیه میباشند، طلاب را راهنمایی میکنیم که در آن برنامهها حضور یابند و علاوه بر آن یکی از اقداماتی که در این باره مدرسه انجام داده است این بوده که از همان پایه یک، بین نمازها ی جماعت هرروز یکی نفر از طلبههای مدرسه، حدیثی و احکامی را بیان میکند تا کم کم این شیوه برای طلبه جا بیافتد.
شاخصه مدرسه جده بزرگ نسبت به مدارس دیگر چیست؟
مهمترین شاخصه مدرسه، بصیرت و در میدان بودن طلاب در هر زمینهای که نظام و انقلاب نیاز به آن داشته است، میباشد.
باید آموزش، تربیت و بصیرت هر سه همراه یکدیگر باشد، لذا در زمان پذیرش طلاب، ابتدا اخلاق و بصیرت مدنظر است، چرا که اگر طلبهای بصیر بود و اخلاق داشت، درس نیز میخواند.
امکانات جنبی مدرسه علمیه جده بزرگ را تشریح کنید؟
مدرسه علمیه جده بزرگ به همت فضلا و مدیران سابق، بیش از ۱۰ هزار جلد کتاب دارد، لذا سالن مطالعه و کتابخانه ای خوبی تدارک دیده شده، هم چنین پیرایشگاه، فروشگاه مواد غذایی و سالن سیستمهای کامپیوتر برای استفاده از نرم افزارهای اسلامی و مباحث تحقیقی نیز از امکانات جنبی و رفاهی مدرسه میباشد.
در بحث تحول حوزه چه نظری دارید؟
سالهای سال در این باره تلاشهایی را انجام داده اند گرچه موانعی نیز وجود دارد؛ به طور قطع تحول یک حقیقتی است که قابل انکار نمیباشد، لذا متون، شیوه آموزش، جذب و پذیرش نیاز به تحول دارد.
این شیوه که حوزه منتظر باشد تا یک نفر از بیرون بیاید و ثبت نام کند، روش منسوخی است، ما باید به دنبال پذیرش برویم، یعنی از بین افراد و به خصوص از میان دو سه هزار مدرسه آموزش و پرورش در سطح استان، گزینش انجام شود و اگر از مدارس یک نفر را از طریق رابط، گزینش نمائیم، مشکل پذیرش حوزه نیز حل میشود.
در زمینه تربیت طلبه باید چه کاری در سطح جامعه انجام دهیم؟
اگر طلبهی خوب، گزینش و با انگیزه وارد حوزه شود و از آن سو با برنامه، طلبه را تقویت کنیم و نیازهای جامعه را که ابزار کار طلبه است و به عنوان نمونه ابزارهایی مانند زبان، دانشهای جدید، مباحث نرم افزاری و فضای مجازی را به طلبه آموزش دهیم، طلبه مطابق نیاز جامعه تربیت میشود.
مدرسه در دل بازار قرار گرفته است، برنامهای برای کسبه و اصناف دارید؟
تا پیش از کرونا، خود را ملزم به اقامه نماز جماعت برای بازاریان در شبستان مدرسه میدانستیم، همچنین برنامه سخنرانی، بیان احکام و بیان اخلاقیا را در بین دو نماز اجرا میکردیم، در مناسبتها نیز برنامه مولودی و یا عزاداری برگزار میشد، ارتباط خوبی نیز بین طلاب و بازاریان برقرار شده بود، در بازار، ایستگاه صلواتی نیز برپا کرده و هم چنین جزوههایی بین نماز درباره مکاسب در میان بازاریان توزیع میگشت.
انتهای پیام
گفتوگواز سیدامیر حسین ابطحی