خبرگزاری حوزه/ "به گمان بنده، ساختار فرهنگی کشور نیاز به یک بازسازی انقلابی دارد. ما مشکل داریم در ساختار فرهنگی کشور؛ و یک حرکت انقلابی لازم است. البتّه «حرکت انقلابی» یعنی خردمندانه و عاقلانه. معنای «انقلابی بودن» بی‌هوا حرکت کردن و بی‌حساب حرکت کردن نیست. "

عبارات فوق را رهبر معظم انقلاب سال گذشته و در جریان نخستین دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سیزدهم با ایشان، بکار بُردند.

در همین راستا نیز چندی پیش همایشی با عنوان "منطق بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور" در صداوسیما برگزار شد که برخی از شخصیت های تراز اول کشور از جمله شخص حجت الاسلام و المسلمین رئیسی نیز به اظهار نظر پرداختند.

اهمیت این بحث خبرگزاری حوزه را بر آن داشت تا با تنی چند از کارشناسان و اساتید حوزه و دانشگاه به تبیین چرایی بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور و راهکارهای و بایسته های این مقوله بپردازد که مشروح این گفت و گوها در ادامه می آید:

از اهمیت حل معضلات فرهنگی غافل نشویم

دکتر مهدی اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه امام صادق(ع) ابراز داشت: گرچه در شرایط فعلی حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم در اولویت قرار دارد، اما نباید از اهمیت فرهنگ و تلاش برای حل مشکلات و معضلات فرهنگی کشور غافل شد.

وی افزود: البته در این باره نیازمند اراده و دغدغه لازم، همچنین برنامه ریزی هوشمند و اتخاذ رویکرد انقلابی هستیم همچنان که مقام معظم رهبری نیز تأکید بر لزوم بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور کردند.

وی همچنین گفت: قبل از هر چیز باید بپذیریم که برخی ساختارهای فرهنگی در کشور دچار مشکل جدی است و لذا باید برای رفع ایرادات و نواقص آن فکری کرد و البته راه اصلاح این امور نیز بازگشت به مبانی انقلاب اسلامی در پیشبرد برنامه های فرهنگی است، نه این که منفعلانه به دنبال نسخه های غیرانقلابی باشیم.

وضع نابسامان فرهنگی را نمی توان منکر شد

این مدرس دانشگاه بیان داشت: از سوی دیگر، نمی توان نسبت به تهاجم سازمان‌یافته‌ی فرهنگی غرب علیه کشورمان بی توجه بود، چه آن که متأسفانه در سایه ی تساهل و تسامح برخی مسئولان و مدیران دولت های مختلف در سال های گذشته و کم توجهی به ظرفیت های داخلی برای عبور از مشکلات و معضلات فرهنگی، شاهد وضع نابسامانی هستیم که یکی از خروجی های آن وضع آشفته اخلاقی در سبک زندگی برخی افراد جامعه است.

وی همچنین افزود: با نگاهی به بیانیه گام دوم انقلاب به خوبی متوجه می شویم که نظام حکمرانی در کشور ما نیازمند تغییراتی به منظور اصلاح روند است که تحقق این مهم خودش نیازمند بازنگری جدی در سه سطح گفتمان‌ها، ساختارها و نیز منابع نیروی انسانی است که بحث در باره هر کدام از این سطوح، مجال فراخی را می طلبد.

باید هوشمندانه و با برنامه عمل کنیم

نرجس شکرزاده، پژوهشگر فرهنگی و رسانه ای نیز با بیان این که دشمن در تهاجم فرهنگی بیش از هر چیز دیگری، هویت ملی و دینی مردم ما را نشانه گرفته است، خاطرنشان کرد: ما اگر نسبت به دفع خطرات و مضرات تهاجم فرهنگی دشمن برنامه ای نداشته باشیم، نخواهیم توانست از هویت ملی و اسلامی مان و داشته هایمان در این زمینه به خوبی حراست نماییم.

وی با تأکید بر این که فرهنگ زیربنای عرصه ها و امور دیگر است، افزود: به تعبیر مقام معظم رهبری، اهمیت فرهنگ برای جامعه مثل اهمیت و ضرورت اکسیژن برای تنفس آدمی است و از این رو اگر می خواهیم که حتی مشکلات اقتصادی و اجتماعی را نیز مرتفع کنیم، راهش اصلاح فرهنگی و تقویت فرهنگ ملی و انقلابی در داخل کشور است.

