به گزارش خبرگزاری حوزه، نشست تخصصی «جمع بین سلوک فردی و اجتماعی» به همت مؤسسه آموزشی و پژوهشی نفحات به صورت حضوری و مجازی و با همراهی جمعی از اساتید و حوزویان در قم برگزار شد.
حجت‌الاسلام علی امینی‌نژاد استاد فلسفه و عرفان اسلامی در ابتدای این برنامه اظهار کرد: فضای حوزه به صورت ذاتی با مسئله اخلاق و سلوک گره خورده است.
وی رصد و شناسایی برخی معضلات حقیقی که از لحاظ شخصی، تحصیلی و ضعف نشاط در بین طلاب وجود دارد را ضروری برشمرد و گفت: لازمه پیشبرد امور تهذیبی در حوزه‌ها رفع اینگونه مشکلات و آشفتگی‌ها است.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: بازه بسیار طولانی ۱۰ تا ۱۵ ساله تحصیلی طلاب از دیگر مشکلات فضای حوزه‌ها است که طلبه را دچار سردرگمی می‌کند؛ برای چابُک سازی فضای حوزه‌ها نیز باید تدبیری اندیشیده شود.
حجت‌الاسلام امینی‌نژاد عنوان کرد: یکی از مشکلات جامعه امروز فاصله گرفتن مسؤولان از مردم از نظر فیزیکی و زندگی است که این معضل آسیب‌زا در فضای حوزه‌ها نیز دیده می‌شود.
*استعداد افراد در مسیر رسیدن به سلوک متفاوت است
وی تصریح کرد: ابهاماتی که طلاب در خصوص آینده خود دارند از دیگر مشکلات جامعه حوزویان است که با رصد، پایش و راهنمایی طلاب به سوی مسیرهای درستی که می‌توانند در آن گام بردارند حل خواهد شد و شور و نشاط بیشتری را نیز در حوزه‌ها ایجاد خواهد کرد.
استاد حوزه علمیه مطرح کرد: تکریم حقیقی طلاب هم توسط جمعیت حوزویان و هم توسط سایر اقشار، نیازی اساسی است که تأثیر جدی بر مسیر سلوک آنان خواهد داشت.
حجت‌الاسلام امینی‌نژاد، افزود: از آیات قرآن، روایت‌های اهل‌بیت (ع) و سیره بزرگان این مسئله مهم حاصل می‌شود که استعداد همه افراد در پیمودن مسیر سلوک با یکدیگر متفاوت است و دین اسلام برای همه سطوح استعداد برنامه دارد.
وی مقام بیداری بر پایه شناسایی نقص‌های خود، اصلاح نیت‌ها و شناخت اهداف را از جمله مراحل لازم برای رسیدن به سلوک دانست و گفت: گام نهادن در هر یک از این مراحل نیازمند به تفکر در خلوت است.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: مسیری به سمت جامعه متعالی و ایده‌آل وجود دارد که اگر شکل بگیرد بسیاری از افراد به کمال می‌رسند ولی در همین حال که هنوز چنین جامعه متعالی شکل نگرفته است نیز باید برای دستیابی فردی به سلوک تلاش کرد.
حجت‌الاسلام امینی‌نژاد، اذعان کرد: در برخی از افراد لازمه تحقق مقام بیداری «دوری از اجتماع» است؛ اعتکاف کردن یکی از راه‌های گام برداشتن در این عرصه است.
وی برنامه‌ریزی سلوکی و تربیتی به صورت گام به گام را از دیگر جنبه‌های ضروری مسیر سلوک دانست و گفت: این مورد از مهم‌ترین موارد مراحل سلوک است و ممکن است برنامه‌ای که در آغاز راه برای خود تنظیم می‌کنید با برنامه‌های بعدی متفاوت باشد.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: سلوک توحید محور یکی دیگر از جنبه‌های مهم سلوک اسلامی است که انتظار می‌رود در حوزه‌ها خیلی پررنگ‌تر باشد؛ از خودگذشتگی و بروز رفتارهای نیک اخلاقی خدامحور در پس این مرحله باید نمود کند.
