یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ - ۲۱:۱۳
زن در چند نگاه

حوزه/ پژوهشگر حوزوی به بیان دیدگاه‌ جریان های مختلف نسبت به زن پرداخت.

سیده ناهید موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه عنوان کرد: در آموزه‌های دینی زن و مرد در اصل انسانیت اشتراک داشته و از نوع واحد، یعنی انسان هستند و خلقت هر دو از یک منشأ است و بر گوهر فطرت توحیدی سرشته شده‌اند.

نگاه اول؛ زن به مثابه ابزار

وی ادامه داد: در دوره‌های مختلف، مکاتب، جریان‌ها، نظریات و مباحث فراوانی برای جایگاه زن به راه افتاده است. نگاه غرب و مکاتب غیراسلامی در طول تاریخ بشر به زن این بوده است که اساساً در انسان یا غیرانسان بودن زن تردید داشته‌اند و جنس زن را به مثابه ابزار و کالا یعنی فاقد ارزش و موجودیت به شمار می‌آورند.

نگاه دوم؛ زن برابر با مرد

پژوهشگر حوزوی افزود: در نظریه دیگری حقوق فردی و آزادی زن پُررنگ است و زن برای تساوی و برابری با مرد برای امرار معاش شاغل شده و اینگونه زنان را به فضای کار کشانده تا فضاهای جدیدی ساخته شود. در حالیکه در اسلام زن در انجام مسولیت های شخصی و جمعی و همچنین دریافت پاداش برای اعمال نیکش با مرد، برابر است. او به عنوان یک شخصیت مستقل دارای کیفیت‌های انسانی و طبیعت انسانی او نه پست‌تر و نه منحرف تر از مرد است.

وی اظهار کرد: فمینیست‌های رادیکال، بارداری زنان را ویژگی فیزیولوژیکی دانسته که باعث ایجاد نابرابری بین مرد و زن تلقی می‌شود و زن، بعد از گذراندن بارداری مجبور به ایفای نقش مادری و شیردهی می‌شود. در مقابل اسلام قائل به این است که زن به عنوان شریک مساوی و کامل مرد در تولید نسل بشر به رسمیت شناخته می‌شود. مرد، پدر و زن، مادر است و هردو برای زندگی ضروری و لازم هستند.

نگاه سوم؛ اسلام و توجه به طبیعت زنانه

موسوی با بیان اینکه اسلام برای زن چیزی را در نظر گرفته است که با طبیعت او هماهنگی دارد و به او امنیت کامل می‌دهد، تصریح کرد: غربی‌ها در مسأله فروترانگاری زنان، با فرافکنی، همواره اسلام و معارف دینی را متهم کردند؛ اما قرآن کریم در آنچه جوهره و هویت انسانی محسوب می‌شود و از آن با عنوان روح الهی یاد می‌کند، زن و مرد را مساوی می‌داند.

پژوهشگر حوزوی افزود: دین اسلام هیچگاه بدیهیات عقلی و تجربیات قطعی را رد نمی‌کند و قرآن کریم می‌فرماید «لیس الذکرُ کالأنثیٰ» مرد مانند زن نیست (آل‌عمران آیه ۶۳). حتی در متون دینی هم به شباهت‌ها و تفاوت‌های زن و مرد و نتایج آن در حیطه‌های مختلف پرداخته می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه تمایز میان برابری و همانندی اهمیت بالایی دارد، یادآور شد: برابری، مطلوب و عادلانه است، در حالی که همانندی چنین نیست. مردم همانند یکدیگر آفریده نشده‌اند ولی برابر خلق شده‌اند با درنظر داشتن چنین تمایزی، جایی برای تصور این که زن پَست‌تر از مرد است باقی نمی‌ماند.

