به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، حجت الاسلام حیدر همتی، در نشست هم اندیشی طلاب و روحانیون با عنوان «چند قدم جلوتر؛ بازاندیشی رسالت حوزه و روحانیت در گام دوم انقلاب بر مبنای منشور روحانیت»، که در حسینیه جماران و با حضور صاحب نظران و اندیشمندان حوزه و دانشگاه برگزار شد، با بیان اینکه منشور روحانیت، نقشه حرکت تاریخی طلاب و روحانیون را برای آینده ترسیم کرده است، گفت: اولین مواجهه ما با منشور حضرت امام (ره) به دهه هفتاد برمی‌گردد زمانی که در حوزه علمیه مشغول به تحصیل بودیم و سال اول طلبگی را می‌گذراندیم. بعد از نماز ظهر و عصر یکی از طلاب پشت تریبون قرار گرفت و شروع به خواندن بیانیه‌ای کرد که خود از منتقدین به حوزه بود. با شنیدن سخنان این طلبه با خود گفتم که چرا ایشان به بیان سخنان ضد روحانیت و ضدانقلابی می‌پردازد؟!
مدیر اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی ادامه داد: مواجهه دوم مربوط به بحث‌هایی می‌شد که در رابطه با موضوعات تحول در حوزه و تحول در فقه بود و نهایتاً دو سال قبل یک یادداشتی با عنوان «مؤلفه ها و شاخصه‌های فقه نظام ساز در منشور روحانیت» مطرح کردم. در این نشست سعی داریم از منظر متفاوتی به این بحث بپردازیم.
وی گفت: موضوعات و محورهای متفاوتی را می‌شود از منشور برداشت کرد اما یک نگاه که بخواهیم به بحث ارتباط دهیم از منظر فلسفه دین دین شناسی و عملکرد دینداری و علمای دین و آسیب‌هایی است که در طول تاریخ بوده است بحث دوم مدل مواجهه‌ای است که قرآن با علما داشته است. آیاتی که در قرآن وجود دارد و لحن شدیدی به علمای یهود دارد، اینکه چرا شما کلمات را تحریف می‌کنید و به ثمن قلیل می‌فروشید و دین فروشی می‌کنید و سپس علمایی را که غیرعامل هستند را به حیوانی تشبیه می‌کند که کتاب‌ها را فقط حمل می‌کند و خلاصه اینکه برخورد تندی دارد.
حجت الاسلام همتی ادامه داد: یکی از علت‌هایی که قرآن چنین انتقادهای تند و صریحی خطاب به مفسرین دین دارد از منظر فلسفه دینی به خاطر این است که دین ذاتاً یک قدرت است و دوم اینکه دین یک امر رمزآلودی است یعنی بخشی از آن کاملاً شفاف است و قسمتی از آن امری رمزآلود است و این رمزآلود بودن دین که با قدرت و در عین حال با قداست نیز گره خورده است یک امر پیچیده‌ای را رقم می‌زند.
وی اظهار داشت: با این پیش گفته‌هایی که عرض شد، حالا شما به منشور روحانیت نگاه کنید و مدل مواجهه‌ای که امام دارند و آن لحن‌های شدید تاریخی که در این منشور تجلی پیدا کرده است. بنده در اینجا می‌خواهم ابعاد فلسفی، عرفانی و مبانی دینی این پیام امام را تبیین کنم زیرا یک منطقی در پشت این مواجهه وجود دارد و البته باید با دقت و ظرافت خاصی با این نهاد مواجه شد زیرا دین نماینده خدا در روی زمین است و قدرت خدایی در زمین دارد.
مدیر اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی عنوان داشت: تعبیری که حضرت امام در منشور دارند مقدس مآب ها و به نوعی لفظ احمق را به کار می‌برند. کالبد شکافی معرفتی این واژه در نسبت با کسانی که متکفل نهاد دین هستند به خاطر قدرت، رمزآلود بودن و قداست بودن تاریخی بودن و صامت بودن متن دین است وقتی اینها در کنار هم قرار می‌گیرند چنانچه عقلانیت در آن وجود نداشته باشد یک عنصر جمود و تحجر مخرب خواهد شد، زیرا می‌تواند تاریخ را تخریب کند و به نام دین زمین را ویران کند همچنان که شاهد این قضیه مدل مواجهه و رفتار امام حسین (ع) در خطبه منی است که در آنجا هم امام (ع) سخنان تند و تیزی را خطاب به علمای دین بیان می‌کنند.
وی افزود: از طرف دیگر برخی به جهت اینکه انگ تحجر نخورند و دین شناسی منجمدانه ای تفسیر نکنند در دام لیبرالیسم می‌افتند و لذا در ادامه منشور روحانیت، حضرت امام خیلی دقیق سیلی بزرگی را به تفسیرهای لیبرالیستی از دین نواخته است. در ادامه امام می‌فرماید علمای اصیل در طول تاریخ هیچوقت با سرمایه داری کنار نیامده و به خون سرمایه داران زالوصفت تشنه است. یعنی امام با تفکرات سرمایه دارانی که به نوعی تفسیر اباحه گرایانه از دین داشته و نگاه رفع قدسیت از دین دارند و آن را به یک امر عرفی و شخصی تقلیل می‌دهند به طوری که می‌شود آن را به هر نوعی بازی داد، می‌ایستد.
حجت الاسلام همتی خاطرنشان کرد: به نظر حقیر اندیشه حضرت امام یک جریان سومی است و یک راه جدید و نوینی است و این راه نوین به نوعی نه شرقی و نه غربی و نه تحجر و نه لیبرالیسم است لذا حضرت امام یک مکتبی است که قابل تفسیر می‌باشد و ما ضمن احترام به همه اندیشمندان و سیاستمداران معتقدیم امروزه نسل جدید باید طرحی نو دراندازد، نه اینکه گذشته را نفی کنند و باید به همه کسانی که در راه این انقلاب جاناً و مالاً ایثار کرده اند، احترام بگذارند.
وی افزود: در عین حال باید ابعاد این نگاه سوم را پیش ببریم و با توجه به اینکه مقام معظم رهبری هم بارها تاکید فرموده اند که نسل جدید فهم اش کمتر از نسل قدیم نیست بلکه یک نسل پیش برنده و منطقی است بنا بر این لازم است پایه فکری مان را نیز بر پایه فکری حضرت امام (ره) قرار می‌دهیم و طرح مکتبی بنام مکتب امام خمینی (ره) موجب می‌شود تفسیرهای مختلفی از سوی افراد انجام بشود اما هیچوقت از امام دور نمی‌شوند. ۳۱۳/۴۲
نظر شما