رسانه و فضای مجازی، مهم ترین ابزار فرهنگی است

پژوهشگر حوزه علمیه خواهران با اشاره به این که در حال حاضر مهم ترین ابزار فرهنگی یک جامعه، رسانه و فضای مجازی است، گفت: هم اکنون در شرایطی قرار داریم که به تعبیر اساتید و کارشناسان فن، فضای مجازی به اصلی‌ترین درگاه تولید محتوا تبدیل‌شده و اگر ما در این زمینه فعالانه عمل نکنیم در جنگ شدید فرهنگی و رسانه ای مغلوب خواهیم شد و این مساله به هیچ وجه تعارف بردار نیست.

وی بیان داشت: واقعیت امر آن است که خیلی از ایرادات ما به ویژه ناظر به حوزه سبک زندگی به مباحث فرهنگی برمی گردد و اگر به دنبال رفع این ایرادات هستیم باید در پی تولید محتوای جذاب و تأثیرگذار باشیم و این که از ظرفیت رسانه و فضای مجازی برای تولید محتوای انقلابی و متناسب با فرهنگ ایرانی – اسلامی غافل نشویم.

لزوم باورمندی به جوانان مؤمن و انقلابی

حجت الاسلام سیدمحمود موسوی حسب، پژوهشگر حوزوی و کارشناس فرهنگی نیز با تأکید بر این که از مهم ترین بایسته های اصلاح و بازسازی انقلابی ساختارهای فرهنگی، باور و اعتماد به جوانان مؤمن و انقلابی است، گفت: همان طور که رهبر عزیزمان نیز در دیدار با هیئت دولت سال گذشته فرمودند کار انقلابی به معنای بی حساب و کتاب حرکت کردن نیست بلکه در این خصوص هم منطق و نظم وجود دارد و هم دغدغه و باور انقلابی و به همین خاطر است که به طور جدی معتقدیم، اتخاذ چنین رویکردی در عرصه فرهنگ، حلّال مشکلات خواهد بود.

وی اضافه کرد: ما در این زمینه باید ضمن باور به اقدام جهادی برای اصلاح ساختارها از نظرات و اندیشه های نخبگان و کارشناسان ورای نگاه های سیاسی و جناحی و حزبی استفاده کنیم

این کارشناس فرهنگی در ادامه صحبت های خود با اشاره به این که هر حرکت بنیادین به سوی توسعه همه جانبه و پایدار از مسیر فرهنگ می‌گذرد، گفت: یکی از ایرادات در حوزه فرهنگی، کم توجهی به شاخصه های ارتقای فرهنگ عمومی است که تبعات نامطلوب این مساله را ما حتی در عرصه اقتصاد مشاهده می کنیم.

برخی از مهم ترین آفت ها و آسیب های کار فرهنگی

وی همچنین اظهار داشت: از سوی دیگر یکی از مشکلات ما ناظر به نداشتن تحلیل جامع از تحولات فرهنگی کشور است که باید در این خصوص یک مدیر و صاحب نظر فرهنگی پیش از هر چیز اشرافیت کاملی نسبت به اصل قضیه و موانع و فرصت های فراروی آن داشته باشد تا بتواند به تصمیم سازی و در نهایت تصمیم گیری در حوزه فرهنگ برسد.

حجت الاسلام موسوی حسب افزود: از دیگر مشکلات و گرفتاری های کشور ما در حوزه فرهنگ که باید برای آن فکری جدی شود، می توان به مواردی چون ناکافی بودن تولیدات و محصولات فرهنگی برای پاسخ گویی به نیازهای جامعه و نسل جوان، همچنین آشنا نبودن با ظرفیت های فرهنگی جامعه و نیز عدم اقدام مناسب در برابر برخی عملیات های فرهنگی و رسانه ای دشمن اشاره کرد.

وی در خاتمه خاطرنشان کرد: به هر صورت آن چه مهم است این که بدانیم باور انقلابی به ضرورت اصلاح و بازسازی ساختار فرهنگی پیش نیاز تحقق اهداف مطلوب در این باره است و این که در این باره از همه ظرفیت ها و فرصت های موجود در جامعه ایران اسلامی ضمن اشرافیت داشتن به آفت ها و آسیب ها به درستی بهره مند شویم.