موسوی اضافه کرد: هیچ زمینه‌ای برای اینکه تصور کنیم که زن به دلیل آنکه حقوق مشابه مرد ندارد، دارای اهمیتی کمتر از مرد است وجود ندارد. اگر مقام او درست مشابه مقام مرد بود، آنگاه زن نسخه دیگری از مرد می‌شد. این حقیقت که اسلام به زن حقوق مساوی و نه مشابه به مرد می‌دهد نشان آن است که اسلام زن را به درستی در نظر گرفته و او را به رسمیت شناخته و برای او شخصیت مستقلی قائل است.

وی گفت: شواهد تاریخی نشان می‌دهد که زنان در زندگی جمعی مسلمانان صدر اسلام، بخصوص در مواقع اضطراری شرکت داشتند و ارتش اسلام را در جنگ‌ها همراهی می‌کردند تا از زخمی‌ها پرستاری و مایحتاج را آن‌ها را تامین کنند و به مجاهدان خدمت کنند. در واقع آن‌ها محبوس نبودند و یا موجوداتی بی ارزش و فاقد روح درنظر گرفته نمی‌شدند.

زنان الگویی برای همه جامعه

فعال فرهنگی با اشاره به اینکه بدون شک یک زن مسلمان توانایی الگو قرار گرفتن برای انسان‌ها اعم از مسلمان و غیر مسلمان را دارد، عنوان کرد: فمینیسم یک واکنش طبیعی به وضعیت زنان در غرب است. ما نفی ظلم به زن در تاریخ نمی‌کنیم اما با راهکارها و شیوه‌های آنها اختلاف داریم. تمدن غربی تلاش می‌کند مرد را جنس برتر جلوه دهد و در نتیجه زنان، مردان را الگوی خود قرار می‌دهند به همین خاطر به دنبال کارهای مردانه حرکت می‌کنند.

وی در رابطه با زنانی که در قرآن الگو هستد، بیان کرد: قرآن در سوره تحریم می‌فرماید همسران نوح و لوط دو الگو از زنان کافر هستند، زن‌هایی که اگر چه همسران پیامبر بودند به همسرانشان خیانت کردند. در ادامه خداوند آسیه همسر فرعون و حضرت مریم را به عنوان الگویی برای همه انسان‌های مومن اعم از زن و مرد معرفی می‌کند یعنی اگر همه مردان عالم می‌خواهند مومن باشند، الگویشان این دو زن هستند.

وی یادآور شد: رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف بانوان در سال ۱۴۰۱ فرمودند: «نقطه مقابل تمدن غربی که «مرد» را الگو قرار می‌دهد در قرآن «زن» را الگو قرار داده نه فقط برای زنان بلکه برای همه انسان‌ها، چه در زمینه کفر و چه در زمینه ایمان برقرار است.

موسوی بیان کرد: فعالیت اجتماعی و حتی اشتغال منافاتی با زنانگی و ریحانگی ندارد و اثرگذاری اجتماعی امری ضروری است اما این عصرگذاری معادل اشتغال نیست و دامنه وسیعی دارد.

نقش زن در خانواده جایگزین ندارد

وی گفت: اشتغال نباید اولویت اصلی زن باشد چون «زن» محور فرهنگی و عاطفی خانواده است و نقش و کار ویژه طبیعی زن در خانواده جایگزین ندارد و از سویی کسب درآمد برای زن به لحاظ شرعی و قانونی یک تکلیف نیست. و وَلع امروزی بخشی از زنان برای اشتغال به عنوان یک امر ضروری، امری کاذب است که ریشه در جابجایی ارزش‌ها و تقلید از فرهنگ غربی و مدرنیته است.

نویسنده و پژوهشگر حوزوی اظهار کرد: نظام حقوقی اسلام در دفاع از اصالت و کرامت زنان شکل می‌گیرد و همه نهادها و نمودهای تحقیر و فروترانگاری زنان، به ویژه حقوق و قوانین موضوعه رنگ می‌بازد و مقصود دین از برخی تفاوت‌های حقوقی، مسلماً پَست انگاری زنان و زنانگی نبوده است بلکه حکمت و فلسفه آن را باید در تفاوت‌های تکوینی و گوناگونی راه‌های کمال جست و جو کرد.

انتهای پیام

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha