به گزارش خبرگزاری حوزه، بی شک یکی از موفق ترین برنامه های تلویزیونی در دهه اول محرم امسال، برنامه "حسینیه معلی" بود که هر شب ساعت ۲۲ از شبکه ۳ سیما پخش می شد و هم در فضای مجازی و هم در نظرسنجی ها از جمله برگ برنده های رسانه ملی در ایام حزن و اندوه محبان و ارادتمندان به حضرات معصومین(ع) به شمار می رفت و البته هنوز پخش آن از رسانه ملی ادامه دارد.

کسانی که پیگیر این حسینیه تلویزیونی هستند می دانند که ذاکران معروفی چون سعید حدادیان، سید مجید بنی فاطمه، محمد صمیمی و مهدی رسولی در این برنامه حضور دارند و به ارایه نقطه نظرات خویش می پردازند و گاه خود با نوحه هایی ذکر مصیبت می کنند.

آن چه در ادامه می آید خلاصه دیدگاه برخی از اساتید و کارشناسان حوزه رسانه درباره چرایی موفقیت این برنامه است؛

یک اتفاق مبارک در قاب تلویزیون

حسین عباسی فر، پژوهشگر فرهنگی و مستندساز با تأکید بر این که "حسینیه معلی" یک اتفاق مبارک است از جنس غلبه درست محتوا بر فرم، گفت: مهم‌ترین شاخصه این برنامه که بر رویش هم تأکید خاصی صورت می گیرد این است که این یک برنامه تلویزیونی نیست بلکه یک حسینیه است. نکته دوم هم این که "اشک" در آن به عنوان یک ارزش در نظر گرفته شده و برخلاف برنامه‌هایی که در رسانه‌های دنیا تولید می شود و فقط "قهقهه" و تغافل در آن ها ارزش به شمار می رود، در این جا گریه و توجه به خدا از بابت اندوه بر مصیبت های اهل بیت(ع)، ارزش است.

وی افزود: نکته سومی که می توانم به آن اشاره کنم، ناظر به شجاعت تولیدکنندگان این برنامه است؛ اینکه در فضای مسموم رسانه‌های امروز چنین اتفاقی رخ داده، واقعاً بسیار ارزشمند است و مساله مهم بعدی هم این که نشان دادن فضای منطقی و غیرهیجانی و عقلانی هیأت و مداح کار درستی است و لذا در این برنامه تصویرسازی درست از اتفاقی که در هیأت می افتد را شاهد هستیم.

چند نکته ضروری

این مدرس سواد رسانه ای همچنین بیان داشت: در عین حال باید به چند نکته از زاویه دیگر نیز عنایت داشت از جمله این که اولاً هیأت استیج نیست و لذا در این برنامه ها باید هر چه می توانند سعی کنند از فرم هیأت استفاده شود و ثانیاً هم این که آموزش و مخصوصاً آموزش نغمه ها و دستگاه هایی که مداح باید آنها را بلد باشد تا بتواند درست و متناسب با محتوا اجرا کند، باید مورد توجه باشد.

وی افزود: از سوی دیگر باید توجه داشت که ظرفیت هیأت بسیار بیشتر از آن است که به یک برنامه اکتفا شود و لذا طرح رادیو و تلویزیون هیأت سالها پیش مطرح شد و به راحتی قابل اجرا است، چرا که هیأت به عنوان یکی از مهمترین نهادهای مردمی در ایران حتما قابلیت این را دارد که مثل ورزش، اقتصاد، مستند، سلامت و ... برای خودش یک رادیو و تلویزیون تخصصی داشته باشد.

نوآوری در فرم و محتوا

فخرالدین یوسف پور، رئیس هیئت مدیره خانه مطبوعات استان قم نیز ضمن تقدیر از تولید و پخش برنامه خوب و پرمخاطب "حسینیه معلی" ابراز داشت: از جمله رموز مهم موفقیت این برنامه جدای از بحث معنویت و اخلاص عوامل و دست اندرکاران می‌توان به نوآوری در فرم اشاره کرد چرا که یک برنامه ای به شمار می رود که در آن کلیشه شکنی شده و مخاطب با طرح نویی از یک برنامه دینی و عاشورایی مواجه است.

وی همچنین افزود: علاوه بر این، حضور مداحان، پیشکسوتان و پیرغلامان هیئات در این برنامه از جمله نقاط قوت آن است، ضمن آن که فضای احساسی و معنوی حاکم بر این حسینیه باعث شده که در حال و هوای محرم، مخاطب ارتباط حسی و دلی با آن برقرار نماید.