حجت‌الاسلام امینی‌نژاد ادامه داد: تمرین از خود گذشتگی به ویژه در فضای خانه و در میان اعضای خانواده باید به صورت گسترده در رفتار فرد نمایان شود.
وی خاطرنشان کرد: تمرین، تجربه و ترقی سلوکی در میدان عمل اجتماعی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که برای تحقق آن باید از مسیر سلوک فردی وارد شد.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: صفات بد اخلاقی زنجیری است که بر پای استعدادهای انسانی بسته شده و ریشه آن ترس و طمع است.
حجت‌الاسلام امینی‌نژاد با اشاره به اهمیت اخلاص در پیشرفت اخلاقی و معنوی افراد گفت: اخلاص سری از اسرار الهی است که آن را به همه نمی‌دهند و تنها به افراد عاقل و عاشق تعلق می‌گیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری معاون تهذیب و تربیت حوزه‌های علمیه نیز در ادامه این نشست، اظهار کرد: خداوند هستی را خلق کرد و کلان‌پروژه‌ای را در پی این خلقت دنبال می‌کند با محوریت «ان الارض یرثها عبادی الصالحون».
*تمام شئون زندگی انسان باید در راه خدا باشد
وی ادامه داد: خداوند پروژه مهمی که از آن نام برده شد را به تنهایی دنبال نمی‌کند بلکه در عالم اراده‌های انسانی، آن را توسط مردم پیش می‌برد؛ بر همین اساس خداوند به یار و یاور نیاز دارد، ولی این نیازی نیست که در علم کلام از آن بحث می‌شود.
معاون تهذیب حوزه‌های علمیه، تشریح کرد: برای تحقق کلان‌پروژه‌ای که خداوند آن را اراده کرده است فقط اولیای الهی و انبیا در نظر گرفته نشده‌اند بلکه همه گروه‌های مردم باید به میدان آیند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عالم‌زاده نوری، بیان کرد: عبارت «فی سبیل الله» در قرآن بارها در جاهای مختلف آمده است که هدف آن تفهیم این معنا است که باید همه کارها را در راه خدا و برای خدا انجام داد؛ هجرت کردن فی سبیل الله، جهاد کردن فی سبیل الله، تحمل محاصره فی سبیل الله و....
وی عنوان کرد: تمام ۲۴ ساعت شبانه‌روز زندگی فردی و تمام شئون حیات انسان باید در مسیر اهداف الهی باشد.
معاون تهذیب حوزه‌های علمیه، افزود: اتمام مکارم اخلاق اظهار راه حق است که این نشان می‌دهد تا دین حق در زمین غلبه نکند تکامل مکارم اخلاقی اتفاق نمی‌افتد.
حجت‌الاسلام والمسلمین عالم‌زاده نوری با بیان اینکه هر فردی بر اساس سطح خود آزمایش می‌شود اضافه کرد: آنچه به دنبال خواسته خداوند انجام می‌دهیم را باید توجه کرد و آنچه به دنبال لذایذ خود انجام می‌دهیم را نباید به حساب خدا نوشت.
وی ادامه داد: در دستگاه امتحانات الهی کسی مثل ابلیس که عاشق عبادت کردن است و حدود ۶ هزار سال عبادت کرده است را با عبادت آزمایش نمی‌کنند چون نفس او عاشق عبادت است؛ بلکه با یک مسئله دیگر او مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا این حقیقت روشن شود که او برای لذت نفس خود عبادت می‌کند یا برای خدا کار می‌کند.
معاون تهذیب حوزه‌های علمیه مطرح کرد: ایجاد آمادگی در انسان برای خودسازی معنوی و تربیت ولایی نیازمند تفکر در خلوت، اعتکاف، توسل به اهل‌بیت (ع)، پیاده روی اربعین و… است که امید است خداوند متعال توفیق آن را به همه مسلمانان عطا کند.
در بخش پایانی این برنامه از کتاب «رهبانیت متعالی اسلامی» که توسط حجت‌الاسلام امینی‌نژاد به تحریر در آمده است رونمایی شد.
انتهای پیام / ۶۳ / ۳۱۳