وی بیان داشت: از سوی دیگر به نظر می رسد که برای تولید این برنامه مشورت های خوبی با کارشناسان و صاحب نظران صورت گرفته کما این که تهیه کننده حسینیه معلی نیز اخیراً در گفت‌وگویی اعلام داشته که برای انتخاب افراد حاضر در برنامه با نهادهای رسمی و غیررسمی همچون سازمان تبلیغات، دانشگاه امام صادق(ع)، هیات جامعه ایمانی مشعر و ... ارتباط برقرار کرده و از نظرات و دیدگاه های آن ها نیز بهره مند شده است.

سرپرست خبرگزاری تابناک در استان قم همچنین افزود: یکی از ضعف های برنامه های مناسبتی و دینی در تلویزیون در سال های اخیر ناظر به ضعف محتوایی بوده و حال آن که انصافاً در این برنامه جدای از بحث جذابیت های فرمی مشخص است که از حیث محتوایی نیز شاهد غنای مناسبی هستیم و امیدواریم که این قبیل برنامه ها، الگویی بشود برای تولید و پخش برنامه های مشابه دیگر در صدا و سیما و این که از این قبیل کارها به معنای واقعی کلمه، حمایت لازم از سوی مدیران و مسئولان رسانه ملی صورت بگیرد.

ضرورتی که همچنان ادامه دارد

حسین محمدرضایی از روزنامه نگاران باسابقه استان قم نیز این گونه به بیان نظر خویش پرداخت و گفت: قبل از هر چیز باید متذکر شوم که تولید این قبیل برنامه واقعاً در صداوسیما لازم است اما باید تلاش کنند که با رفع نواقص و نقاط ضعف، کارهای بهتری بسازند.

وی افزود: از سوی دیگر تولید و پخش حسینیه معلی، پاسخی به دشمنان اهل بیت(ع) و منکران عاشورا بود و نشان داد که می توان در مسیر نشر معارف اهل بیت(ع) کار خوب و قوی هم ساخت.

وی بیان داشت: همچنین این که علاوه بر مداحی و نوحه خوانی به بحث تعزیه و مقتل خوانی نیز در این برنامه توجه شده بود، به نظرم کار بسیار ارزشمندی بود و حقیقتاً جای این قبیل برنامه ها در صداوسیما خالی است و باید بیش از این ها در این زمینه به تولید برنامه بپردازیم و به آن ها ضریب رسانه ای بدهیم.

پدیده تلویزیونی محرم امسال

حجت الاسلام سیدمحمود موسوی حسب، کارشناس و پژوهشگر فرهنگی و فعال رسانه ای با اشاره به دیده شدن این برنامه در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی گفت: حقیقتاً حسینیه معلی، پدیده تلویزیونی محرم امسال بود و این اغراق نیست کما این که از حیث میزان مخاطب به خصوص در تلوبیون نیز وضع بسیار خوبی داشت.

وی افزود: نکته حائز اهمیت دیگر این که برخلاف برنامه های استعدادیابی، در این برنامه کسی برای شهرت دنیایی و جایزه مادی و منافع دیگر پا به برنامه نمی‌گذارد، چرا که در حسینیه معلی آن چیزی که موجب می‌شود، ذکر یک ذاکر اهل بیت (ع) و یا یک نوحه‌خوانی و یا تعزیه خوان و مقتل خوان به دل بینندگان بنشیند همانا خلوص نیت و عرض ارادت قلبی شرکت‌کنندگان به دستگاه نورانی و انسان ساز حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است.

تلاش ارزشمند برای الگوسازی موفق

وی در ادامه به نکته بسیار مهمی اشاره کرد و گفت: یکی از از آفت‌هایی که در سال‌های اخیر در حوزه مداحی اهل بیت (ع) شکل گرفته، استفاده برخی مداحان از ملودی آهنگ‌های پاپ فارسی برای خواندن اشعار مداحی است. آفتی که باعث وهن مراسم عزاداری نیز می‌شود و این مراسم سنتی مذهبی را از مسیر اصلی خود خارج می‌کند و از این رو برنامه هایی چون حسینیه معلی می تواند به الگوسازی صحیح از یک برنامه مداحی و مرثیه سرایی نیز تبدیل شود البته به شرط آن که دیگر رسانه ها نیز به کمک صدا و سیما بیایند و در این راستا به تدریج شاهد فرهنگ سازی مؤثر و مفید باشیم.

گفت و گوها از: سیدمحمد مهدی موسوی